Koolwaterstoffen mlavd@BCEC

Koolwaterstoffen Isomeren: zelfde molecuulformule andere structuurformule Kookpunt isomeren: vertakt lager kookpunt dan onvertakt mlavd@BCEC

De algemene molecuulformule van een alkaan is: Alkanen H | H— C—H | H H H H | | | | | | H—C—C—C— of —C—C—C— | | | | | | H H H CH4 C3H8 H H | | H— C—C—H | | H H C2H6 | | | | —C—C—C—C— | | | | C4H10 De algemene molecuulformule van een alkaan is: CnH2n+2 mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: lineair Het aantal C-atomen in de langste ononderbroken keten bepaalt de naam van het molecuul. Aantal C op rij structuurformule naam 1 methaan H | H— C—H | H 2 ethaan H H | | H— C—C—H | | H H | | | —C—C—C— | | | 3 propaan | | | | —C—C—C—C— | | | | 4 butaan mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: lineair Aantal C op rij structuurformule naam 5 pentaan | | | | | -C-C-C-C-C- | | | | | | | | | | | -C-C-C-C-C-C- | | | | | | 6 hexaan | | | | | | | -C-C-C-C-C-C-C- | | | | | | | 7 heptaan | | | | | | | | -C-C-C-C-C-C-C-C- | | | | | | | | 8 octaan mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: lineair Aantal C op rij structuurformule naam | | | —C—C—C— | | | | —C—C— | | —C— | 6 hexaan Of ook wel weergegeven met mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: cyclisch De C-atomen kunnen ook in een ring zitten  cyclo-alkaan. De naamgeving gaat hetzelfde alleen wordt nu de toevoeging cyclo voor de rest van de naam gezet. Aantal C-atomen op rij in de ring structuurformule naam cyclo pentaan 5 Tussendoortje mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: vertakt Het aantal C-atomen in de langste ononderbroken keten bepaalt de naam van het molecuul. Het aantal C-atomen in de zijketen bepaalt de naam van de zijgroep. De naam van de zijgroep eindigt op –yl. CH3 | | | | | | — C—C—C—C—C—C — | | | | | | CH3 CH3 | | | | | — C—C—C—C—C— | | | | | | —C—C— | | 2e 1e 2e 4e heptaan dimethyl 2,4- 2- methyl hexaan mlavd@BCEC

Naamgeving organische moleculen: vertakt oefenen Het aantal C-atomen in de langste ononderbroken keten bepaalt de naam van het molecuul. Je begint te tellen aan de kant waar je het eerste een zijgroep tegenkomt en blijft van die kant af door tellen. De volgorde van de zijgroepen is alfabetisch (NB: reken de voorvoegsels di, tri, etc niet mee in de naam) CH3 | | | | | — C—C—C—C—C— | | | | | | CH3 —C—C— | | | | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | | CH3 C2H5 4-ethyl-2-methyl hexaan 2,2-dimethylheptaan mlavd@BCEC

Naamgeving organische moleculen: vertakt en cyclisch oefenen Geef de namen van onderstaande moleculen CH3 CH3 | | | | | — C—C—C—C—C—CH3 | | | | | CH3 CH3 CH3 | | | | | CH3—C—C—C—C—C—CH3 | | | | | CH3 C2H5 CH3 CH3 | | | | | | — C—C—C—C—C—C — | | | | | | 2-methylhexaan 2,2,4-trimethylhexaan 4-ethyl-2,2,5,6-tetramethyl heptaan CH3 | | —C—CH2—C—CH3 | | —C—CH2— C—C2H5 | | C3H7 | H3C—CH — C—CH3 | | CH2— C—C2H5 | C2H5 1,1-diethyl-2,3-dimethyl cyclobutaan 1-ethyl-2,2-dimethyl-1-propyl cyclohexaan mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: isomeren Van moleculen kunnen verschillende vormen bestaan. Dit noemen we isomeren. Isomeren zijn moleculen met dezelfde molecuulformule maar een andere structuurformule. | | | | —C—C—C—C— | | | | | | | —C—C—C— | | | —C— | butaan = C4H10 Methylpropaan = C4H10 mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: isomeren Geef de structuurformules en namen van alle isomeren van C5H12 | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | pentaan | | | | —C—C—C—C— | | | | —C— | 2-methylbutaan | —C— | | | —C—C—C— | | | —C— | dimethylpropaan mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: isomeren Geef de structuurformules en namen van alle isomeren van C6H14 | | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | | | —C— | | | | —C—C—C—C— | | | | —C— | hexaan 2,2-dimethylbutaan | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— | 2-methylpentaan | —C— | | | | —C—C—C—C— | | | | —C— | 2,3-dimethylbutaan | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— | 3-methylpentaan mlavd@BCEC

