Risicocommunicatie: een spel van invloed en beïnvloeden Frank Vergeer Anne-Marie van het Erve Stijn Pieters Sofie Van Dorpe Nico de Gouw

Wat gaan we doen? Stellingen en stemmingen Korte inleiding Risk game: ga de confrontatie aan 1e blok, 10 minuten standpunt bepalen uitwerken: wat willen we weten en van wie? vastzetten, afwachten, actie??? 2e blok, 20 minuten info vragen bij anderen beïnvloeden actie / reactie 3e blok, 10 minuten make up your mind Stellingen en stemmingen

Technische benadering: Risico = Kans x Effect Wat zijn risico’s? Technische benadering: Risico = Kans x Effect Risico is een kans dat een gebeurtenis een situatie een gedrag een activiteit of een proces een bepaald negatief gevolg heeft Omvat niet alleen het domein van externe veiligheid/gevaarlijke stoffen Ook ziektegolf, uitval stroom, extreem weer, ordeverstoring Van Dale: gevaar voor schade of verlies Risico’s zijn er altijd geweest: Vanaf het begin der mensheid is zijn er risiço’s en crises die ons dagelijks leven bepalen. Droogte, water, kou, mislukte oogsten, ziektes, oorlogen etcetera, etcetera. Nog in de 14e eeuw trok de zwarte dood door Europa. Ruim 1/3 deel van de bevolking stierf. Een ramp was destijds iets dat je overkwam, de hand van god. De kans is soms precies bekend op basis van natuurwetenschappelijke of statistische kennis, maar meestal niet en dat leidt tot onzekerheid De gevolgen hebben meestal betrekking op Gezondheid (ziekte, dood) Veiligheid (verwonding, dood) Welzijn (financieel verlies, vermindering kwaliteit van leven)

Benadering vanuit communicatie: Risico = Kans x Effect (+ Perceptie)!

Risicocommunicatie: spel van invloed en beïnvloeden Hoog feitelijk risico INSTRUEREN OVERTUIGEN Hoog feitelijk risico Laag gepercipieerd risico Laag feitelijk risico Hoog gepercipieerd risico Overtuigen Instrueren Hoog gepercipieerd risico Laag gepercipieerd risico DIALOGISEREN INFORMEREN Laag feitelijk risico Communicatiekruispunt van Betteke van Ruler (2002), handvat voor formuleren van basisstrategieën Informeren Overtuigen Risicokaart discussieavonden Bewonersbrieven feitenbladen Nieuwsbrieven steekhoudende argumenten op een rij Huis-aan-huisbladen deskundigen inzetten Folders / brochures beeldmateriaal, animaties Buitenreclame soortgelijke voorbeelden uitvergroten Campagne Dialogiseren Instrueren Plenaire bijeenkomsten duidelijk handelingsperspectief Informele burgemeesterborrels korte foruleringen Workshops sms-alertering 1 op 1 gesprekken voramp-campagne Excursies en werkbezoeken TV streamers Informatietelefoons korte statements op TV / radio Burgerraadplegingen Hoorzittingen Digitale forums In ontwikkeling: Sleutelbos binnen handbereik: 1e aanzet wegwijzer risicocommuncatie van Acuthas: Actorion, Universiteit Twente en Royal Haskoning. Bevat stappenplan voor publieksonderzoek en om het bestuurlijk traject in te gaan. Informeren Consulteren

En dat spel gaan we spelen: Zes verschillende rollen Verantwoordelijke bestuurders van Nieuwstad Directie van Chemstart Journalisten Activisten Leden burgerpanel Nieuwstad Onderzoekers van Riskresearch Opdracht: bepaal je positie en je strategie in het beïnvloeden van je mede- of tegenstanders Trek ‘de ander(en)’ over de streep Maak per groep de balans op Stellingen en stemmingen Conclusie???

Nieuwstad: 100.000 inwoners met mooi historisch centrum, strategische ligging aan de Waassel Regiofunctie met o.a. diverse scholen, ziekenhuis en TBS kliniek Aantrekkelijk voor bedrijven; logistiek kruispunt van (water) wegen Politiek-bestuurlijk = relatief rustig. Burgemeester is Ine Heitinga (CDA)

Scenario Chemstart is gelegen in historisch centrum en wil uitbreiden (omzet > 30%) Vervoer van gevaarlijke stoffen zal moeten toenemen Verschillende belangen (300 arbeidsplaatsen) Uitbreiding leidt niet tot overschrijding van de orienterende waarde.

Opdracht GO FOR IT! Ga naar de statafel met daarop jouw rol / nummer Speel het spel over de drie blokken. Volg de instructies van de moderator Over 40 minuten terug voor de stellingen en stemmingen GO FOR IT!

Feiten op een rij…. Actoren Voor Tegen Neutraal Directie Chemstart xX Bestuurders Nieuwstad X x Onderzoekers Riskresearch Activisten Media Burgerpanel Nieuwstad

Stellingen en stemmingen Risicocommunicatie leidt tot een betere verstandhouding tussen burgers, bedrijfsleven en openbaar bestuur.

Stellingen en stemmingen Objectieve risicocommunicatie over externe veiligheid is onmogelijk.

Stellingen en stemmingen Je kunt met risicocommunicatie vooraf doelen stellen en die doelen ook behalen.

Do’s & don’ts Wel doen Niet doen Perceptie meten Denken dat je iedereen tevreden kan stellen Actoren analyse Uitsluitend communicatie als beïnvloedingsinstrument Verbinding maken (taal, houding, voorbeeldgedrag) Technische, rationele benadering Respect voor elkaars verantwoordelijkheden Denken dat je op “nul” begint Algemeen belang kan prevaleren Aandacht laten verslappen Transparantie (ook over doelen en strategie) Onderschatten en bagatelliseren

Dank voor jullie actieve inbreng!