Leernetwerk Verslavingszorg Als je wilt leren geef dan les Cicero Leernetwerk Verslavingszorg 31 oktober 2014 Zelfkennis is het begin van alle wijsheid

Leernetwerk Verslavingszorg Opleiden als transportmiddel bij implementatie Leernetwerk Verslavingszorg

Het Leernetwerk Verslavingszorg (LNW) is een uniek samenwerkingsverband van zeven instellingen voor verslavingszorg, waarin kennis en kunde uitgewisseld worden. Gezamenlijk initiëren, ontwikkelen, organiseren en continueren van bekwaamheidsontwikkeling in de verslavingszorg, voor medewerkers van de aangesloten instellingen.

Zxmcfnhbv<SJH b Taak en doelstelling LeerNetWerk Kerntaak De krachten bundelen en kennis en kunde uitwisselen om gezamenlijk de professionaliteit in de verslavingszorg positief te beïnvloeden. Doel Verder professionaliseren van medewerkers en het optimaliseren van de cliëntenzorg. Oorsprong De activiteiten ondersteunen de implementatie van de producten van Resultaten Scoren. Zxmcfnhbv<SJH b

Zxmcfnhbv<SJH b Een stukje geschiedenis van de Verslavingszorg Resultaten Scoren Het LNW vindt haar oorsprong in de uitgangspunten zoals geformuleerd in het project Resultaten Scoren, een belangrijk en succesvol vernieuwingsproject in de Verslavingszorg dat in 1998 van start is gegaan. Voortgekomen uit een groep bestuurders van verslavingszorginstellingen. Tegenwoordig Stichting Resultaten Scoren Kenniscentrum Verslaving Zxmcfnhbv<SJH b

Resultaten Scoren Resultaten Scoren wil de toepassing van de best beschikbare kennis over preventie, behandeling en zorg van verslavingsproblematiek bevorderen op het gebied van geestelijke- en somatische gezondheid en op het justitiële en maatschappelijke vlak. Vanuit deze doelstelling vervult Resultaten Scoren drie belangrijke functies: Het ontwikkelen en verspreiden van toegepaste kennis in de vorm van richtlijnen, protocollen, interventies en andere kennisproducten Het evalueren, monitoren en borgen van de toepassing van door RS ontwikkelde interventies en kennisproducten Het voor bepaalde termijn bevorderen en ondersteunen van kwalitatief hoogwaardige leer- en opleidingstrajecten binnen het initiële en beroepsonderwijs en bij leernetwerken en nascholingen

Resultaten Scoren allerlei protocollen en richtlijnen

Zxmcfnhbv<SJH b Aanbod Leernetwerk Totstandkoming in gezamenlijkheid en in overleg met opleidingsdeskundigen van de aangesloten instellingen, Sinds 2006, vele verschillende trainingen en/of studiedagen ontwikkeld en georganiseerd, die een basis bieden aan zorgmedewerkers in de verslavingszorg. De docenten zijn hoofdzakelijk medewerkers uit de instellingen.

Opleidingsthema’s: Basispakket, dat zich richt op: Algemene startbekwaamheden Voorbeelden: Basiscursus verslavingszorg Training Motiverende gespreksvoering Cursus verslaving en psychiatrie Vervolgmodulen, beroepsclustergebonden of functiespecifieke bekwaamheidsontwikkeling, vaak gekoppeld aan Protocollen en Richtlijnen van Resultaten Scoren Protocol ADHD en Verslaving (ism RS) Leefstijl (RS) Richtlijn Casemanagers in de verslavingszorg (RS) Bekwaamheidsontwikkeling voor vaktherapeuten in de verslavingszorg MATE (ism RS) Cursus Verslavingsreclassering Training Forensische Verslavingszorg

Belang van bekwaamheidsontwikkeling Forensische Verslavingzorg en Verslavingsrecassering Geschat wordt dat één derde tot de helft van de gedetineerden enige vorm van verslavingsproblematiek heeft. Verder wordt geschat dat bij twee derde van die groep sprake is van ernstige verslavingsproblematiek. De meesten zijn polygebruikers (heroïne, cocaïne). De meesten hebben ernstige maatschappelijke problemen en er is in 50% van de populatie sprake van comorbide psychopathologie. (rapport gezondheidsraad 2002)

Causaliteit verslaving en criminaliteit Verslaving leidt tot criminaliteit Verwervingscriminaliteit Geweld- en levensdelicten door middelenmisbruik Persoonlijkheidsverandering en deviante levensstijl door verslaving Criminaliteit leidt tot verslaving Middelengebruik verlaagt de drempel voor delicten Verslaving en criminaliteit hebben eenzelfde (neurobiologische) basis: Persoonlijkheidstrekken Sociale(familiale) factoren Culturele factoren

De gevolgen Verslaafde criminelen hebben een hoog recidiverisico (draaideurcriminelen) Zij komen niet vanzelf voor behandeling in de reguliere zorg (ongemotiveerdheid) Met name door de comorbide problematiek is het risico op ernstige criminaliteit groot

Beroepsvaardigheden medewerker Forensische Verslavingszorg Werkalliantie met cliënt, laveren tussen aspecten van vrijwillige zorg enerzijds en gebruik van controle en macht anderzijds. “Hybride benadering”, waarin sanctionerende, controlerende en normerende interventies worden gecombineerd met motiveren, ondersteunen, werken aan gedragsverandering en integratie. Kennis van een breed scala aan interventies die, met oog voor veiligheid en motivatiebevorderende technieken, gericht op risicomanagement en recidivereductie. Het beïnvloeden van factoren die, uitgaande van delictanalyse en delictketen, kunnen leiden tot (nieuw) delictgedrag.

