De waarden van sociaal-liberaal cultuurbeleid Drie vragen voor bestuurders, beleidsmakers en instellingen Geert Drion 16 mei 2013 Boekmanstichting
Ontwikkelingen in het publieke domein, lokale infrastructuur
Publieke domein helt af: er rolt steeds meer naar markt en burger adagium: cultuurbeleid is aanvullend op de markt; adagium: cultuurbeleid is aanvullend op burgerkracht
Stelling: hoe smaller de verantwoordelijkheid van de overheid wordt opgevat, hoe zorgvuldiger deze moet worden ingericht
Drie vragen voor bestuurders en beleidsmakers Hoe richt je die smalle publieke verantwoordelijkheid in? Wat zijn de waarden die daaraan richting kunnen geven? Welke vormen passen daarbij?
Zorgen over de lokale infrastructuur Bezuinigingsdruk is extreem hoog Beleidsruimte is leeg Traditionele posities en gedachtengoed verlaten Defensief instrumentalisme voert de boventoon => weinig waarde-gedreven beleid => veel opportunisme (anything goes) Kans op schade en ongelukken
Beleidsruimte vullen Is sociaal liberaal cultuurbeleid mogelijk? Biedt het een bruikbaar kader voor de inrichting van het publieke domein? ……..wie kan helpen?
(leerde slechts één woord: “lait”) Victor het wolvenjong (leerde slechts één woord: “lait”) http://www.youtube.com/watch?v=lVZmER6m12k
Of dat “erg” is raakt aan een oud dilemma: positieve vrijheid (Berlin)
Grondslag voor cultuurbeleid en cultuurpolitiek Sociaal democraten zeggen: Ja, mits…. Liberalen zeggen: Nee, tenzij…. Hier ligt een waterscheiding in cultuurbeleid, gerelateerd aan positieve en negatieve vrijheidsbeelden; Hoe principieel zijn die verschillen? Zijn er gemeenschappelijke vertrekpunten voor een nieuw sociaal – liberaal cultuurbeleid?
Primaat van cultuur Tegenstellingen lijken principieel; Liberaal principe: de overheid moet niet treden in de vraag wat “het goede leven” van burgers is of zou moeten zijn: de burger moet immers zelf kiezen wat het goede leven is; Echter: het ‘zelf’ waarover liberalen spreken is in essentie een culturele entiteit; hier ligt een opening voor een gezamenlijk vertrekpunt.
Cultuur? Lait!
Vertrekpunt 1 voor sociaal - liberaal cultuurbeleid Het is de moeite waard om elkaar meer woorden te leren dan één Dat vraagt om een programma dat voorziet in de voorwaarden voor een rijke culturele humus en dynamiek , terwijl wordt vermeden dat de overheid zich begeeft in inhoudelijke interventies.
De rol van de kunsten Dworkin - Teldersstichting De vraag van de kunsten opent in het culturele verkeer een uniek domein (Eco); De vrijheid van de kunsten is volgens zowel liberalen als sociaal - democraten essentieel; Hier ligt een tweede gezamenlijk vertrekpunt voor sociaal - liberaal cultuurbeleid.
Vertrekpunt 2 voor sociaal - liberaal cultuurbeleid De vraag van de kunsten De essentiële vrijheid van de kunsten
Mogelijkheden voor sociaal-liberaal cultuurbeleid Grondslag kan liggen in: het primaat van cultuur de noodzakelijke vrijheid van de kunsten
Terug naar de praktijk
Drie vragen voor bestuurders en beleidsmakers Hoe richt je die smalle publieke verantwoordelijkheid in? Wat zijn de waarden die daaraan richting kunnen geven? Welke vormen passen daarbij? Zojuist onderzochten we de tweede vraag, vanuit het idee dat het de moeite waard is om een sociaal - liberaal antwoord te vinden; nu kort iets over de inrichting van het smalle publieke domein
Creating Public Value; Mark Moore
Strategic Triangle for creating public value
Bouwstenen voor publieke waardecreatie een overheid die het belang van een rijke culturele humus en het belang van de vrijheid van de kunsten ruimhartig uitdraagt; een infrastructuur t.b.v. maatschappelijk ondernemerschap, als co-creatie tussen overheid, professionals en stakeholders; een gekantelde financiering: van productsubsidiëring naar vormen van participatie in de voorwaardensfeer, in combinatie met de rol van overheid van marktpartij (‘inkoper van maatschappelijke effecten’); waarde-creërende (kunst)professionals die nieuwe vormen van maatschappelijk ondernemerschap ontwikkelen.
Aan het werk!