Naamgeving alkanen: isomeren Geef de structuurformules en namen van alle isomeren van C7H16 | | | | | | | —C—C—C—C—C—C—C— | | | | | | | | —C— | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— | heptaan 2,2-dimethylpentaan | | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | | —C— | 2-methylhexaan | —C— | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— | | | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | | —C— | 3-methylhexaan 2,3-dimethylpentaan CH3 | | | | —C—C—C—C— | | | | CH3 CH3 | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | C2H5 3-ethylpentaan 2,2,3-trimethylbutaan mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen Kenmerkende groep Naam als ‘hoofdgroep’ Naam als ‘zijgroep’ = achtervoegsel = voorvoegsel O || -C-OH of COOH of -CH2-OH H | -N-H (of NH2) -zuur -ol hydroxy- amino- -amine mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen Kenmerkende groep Naam als ‘hoofdgroep’ Naam als ‘zijgroep’ = achtervoegsel = voorvoegsel -yn -C≡C- -C=C- | | H H Cl , Br, I , F -een Chloor-, broom-, jood-, fluor- fenyl- -benzeen mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen oefenen 4-hydroxy-2-methylpentaanzuur 2,3-dibroom-3-chloorbutaan-1-amine 2-amino-5,7-octadieen-1,3,4,5,8-pent(a)ol Of beter 7-amino-1,3-octadieen-1,4,5,6,8-pent(a)ol mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen oefenen 5-fenyl-2-hepteenzuur 2,4-dibroom-2,7-dichloor-3,6-diethyl-1,1,5-trifluor-4,5-dimethyl octaan-1-amine mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren trans-1,2-dichlooretheen cis-1,2-dichlooretheen trans-1,2-dichloorpropeen cis-1,2-dichloorpropeen 1,2-dichloorpropaan mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren Wanneer komt in de naam trans- te staan ?? trans-1,2-di chloorpropeen trans-1,2-di chlooretheen trans betekent dat links en rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat één van de genoemde groepen boven en de andere onder de dubbele binding zit. cis-1,2-di chlooretheen cis-1,2-di chloorpropeen mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren Wanneer komt in de naam cis- te staan ?? trans-1,2-di chloorpropeen trans-1,2-di chlooretheen cis betekent dat links en rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat allebei de genoemde groepen boven óf allebei onder de dubbele binding zitten cis-1,2-di chlooretheen cis-1,2-di chloorpropeen mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren Samengevat: Om cis/trans isomerie te krijgen moet er een dubbele binding in het molecuul aanwezig zijn én moeten links én rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn. Cis betekent dat links én rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat de genoemde groepen allebei boven of allebei onder de dubbele binding zitten Trans betekent dat links en rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat een van de genoemde groepen boven en de andere onder de dubbele binding zit. mlavd@BCEC

Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren oefenen Geef de correcte systematische namen van de volgende stoffen 1 2 3 4 1: trans-2-hexeen 2: 1-buteen 3: trans-3-hexeen 4: cis-4-octeen mlavd@BCEC

Fossiele-, alternatieve brandstoffen en milieu Fossiele brandstoffen zijn miljoenen jaren geleden ontstaan uit oude planten- (steenkool) en micro-organismenresten (aardolie) NB: Aardgas is een ‘bijproduct’ hiervan Aardolie is een mengsel en heeft per bron een andere samenstelling en bestaat hoofdzakelijk uit koolwaterstoffen Globale samenstelling aardolie: 83 m% C ; 12 m% H; 3 m% S; 1 m% O; 1 m% N mlavd@BCEC