Training Forensische Verslavingszorg Algemene Doelstellingen Cursist is in staat tot reflectie op de eigen praktijk van werken in relatie tot de bijzondere doelgroep, waarbij we voordurend blijven zoeken naar verschillen en overeenkomsten tussen criminele en niet criminele cliënten. Cursist verwerft basiskennis ten aanzien van interactie tussen verslaving en psychiatrische stoornissen en forensische verslavingszorg. Cursist is in staat in een vroegtijdig stadium, gebruikmakend van passende diagnostiek en methodieken, op individueel niveau zorgindicaties te stellen en een passend behandelaanbod te doen waarmee kan worden voorkomen dat mensen afglijden in meer complexe problematiek, delictgedrag en justitiecontacten.

Het proces van leren gezamenlijk vormgeven in het Leernetwerk

Verschillende organisaties, verschillende visies en wensen Zxmcfnhbv<SJH b - Visie op cure and care - Personeelsbeleid en opleidingsbeleid - Fasering in ontwikkeling, aanschaf en implementatie LMS / ELO - Praktische mogelijkheden, computersystemen

Zxmcfnhbv<SJH b Meer overeenkomsten dan verschillen - Accepteer de verschillen - Richt je op de overeenkomsten en gedeelde behoeften - Je kan veel van elkaars kennis en ervaring leren - Wees niet bang om te delen - Je bent meer collega dan concurrent - Je bent met zijn allen verantwoordelijk voor de kwaliteit van de hulpverlening in je sector. - Onderzoek waarin de meerwaarde schuilt voor samenwerking.

Zxmcfnhbv<SJH b Het gemeenschappelijk belang Beschikking actuele en “kwalitatief” goede bekwaamheidsontwikkeling die aansluit bij innovaties in de sector en de praktijk van de verslavingszorg.

Zxmcfnhbv<SJH b Samen ontwikkelen De krachten bundelen en gezamenlijk op gedeelde thema’s deskundigheidsbevordering ontwikkelen is voordelig voor alle partijen. Betrek bij de ontwikkelingen enthousiaste collegae van alle partijen, die voor draagvlak kunnen zorgen binnen hun instelling. Maak zoveel mogelijk deelnemende partijen, liefst alle, medeverantwoordelijk. Stel gezamenlijk de kwaliteitseisen van de te ontwikkelen scholing, opleidingsmiddelen en docenten vast. Richt een poule in van trainers en inhoudsdeskundigen die beschikbaar zijn voor het ontwikkelen en verzorgen van de scholing. Zxmcfnhbv<SJH b

Zxmcfnhbv<SJH b Samen ontwikkelen Richt de scholing zo in dat de docenten/trainers van afzonderlijke instellingen hun eigen kleur kunnen toevoegen. Maak afspraken over hoe je de gedane investeringen van de verschillende instellingen compenseert / beloont. De te ontwikkelen scholing moet aansluiten op de actualiteit, relevant zijn voor de betreffende zorgpraktijk en voldoen aan de professionele standaarden. De deelnemende organisaties erkennen het gedeelde eigenaarschap van het cursusmateriaal en content. Stem met elkaar een meerjaren ontwikkelplan, en een jaarlijks opleidingsplan vast. Zxmcfnhbv<SJH b

Zxmcfnhbv<SJH b Vervolg samen ontwikkelen, naast gezamenlijk ontwikkelen, organiseren en uitvoeren van bekwaamheidsontwikkeling: Zxmcfnhbv<SJH b Uitwisseling van kennis en ervaring, betreffende docentenbeleid, stagebeleid, intern opleidingsbeleid op verschillende thema’s zoals BHV en praktijkgericht leren. Studiedagen met opleidingsadviseurs en trainers-docenten. Exploreren en uitwisselen van nieuwe leerconcepten, in teamverband en dichter bij de werkpraktijk. E-learning tegenwoordig vooral in GGZecademy-verband Aantal instellingen voeren samen een wetenschappelijk instituut NISPA

Valkuilen en zaken die zich moeizaam ontwikkelen Vinden van docenten, ontbreken van instellingsbeleid hieromtrent. Reorganisaties, druk op productie Medewerkers zijn moeilijk bereikbaar of reageren niet Praktijkleren en informeel leren vraagt om draagvlak en bovenal actieve participatie Opleiden heeft maar een zeer beperkt budget. Onvoldoende opleidingscultuur in instellingen Nieuwe opleidingsmethodieken vragen vaak om een cultuuromslag, vaak moeizame en langdurige processen

Successen Actieve uitwisseling tussen de instellingen via opleidingsfunctionarissen en enkele beleidsmedewerkers van de aangesloten instellingen.

Thema’s voor de toekomst Herstelgerichte zorg Jeugd Preventie Transitie naar basis GGZ en 1e lijn Zorgrichtlijnen Veranderende context

Thema’s voor de toekomst, betreffende opleiden: Opleiden vormgeven in een andere context: In minder tijd en met minder middelen In zelforganiserende of zelfsturende teams Gericht op zorgstandaarden Opleiden volgens eigentijdse leermethoden: E-learning, blended leren Teamleren, leren dichter bij de werkpraktijk Verantwoordelijk voor je eigen professionele ontwikkelproces

Leren het kan ook anders, Het moet ook anders ‘Het ontwikkelen van een leercultuur in het perspectief van veranderprocessen’ Leren het kan ook anders, Het moet ook anders

Zxmcfnhbv<SJH b

Bedankt voor de aandacht Leernetwerk Verslavingszorg www.lnw-verslavingszorg.nl Claasje.van.den.hoogen@LNW-Verslavingszorg.nl