Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Verlichtingsdenker: vertrouwen in de rede
Advertisements

Filosofie Op HAVO en VWO.
Ethiek Welkom! Waarden & normen kritisch bekeken.
Dr. Wilbert Linnemans Human Sense Consultation
Wat is wijsheid Terugblikje Weten dat je niets weet: en toch een goede keuze maken Pauze Gesprek: Beslissen zonder dé Waarheid Afsluiting We hoeven niet.
Libertarisme Sartre Quantum mechanica Kant.
Ethiek van de techniek Jan van der Stoep.
Nog 65 lesdagen…. Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten Harry verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten.
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.
Ik geloof… Dat onze achtergrond en omstandigheden misschien wel van invloed zijn geweest op wie we zijn, maar dat wìj verantwoorde- lijk zijn voor wie.
Hoofdstuk 4: Pruiken en Revoluties
“Wat is waarheid en hoe kunnen wij die kennen?”
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.
Termen Sterke waardering= persoonlijke keuzes die iemand maakt en die zijn andere waardering richting geven (maatstaf) blz40 Hyperwaarde= cultureel bepaalde.
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.
Indien je vóór mij zou sterven,
Zijn mensen vrij of is dat een illusie?
De Toekomst van Trotse Mensen
Egoïsme Trasymachus: immoreel gedrag uit eigenbelang
Existentialisme (Sartre) Hume Logisch positivisme Cultuurrelativisme
Moraliteit Les 2 Ethiek – Moraliteit – Les 2 Datum:
Wat is het goede om te doen?
Wat is de eigen waarde van een katholieke universiteit Martin Hiele Faculteit Geneeskunde.
Wat doen ze me nou...? Jan Bransen Publiekslezing, 7 april 2010.
Ben ik de enige? Een op de zes Nederlanders last heeft van somberheid, angst of andere klachten personen krijgen een depressie jaarlijks 1,1 miljoen.
Honden..
Wat is Ethiek? Les 1.
B Het goede ….(en het kwaad)
Begrip B Een handeling uit vrije wil is een handeling waarin tot uitdrukking komt wat de handelende persoon zelf belangrijk vindt. Om een vrije wil te.
Vrije wil als zelfverwerkelijking
Ethiek is over goed en kwaad
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!.
Ironie als wapen Ironie als wapen
Wordt een wijze & voorwaarden voor wijsheid
Dans van Vos Weg van Wolf
De strijd Romeinen 7:14 - 8:4.
Inleiding Filosofie en Ethiek Vierde Bijeenkomst: De tweede wetenschappelijke revolutie (2) Dinsdag 28 september 2004.
‘Als iets écht is, is het onveranderlijk’
Wie ben ik en zo ja hoeveel?
Hoofdstuk 3 Normatieve ethiek
Definitie ethiek Ethiek is de wetenschappelijke en filosofische reflectie op de moraal Moraal is het geheel van heersende opvattingen, regels, gewoonten.
Wat is het goede om te doen?
Ik geloof… Dat onze achtergrond en omstandigheden misschien wel van invloed zijn geweest op wie we zijn,maar dat wìj verantwoorde-lijk zijn voor wie we.
Ethiek.
Filosofie Wat is het? Waarom zou je het kiezen? Wat kun je er mee?
Bestaan goed en kwaad En zo ja: hoe dan?
Ethiek en besturen.
Ethiek van nu voor nu Kennismaken Inleiding ethiek Ethiektest
Martha Nussbaum, Vanaf 1947 Het dogmatisme en het nihilisme voorbij… Het dogmatisme en het nihilisme gaan voorbij aan de menselijke ervaring.
Volksuniversiteit Zwolle
ANW Module 2 Leven Door Gabriella, Melanie, Elise en Fabienne van v4.
Ontwikkeling en de basisschool
1)Wat is de duurzaamheidsdiscussie? 2)Kloppen de aannames achter deze discussie? 3)Wat betekent dat voor ons denken (en doen)? Bekijk de dia’s later op.
Opvoedstijlen en interculturele communicatie
Plichtethiek (deontologie) We noemen sommige dingen of handelingen goed en andere slecht Dit is niet zomaar een gevoel (toch?), we vinden dit ook echt.
U TI LI TA RI A NIS ME. Zijn mensen van nature goed?
Mirjam van Puijfelik Ethiek Ethische aspecten en professioneel handelen door de maatschappelijk werker.
Waarom zou ik geloven? Een uitnodiging om na te denken over je geloof Philip Nunn - De Bron Deel #1: 1 nov 2105 Deel #2: 22 nov 2105.
Ethiek 1: inleiding Corstin Dieterich med.hro.nl/diecw L
Beroepsethiek Les 1.
Formulier voor de bediening van de Heilige doop aan de kinderen van de gelovigen I Blz. 4 (groene boekje) Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Over de.
Formulier voor de bediening van de Heilige doop aan de kinderen van de gelovigen I Versie GS Harderwijk 2011 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Over.
Morele opvoeding en fatsoen. Fatsoen en moraliteit Onderscheid tussen morele normen (grote waarden bv. rechtvaardigheid) en conventionele gedragsregels.
Ethische Visies.
ZGK les 6 Ethiek: verschillende benaderingen
Thema Leven Les 2 Wat is ethiek?.
ETHIEK/ kwaliteitszorg
Transcript van de presentatie:

Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom!

‘Een antwoord is altijd een stukje van de weg die achter je ligt ‘Een antwoord is altijd een stukje van de weg die achter je ligt. Alleen een vraag kan je verder brengen.’ Jostein Gaarder Annemarie Soeteman info@studiosocrates.nl

College 1: Ethiek en moraal 1 Wat is ethiek? 2 Wat is normatieve ethiek? 3 Wat zijn fundamenten voor de moraal? 4 evt. een snelle geschiedenis

Ethiek (Grieks) Ethos: zedelijke handeling Goed Slecht

Ethiek (Grieks) Ethos: zedelijke handeling Iets doen Met de handen optreden Verrichten Intentioneel gedrag

Ethiek (Grieks) Ethos: zedelijke handeling Fatsoenlijk Met goede manieren Zoals het hoort

Zoals het hoort, zoals het moet?! Ethos: gewoonte

De heersende opvattingen, gewoonten en gebruiken  Moraal Handelingen die binnen een maatschappelijke context als correct en wenselijk worden gezien De heersende opvattingen, gewoonten en gebruiken

? ? Moraal Ethiek: wetenschap die de moraal onderzoekt Meta-ethiek: Wat is de inhoud en betekenis van normatief taalgebruik? ? Normatieve ethiek: Wat is een goede moraal? ? Moraal Descriptieve ethiek: Wat is de feitelijke moraal? Toegepaste ethiek: Wat zou de moraal moeten zijn bij deze specifieke kwestie?

Bedoelen we niet gewoon: plezierig? Meta-ethiek Wat is goed? Bedoelen we niet gewoon: plezierig? College 9: G.E. Moore  (1873 - 1958)

Normatieve ethiek Wat is een goede moraal?

Wat is goed handelen? Mag je de Holocaust ontkennen? Mag je iemand die wil sterven helpen sterven? Moeten we ingrijpen in Syrië of Mali? Wat is goed handelen? Mag je vrouwen weigeren in een politieke partij? Moet je aardig blijven tegen misdadigers? Mag je slimme mensen kweken? Mag je vals spelen als iedereen dat doet? Mag je veel geld verdienen ten koste van anderen?

Het mag niet regenen!

Ethiek vooronderstelt keuzevrijheid! Het mag niet regenen!

Ethiek vooronderstelt keuzevrijheid! Zijn wij vrij?

Ethiek vooronderstelt keuzevrijheid! Zijn wij vrij? Wat is dat: vrij zijn?

