Epidemiologie van druggebruik Wim van den Brink Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam Jellinek/Brijder Stichting Amsterdam Institute for Addiction Research
Opbouw Presentatie Wat zijn drugs? Gebruik, misbruik, schadelijk gebruik, afhankelijkheid Epidemiologie Vraagstelling en aanvrager Prevalentie en betekenis testuitslag
Wat zijn drugs?
Wat zijn drugs? Geneesmiddelen, voedingssupplementen, doping en drugs Alcohol en nicotine zijn harddrugs! Benzodiazepines zijn soms drugs
Gebruik en Verslaving
Gebruik en Verslaving Gebruik soms gunstig, soms neutraal, maar soms ook heel slecht Onderscheid tussen gebruik en misbruik soms niet duidelijk (alcohol; XTC) Onderscheid gebruik en schadelijk gebruik soms niet bekend (cannabis) Afhankelijkheid (controleverlies/craving) altijd negatief
Epidemiologie
Epidemiologie Teller: gebruik, misbruik, afhankelijkheid Teller: LTP, LYP, LMP, LNP Noemer: alg bevolking, huisartsbezoekers, clubbers, autobestuurders zaterdagavond Noemer: leeftijd, geslacht
Middelengebruik
Middelengebruik (LMP) in Nederland (Abraham et al., 1999: NL 1997 12+)
National Schoolsurvey: Trends over Time (XTC age 12-18: Trimbos, 2000) Trend indicating reduction after initial increase in XTC use
Natonal Survey General Population 1997 (Gebruik XTC: N=21 Natonal Survey General Population 1997 (Gebruik XTC: N=21.959; Abraham et al., 1999) LTP = 1.9%; LYP = 0.7%; LMP = 0.3% last month continuation = 14% mean age of first use = 23.4 years
Amsterdam Survey General Population 1997 (Gebruik XTC: N=3 Amsterdam Survey General Population 1997 (Gebruik XTC: N=3.798; Abraham et al., 1999) LTP = 6.9%; LYP = 3.1%; LMP = 1.1% last month continuation = 16% mean age of first use = 26.4 years
Netherlands vs Amsterdam General Population 1997 (Gebruik XTC: Abraham et al., 1999) 5.1% LTP NL = 1.9%; LTP ADAM = 7.0% LMC NL = 14%; LMC ADAM = 16% MAFU NL = 23.4 years; MAFU ADAM = 26.4 years
Prevalentie Alcoholgebruik en Etniciteit (Abraham et al Prevalentie Alcoholgebruik en Etniciteit (Abraham et al., 1999: LMP NL 12+)
XTC Use in Europe (LTP; EMCDDA, 2000)
Middelengebruik in NL en USA 1997 (Abraham, 2001: LTP 12+)
XTC use among Clubbers and Ravers (Amsterdam; Korf et al., 1999)
Drug Use Patterns during Party (Last Night Prevalence; Korf et al 28% Almost 50% of life time XTC users used XTC at least 40 times Average 2.4 tablets per evening; median 1 tablet per evening; 20% takes more than 3 tablets
Pollution of the XTC Market (drug testing in Amsterdam; Korf et al
MDMA dosage per XTC tablet (Amsterdam:Korf et al., 2000) Mean number of tablets increased from one to two Mean dosage MDMA decreased from 107 to 68 mg/tablet
Misbruik en Verslaving
Alcohol en Alcoholisme (jaarprevalentie)
XTC Use patterns General Population (Trimbos, 2000)
Gebruik, Verslaving en Behandeling Middel Gebruikers LYP Verslaafden Behandeling Perc in Tabak Alcohol Benzo’s Heroine Cocaine Cannabis XTC Amfetamine 4.400.000 10.000.000 500.000 26.000 ?? 400.000 40.000 13.000 2.000.000 280.000 250.000 25.000 >20.000 Nihil 30.000 17.000 6.000 4.000 250 800 10-11% 70% <30%
Trends in gebruik en behandeling (NDM-Trimbos, 2000) Middel Trends Alcohol Aantal geheelonthouders neemt af Aantal zwaar drinkende jongeren neemt toe Cannabis Aantal gebruikers nqm toe, maar daling onder jongeren Aantal hulpzoekers is klein, recente toename vlakt af XTC Aantal gebruikers lijkt te stabiliseren of neemt af Vervuiling van de markt lijkt minder te worden Heroine Aantal verslaafden is gestabiliseerd en verouderd Sterfte loopt terug (OD, HIV, AIDS) Percentage rokers neemt toe tkv spuiters Cocaine Aantal cocainegebruikers neemt nog steeds toe Gebruik van hulpverlening neemt toe
Vraagstelling en Aanvrager
Vraagstelling en Aanvrager Wetenschappelijk (afhankelijke van de vraag: screening of diagnostiek) Klinisch: geen pathologie missen! (geen fout negatieven) Justitieel: geen valse beschuldigingen! (geen fout positieven)
Vraagstellingen Recent gebruik (laatste uren, laatste dagen) bloed, speeksel, zweet, urine [alcohol, opiaten, cocaine] Regelmatig gebruik (laatste maand) urine [cannabis], haar [MDMA, cocaine] Chronisch overmatig gebruik (schade) ALAT, ASAT, GammaGT, CDT, etc. (123ß-CIT SPECT) Kwalitatief of kwantitatief (drempel) alcohol [verkeer], MDMA [clubtest]
Prevalentie en Betekenis Testuitslag
Prevalentie Alcoholgebruik en Etniciteit (Abraham et al Prevalentie Alcoholgebruik en Etniciteit (Abraham et al., 1999: LMP NL 12+)
Kenmerken Test en Prevalenties -GT sens .60 spec .80 CDT sens .40 spec .95 -GT of CDT sens .75 spec .75 LMP ALCOHOL Nederlanders 80% Marokkanen 20%
Berekening PPW en NPW NEDERLANDERS MAROKKANEN WEL NIET TOT 96 8 104 12 36 48 POS 64 2 66 9 17 120 10 130 15 45 60 -GT CDT “OR” PPW .92 PPW .97 NPW .33 NPW .29 NPW .43 PPW .25 PPW .47 NPW .95 NPW .93 NPW .96 32 144 152 NEG 38 134 171 183 40 30 70 5 135 140 160 200 20 180
Conclusies
Conclusies Betekenis testuitslag afhankelijk van: Extern criterium: gebruik, verslaving, schade Prevalentie in de populatie: lft, gesl, etniciteit, locatie Doel van de test: screening, diagnostiek Doel van de aanvrager: kliniek, justitie, onderzoek