Overlegvergadering Inleiding Katleen De Wilde (deskundige/inspecteur FANC) 1

Historiek September 2009 dossier ingediend bij Minister van Binnenlandse Zaken In februari 2010, overlegvergadering op vraag van kabinet: - stortplaatsen ter discussie - verplichting bij sorteercentra noodzakelijk? Dossier wordt opnieuw ingediend mits kleine aanpassingen Strikte controle: vergunningen+controles+inspecties (KB van 20/07/01) Verboden toepassingen: bliksemafleiders, Ra-verf,… Nationaal incident  Duferco  Cs-bron in smeltoven  400 ton besmet stof = radioactief afval  nog geen oplossing! Internationaal  Brazilië  Cs-therapie-bron op stort (na afbraak ziekenhuis)  4 doden 2

KB 14/10/2011 - Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige inrichtingen KB tot stand gekomen door samenwerking FANC – NIRAS – Gewesten. Regelmatig overleg geweest met alle betrokken partijen – ook beroepsfederaties. Publicatie op 2/12/11 – van kracht op 1/01/12. Eveneens technische richtlijn van het FANC: praktische modaliteiten (procedure interventie na ontdekken radioactieve stof) en standaardformulieren EXTRA VERPLICHTINGEN VOOR BEPAALDE BEDRIJVEN IN DE AFVAL- EN RECYCLAGESECTOR Radioactiviteit in afval - 08/03/2013 – Alg. Dir FANC Jan Bens 3

BESLUIT van het FANC van 3/11/2011 houdende richtlijnen op te volgen bij de detectie of het aantreffen van een weesbron een weesbrongevoelige inrichtingen in de niet-nucleaire sector. Formulieren Bijlage 1: aangifteformulier interventie (zonder meetinstrument) Bijlage 2: aangifteformulier interventie (met meetinstrument) Bijlage 3: inventaris radioactieve stoffen Bijlage 4: registratieformulier meetinstrument Procedures Bijlage 5: procedure i.g.v detectie van radioactieve stoffen m.b.v. meetinstrument Bijlage 6: opzoeking van een gelokaliseerde bron Bijlage 7: opzoeking van een homogene bron

Aanpak FANC NIRAS/ONDRAF Preventing radioactive sources ending up in non-nuclear sectors Identifying the facilities sensitive to orphan sources flows Imposing appropriate monitoring, based on a graded approach in these non-nuclear facilities Facilities => Orphan sources sensitive flows Vigilance procedure Basic staff training Reaction procedure when a source is found Notification to FANC Ø Container park Ø Scrap yard < 25,000 tons/year Ø Sorting site Ø … Defining the flows that are sensitive for orphan sources Ø Scrap yard > 25,000 tons/year Ø Waste incinerator Ø Foundry > 25,000 tons/year Ø Public waste landfill Facilities => Automatic monitoring Screening with portal monitors Intervention by operators Reaction procedure when a source is found Notification Collecting information from sources found in these facilities and providing feedback Financing mechanism to deal with orphan sources FANC NIRAS/ONDRAF

Genomen initiatieven: OPLEIDING Kaderleden/Bestuurders Intervenanten Personeel van weesbrongevoelige inrichtingen Personeel sites uitgerust met meetinstrument WEBSITE: Algemene info FAQ vragenlijst Digitale versie van de posters Film Presentaties van alle opleidingen Wizard NIEUWSBRIEF

Meer dan 2 jaar ervaring…

Weesbrongevoelige inrichtingen Reeds 633geregistreerde inrichtingen1 Grootste groep = containerparken (ongeveer elke gemeente heeft containerpark) Verbrandingsovens  2% Waarom registratie? Verbintenis van de uitbater dat hij richtlijnen van het FANC zal naleven Financiële tussenkomst indien radioactieve stof gevonden wordt waarvan de eigenaar niet gekend is (zie later) 1Cijfers tot eind 2013 8

Geregistreerde meetpoorten reeds 198 geregistreerde meetpoorten in België1 (mee)verbrandingsoven (MP) 11 Landsgrenzen (MP) 52 Mechanisch-biologische behandeling (MP) 4 Schrootverwerking (MP) 95 Smelten ferro-en nonffero (MP) 27 Storten (MP) 8 ziekenhuis 1 Totaal 198 Grootste groep: recyclagesector: 16% (smeltovens)+ 48% (schroot) Douane:  megaportsproject – geen verplichting door KB maar project met Amerika  voor terrorismedoeleinden (met neutronendectie)  in haven van Antwerpen en Zeebrugge Ziekenhuis  vrijwillig kunnen daar ook meetpoorten geïnstalleerd worden. 1Cijfers op 14/02/14 9

424 alarmen in 2012-2013 KB van kracht van 1/01/12  nieuwe databank  betere statistieken noPM= zonder meetpoort PM= met meetpoort Natuur = ergens op Belgisch grondgebied, niet in een inrichting 10

Alarmen tot 17/06/2014 KB van kracht van 1/01/12  nieuwe databank  betere statistieken noPM= zonder meetpoort PM= met meetpoort Natuur = ergens op Belgisch grondgebied, niet in een inrichting 11

Interventies door erkende deskundige in 2012-2013 40 Interventies door erkende deskundige in 2012-2013 KB van kracht van 1/01/12  nieuwe databank  betere statistieken noPM= zonder meetpoort PM= met meetpoort Natuur = ergens op Belgisch grondgebied, niet in een inrichting Radioactiviteit in afval - 04/03/2014 12

424 alarmen in 2012-2013 KB van kracht van 1/01/12  nieuwe databank  betere statistieken noPM= zonder meetpoort PM= met meetpoort Natuur = ergens op Belgisch grondgebied, niet in een inrichting 13

Alarmen in 2012-2013 bij verbrandingsinstallatie 180 Alarmen in 2012-2013 bij verbrandingsinstallatie KB van kracht van 1/01/12  nieuwe databank  betere statistieken noPM= zonder meetpoort PM= met meetpoort Natuur = ergens op Belgisch grondgebied, niet in een inrichting 14

Alarmen in 2012-2013 bij verbrandingsinstallatie 180 Alarmen in 2012-2013 bij verbrandingsinstallatie KB van kracht van 1/01/12  nieuwe databank  betere statistieken noPM= zonder meetpoort PM= met meetpoort Natuur = ergens op Belgisch grondgebied, niet in een inrichting 15

128 weesbronnen in 2012-2013 Waarom slechts 39 weesbronnen? Medisch afval  zelden naar NIRAS, maar vervalstockage en dan toch verbranding Buitenland  normaal niet naar NIRAS (België mag geen buitenlands afval aanvaarden) + kosten nooit door fonds betaald NORM  indien het NORM betreft, zijn er vaak andere mogelijkheden: storten, toch aanvaarden,… , zelden naar NIRAS 16

Uitbaters aan het woord An Van Assche, verantwoordelijke labo bij OVMB Patrick Vingerhoets, preventieadviseur bij Bruxelles-Energie Filip Lecomte, Head of Environment and Plant Security bij Aurubis Belgium Eric Delmoitié, Technicien Biomédical en radiothérapie, Clinique Saint-Jean 17

Vragen? Contact radioactivity@fanc.fgov.be Katleen De Wilde Daan Van der Meersch Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle Departement Inrichtingen en Afval Dienst Industriële Inrichtingen Ravensteinstraat 36 1000 Brussel Contact radioactivity@fanc.fgov.be tel Katleen: 02 289 20 39 tel Daan: 02/282 20 29 18