Vrije wil: het vermogen van rationeel handelende personen om controle uit te oefenen over hun daden en beslissingen ‘IK’ ben een machine ‘IK’ ben niet mijn brein

Keuzevrijheid Mogelijkheid om eigen keuzes te maken Eigen = eventueel als een soort rekenmachine Input: IJsje is lekker Wortel is gezonder Output: Wortel Input beïnvloedt output

Keuzevrijheid Mogelijkheid om eigen keuzes te maken Eigen = eventueel als een soort rekenmachine Input: IJsje is lekker Wortel is gezonder Gezond is belangrijk Output: Wortel Maar ‘ik’ waardeer de keuzes

Morele verantwoordelijkheid Het vermogen en de bereidheid om (daadwerkelijk) antwoord te geven, c.q.: rekenschap af te leggen ten aanzien van het eigen doen en laten.  Ik ben een machine. Als machine kan en wil ik rekenschap afleggen t.a.v. mijn eigen doen en laten

Ik moet nu gaan! Want ik wil mijn vergadering niet missen. Ik moet!

Ethisch moeten = dwingend, onvoorwaardelijk Is ‘willen’ hetzelfde als ‘moeten’? Ik moet nu gaan! Want ik wil mijn vergadering niet missen. Ik wil!

Je mag een zwerver niet doodschieten!

Een moraal moet je kunnen onderbouwen http://youtu.be/zM0xcyL1pqs?t=19m20s Je mag een zwerver niet doodschieten! Maar waarom eigenlijk niet?

Wat zijn fundamenten voor de moraal?

Normen: (Latijns) norma  Winkelhaak, richtsnoer, maatstaf of regel  Intrinsieke waarden:  Idealen waarop de concrete normen zijn gebaseerd. Normen en regels zijn instrumenteel aan waarden.

Narratieve ethiek Wat is het meest waardevol?   College 7: Martha Nussbaum

Fundering van de moraal Niets Natuur Doel God Gevolg Plicht

Relatief Mag je liegen?

Relatief Mag je liegen? En om iemand te beschermen?

Subjectief

Nihilisme Moraal is subjectief en relatief “De mens is de maat van alle dingen” Protagoras (490 v.Chr. - 420 v.Chr) Moraal is subjectief en relatief

Het ontstaan van de ethiek Socratisch intellectualisme: juiste kennis is juist handelen. Socrates  (469 v.Chr. – 399 v.Chr.)  De dood van Socrates (1787), Jacques-Louis David

Maar als we juiste kennis hebben; Wat motiveert ons dan om het goede te doen? College 2: Susan Wolf

Deugdenleer Aristoteles (384 v.Chr. – 322 v.Chr.) Handel om jezelf te vervolmaken. Deugdzaam. Gulden middenweg.

Wat natuurlijk is is goed Stoïcijnen (vanaf 300 voor Christus) De wereld is een geheel die geleid wordt door een logos. Vanuit dit objectieve standpunt is de wereld goed. Deugden helpen je dit in te zien. De hoogste deugd is onverstoorbaarheid: De dingen die je niet kunt veranderen moet je accepteren. Wat je kan veranderen zijn gevoelens en gedachten. .

Dieren kennen ook normen! Is goedheid natuurlijk? College 8: Frans de Waal

Middeleeuwen God is het zuivere goede Zondigen is van God afkeren. Kardinale deugden Rechtvaardigheid Verstandigheid Dapperheid Zelfbeheersing Intentie van de dader Alleen God weet wat goed is!

Maar het idee van deugdzaamheid is in elke cultuur anders. Wat betekent dat voor de moderne deugdenleer? College 3: Alasdair MacIntyre

Terugkeer van het nihilisme? Twijfel aan de fundering van de Godsmoraal Ethiek als product van menselijke verlangens en ongenoegens. Het sociaal contract. Hobbes (1588 – 1679)

Onze waarden zijn niet absoluut. Maar ze zijn er wel! Modern Relativisme Onze waarden zijn niet absoluut. Maar ze zijn er wel! Wat verbind ons hier en nu? College 6: Richard Rorty

Plichtethiek Handel zoals je zou kunnen willen dat iedereen zou handelen. Behandel een ander nooit slechts als middel. Immanuel Kant (1724 – 1804)

Waarom voelen wij ons verplicht? Wat zegt dat over de plichtethiek? College 5: Christine Korsgaard

Gevolgethiek Handel met als doel: het maximaliseren van het totale geluk. Bentham en Mill Rond 1800.

Het utilisme is juist! Maar wat betekent dat in de complexiteit van de moderne werkelijkheid? College 4: Peter Singer

Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Tot ziens!