De vrouwelijke pensioenbescherming: Diversiteit troef Giselda Curvers Pensioencolloquium 13 oktober 2009

Probleemstelling  Lage pensioenbescherming van vrouwen in vergelijking met mannen  MAAR: De ene gepensioneerde vrouw is de andere niet Veel diversiteit onder de vrouwen Belang van de leefsituatie Belang van het soort pensioen

Schematisch Gepensioneerde vrouwen Alleenstaand Collectief huishouden Hoofd eenoudergezin Andere inwonende In gehuwd koppel RP/IGO In ongehuwd koppel RP/OP/IGO Individueel pensioen Beperkt individueel pensioen + gezinspensioen partner Geen individueel pensioen Individueel pensioen Geen individueel pensioen Niet in koppelverband RP/OP/IGO In koppelverband

 Diversiteit naargelang pensioensituatie op koppelniveau: ›Beide partners hebben een alleenstaandenpensioen –Zichtbare vrouwen ›Man heeft gezins/alleenstaandenpensioen – vrouw geen pensioen of inkomsten –Verborgen vrouwen ›Man heeft gezinspensioen – vrouw beperkt alleenstaandenpensioen (gehuwde koppels) –Semi-verborgen vrouwen Diversiteit onder gepensioneerde vrouwen

1.Hoe leven de gepensioneerde vrouwen? 2.Van welke pensioenen genieten deze vrouwen? 3.Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? 4.In welke mate lopen ze een risico op armoede? 5.Hoe is de vrouwelijke pensioenbescherming geëvolueerd? Overzicht van de uiteenzetting

1. Hoe leven de gepensioneerde vrouwen? VrouwenMannen LeefsituatieN%N% Niet in koppelverband Alleenstaanden Collectief huishouden Hoofd eenoudergezin Andere inwonende In gehuwd koppel Zichtbaar Semi-verborgen Verborgen In ongehuwd koppel Zichtbaar Verborgen Totaal

1.Hoe leven de gepensioneerde vrouwen? 2.Van welke pensioenen genieten deze vrouwen? 3.Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? 4.In welke mate lopen ze een risico op armoede? 5.Hoe is de vrouwelijke pensioenbescherming geëvolueerd? Overzicht van de uiteenzetting

2. Van welke pensioenen genieten deze vrouwen?

2. Van welke pensioenen genieten deze vrouwen? Afgeleide of individuele rechten? Leefsituatie N totaal Aandeel afgeleide rechten Verdeling afgeleide rechten Alleenstaanden Gehuwd koppel Zichtbaar000 Semi-verborgen Verborgen Ongehuwd koppel Zichtbaar Verborgen8660 Totaal

1.Hoe leven de gepensioneerde vrouwen? 2.Van welke pensioenen genieten deze vrouwen? 3.Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? 4.In welke mate lopen ze een risico op armoede? 5.Hoe is de vrouwelijke pensioenbescherming geëvolueerd? Overzicht van de uiteenzetting

3. Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen?  Op individueel niveau = Persoonlijk pensioen van de vrouwen  Op koppelniveau = Pensioen van partners samengenomen Voor verborgen vrouwen > pensioen = pensioen van de partner

3. Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? Individueel pensioen naar leefsituatie

3. Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? Inkomensverdeling individueel rustpensioen naar leefsituatie

3. Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? Inkomensverdeling rustpensioen gehuwde vrouwen

3. Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? Totaal wettelijk pensioen op koppelniveau naar leefsituatie

3. Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? Individueel pensioen naar leefsituatie

3. Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? Equivalent pensioen naar leefsituatie

Totaal Totaal 973 Totaal 994 Totaal Totaal 826 Totaal 1.178

1.Hoe leven de gepensioneerde vrouwen? 2.Van welke pensioenen genieten deze vrouwen? 3.Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? 4.In welke mate lopen ze een risico op armoede? 5.Hoe is de vrouwelijke pensioenbescherming geëvolueerd? Overzicht van de uiteenzetting

4. Het armoederisico van deze vrouwen Individueel niveau naar leefsituatie

4. Het armoederisico van deze vrouwen Koppelniveau naar leefsituatie

1.Hoe leven de gepensioneerde vrouwen? 2.Van welke pensioenen genieten deze vrouwen? 3.Hoe hoog is het pensioen van deze vrouwen? 4.In welke mate lopen ze een risico op armoede? 5.Hoe is de vrouwelijke pensioenbescherming geëvolueerd? Overzicht van de uiteenzetting

5. Evolutie? Leefsituatie van de gepensioneerde vrouwen naar leeftijdsklasse

5. Evolutie? Aandeel afgeleide rechten naar leeftijdsklasse en leefsituatie

5. Evolutie? Individueel pensioen van de vrouwen naar leeftijdsklasse

5. Evolutie? Individueel pensioen van de mannen naar leeftijdsklasse

1.Grote verschillen tussen de vrouwen naargelang leefsituatie alleenstaanden/ongehuwden <> gehuwden 2.Duale situatie bij gehuwde vrouwen: op individueel niveau: zeer lage pensioenbescherming op koppelniveau: tempering door pensioen van de man 3.Grote afhankelijkheid van afgeleide rechten vooral bij alleenstaande vrouwen 4.Pensioenbescherming van jongere cohorten is beter maar toch nog steeds substantiële pensioenkloof met de mannen Conclusie