BLIK OP DE SAMENLEVING

Derde generatie burgerparticipatie Marie-José Hijnekamp Marijke Houben Tenda Hoffmans Tympaan Instituut 9 december 2011

Waarom burgerparticipatie groen het thema leeft, zeker op wijkniveau draagt bij aan sociale cohesie en welzijn kans om aandacht te genereren voor natuur en milieu kans om mensen te betrekken bij beleid en activiteiten draagt bij aan bekendheid met en draagvlak voor natuur- en milieueducatie

Drie generaties burgerparticipatie eerste generatie: inspraak (jaren 70) tweede generatie: interactieve beleidsvorming en coproductie (jaren 90) derde generatie: burgerinitiatief (vanaf 2000)

Waarom burgerparticipatie als instrument effectiviteit van het beleid wordt verbeterd legitimiteit van het beleid wordt vergroot wetgeving (bijvoorbeeld Wmo) burgerparticipatie is vaak opgenomen in collegeprogramma’s

Participatiekubus burgersegment Derde generatie: beleidsfase agendavorming

Kenmerken derde generatie: burgerinitiatief bottum-up participatie zelforganiserend vermogen burger logica van burger centraal in plaats van institutionele logica overheid geeft burger vertrouwen en ruimte

Rol overheid bij de derde generatie burgerparticipatie niet terugtrekken en initiatieven afhankelijk maken van wat in de samenleving tot stand komt beperkende maatregelen nemen (zoals papieren rompslomp) overnemen initiatief om het op te lossen

Rol overheid bij de derde generatie burgerparticipatie wel aansluiten bij bestaande initiatieven en actieve burgers logica burger centraal kennis en kunde burgers benutten en vragen: wat heb je nodig? faciliteren en verbinden, luisteren en vragen proactief: ontluikende burgerinitiatieven ondersteunen balans tussen ruimte en richting geven Initiatieven op wijkniveau stimuleren en faciliteren

Goed idee? aantoonbare behoefte en ondersteund door meerdere mensen open structuur, iedereen kan meedoen doel (missie) is duidelijk het is duidelijk wat nodig is om het te kunnen uitvoeren niet in strijd met het beleid breed maatschappelijk belang, geen eigen belang publieke verantwoording, o.a. over besteding van geld voldoende continuïteit en een zekere representativiteit Publieke verantwoording: niet te ingewikkeld maken Representativiteit: niet op blindstaren!

Van goed idee tot initiatief bepaal algemene doelen positie op participatiekubus heldere verdeling van de verantwoordelijkheden verwachtingsmanagement gevolgen voor besluitvormingsproces gevolgen voor werking en planning van gemeentelijke diensten verkokerde organisatie: faciliteren door acties binnen meerdere kokers blootleggen onderliggende motieven onderliggende motieven: blootleggen redenen voor houdingen en attitudes zoals eigenbelang bij initiatiefnemers

Valkuilen onduidelijkheid: rollen, doelen, verwachtingen, draagvlak blindstaren op ‘representativiteit’ overgenomen door gemeente, aangepast binnen beleidskaders koppelen aan andere acties van kastje naar de muur werken met blauwdruk als klacht behandelen niet gehonoreerd vanwege beleidskaders en budgetten visie of bewuste strategie t.a.v. burgerparticipatie ontbreekt politieke weerstand tegen vormen van burgerbestuur

Social media internetpagina’s, netwerkgroepen, facebook, twitter etc. mogelijkheden voor burgerparticipatie zijn eindeloos Voorbeelden geven

www.tympaan.nl