Fossiele-, alternatieve brandstoffen en milieu Globale samenstelling aardolie: 83 m% C ; 12 m% H; 3 m% S; 1 m% O; 1 m% N Vormt CO2  Mogelijk een versneld broeikaseffect Vormt SO2  Met zuurstof en water een oorzaak van zure regen Vormt NOx  Met zuurstof en water een oorzaak van zure regen mlavd@BCEC

Fossiele-, alternatieve brandstoffen en milieu Aardgas heeft als voordeel dat het makkelijk te transporteren is en vrijwel geen zwavel bevat  minder milieuonvriendelijk Aardgas wordt gemengd zodat het een vrijwel contante verbrandingswarmte heeft Een deel van het aardgas wordt gereformed voor gebruik in de industrie: CH4 + H2O  CO + H2 De H2 kan verder gebruikt worden voor bv NH3 produktie mlavd@BCEC

Fossiele-, alternatieve brandstoffen en milieu Industrie: SO2  zure regen door reactie met H2O en O2 in de lucht NOx zure regen door reactie met H2O en O2 in de lucht. NOx onstaat o.a. door reactie van N2 met O2 bij hoge T CO  door onvolledige verbranding van koolstofverbindingen  wordt uiteindelijk omgezet in CO2. Verder nadelig effect voor de mens bij inademen op straatniveau CO2 door volledige verbranding van koolstofverbindingen  broeikasgas mlavd@BCEC

Fossiele-, alternatieve brandstoffen en milieu Verkeer (gemotoriseerd) SO2  door gebruik niet ontzwavelde diesel NOx , CO , CO2  zie industrie CpHq  onverbrande benzine Door de driewegkatalysator wordt een deel van deze stoffen bij een benzinemotor omgezet in minder schadelijke stoffen: 2 CO + O2  2 CO2 ; 2 CO 2 NO  N2 + 2 CO2 4 CpHq + (4p+q) O2  4p CO2 + 2q H2O Om de uitstoot van roet bij een dieselmotor (fijn stof = zeer slecht voor de longen) tegen te gaan wordt gebruik gemaakt van een roetfilter. mlavd@BCEC

Fossiele-, alternatieve brandstoffen en milieu Broeikaseffect Door de aanwezigheid van broeikasgassen (CO2, H2O en CH4) in de atmosfeer hebben wij de mogelijkheid tot leven op de aarde. Als de samenstelling van de atmosfeer verandert zal ook de opname/afgifte van warmte veranderen en kan het klimaat veranderen. De mens heeft zijn invloed hierop maar er is een flinke discussie aan de gang hoe groot deze is. Er zijn ook wetenschappers die kunnen beargumenteren dat de aarde niet opwarmt maar juist afkoelt. mlavd@BCEC

alternatieve energie Soort Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 zon wind aarde http://www.new-energy.tv/categorie.php/2/151/dunne_film_zonnecellen_zo_werkt_het.html?trailer=151 http://www.new-energy.tv/categorie.php/2/77/de_zonnetoren_van_een_kilometer_hoog.html?trailer=77 wind http://www.new-energy.tv/categorie.php/3/37/noorwegen_ontwikkelt_drijvende_windmolens.html?trailer=37 http://www.turby.nl/ ; http://www.new-energy.tv/categorie.php/3/25/nieuw_fenomeen_op_gebied_ ;van_windenergie.html?trailer=25 aarde http://www.darvill.clara.net/altenerg/geothermal.htm http://www.duurzame-energie.nl/onderwerp/set?onderwerp=DE-Aarde%20en%20bodem / Waterstof http://www.new-energy.tv/categorie.php/6/36/tu_delft_maakt_waterstof_met_zonnecellen.html?trailer=36 http://www.new-energy.tv/categorie.php/6/35/race_auto_op_waterstof_doorstaat_test.html?trailer=35 Biomassa http://www.new-energy.tv/categorie.php/4/160/bio_energie_in_nederland_deel.html?trailer=160 http://www.planet.nl/planet/show/id=1569243/contentid=773554/streamversion=video_high/sc=d77493 (biodiesel) water http://www.wetsus.nl/ http://www.darvill.clara.net/altenerg/hydro.htm http://www.darvill.clara.net/altenerg/tidal.htm http://www.greenpeace.org.uk/Templates/template3_view.cfm?UCIDParam=20021121153111 mlavd@BCEC

Petrochemische industrie mlavd@BCEC

Petrochemische industrie mlavd@BCEC