Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl Hodgkin-lymfoom Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen www.hematologiegroningen.nl Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Maligne lymfomen Twee grote groepen te onderscheiden 1. Hodgkin-lymfoom (Ziekte van Hodgkin) 2. Non-Hodgkin-lymfoom (NHL) Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Grote verschillen tussen NHL en Hodgkin (1)

Grote verschillen tussen NHL en Hodgkin (2)

Lymfklieren en lymfklierstations (groepen lymfklieren) en andere lymfoïde organen: A. in de hals B. in de oksels C. langs de luchtpijp D. bij de longen E. bij de darmen en achter in de buikholte F. in de bekkenstreek G. in de liezen 1. milt 2. beenmerg (in de botten) 3. zwezerik (thymus) 3 2 Deze figuur komt uit de KWF-folder ‘Hodgkin lymfoom’

Hodgkin-lymfoom Symptomen Meestal jong-volwassen patiënt Pijnloos vergrote lymfklier, meestal nek/bij het sleutelbeen (bij 70%) Verbreed mediastinum (ruimte tussen hart en longen) op thoraxfoto, soms bij toeval gevonden (50-60%) B-symptomen (20-30%): koorts, profuus nachtzweten, gewichtsverlies gegeneraliseerde jeuk (zeldzaam) Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Stadium ziekte van Hodgkin Ann Arbor-stadiëring II III IV beginstadium gevorderd stadium

Stadium ziekte van Hodgkin Ann Arbor-stadiëring A = geen symptomen B = koorts (onverklaard) profuus nachtzweten gewichtsverlies >10% I II III IV beginstadium gevorderd stadium

Verdeling stadia bij Hodgkin Stadium I-II 66% Stadium III-IV 34%

Patiënt met Hodgkin-lymfoom (wat wil de dokter weten?) Welk type? (hangt van biopt af) Welk stadium? (I tot IV) Welke lokalisaties? (lymfklieren, milt, lever, beenmerg, zeldzaam elders) Welk risicoprofiel van de patiënt? Welke behandeling is mogelijk? Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Stadiëringsonderzoek bij Hodgkin Goed vragen stellen Lichamelijk onderzoek Risicoprofiel inschatten Bloedonderzoek Borstfoto (thoraxfoto) CT-scan hals, borst, buik PET-scan Beenmergbiopt Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl Borstfoto van Hodgkin-patiënt met massa in het mediastinum Lucht-pijp Hodgkin-massa Long Long Hart Middenrif Maag met lucht Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Therapie bij ziekte van Hodgkin Chemotherapie Radiotherapie Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Overleving M. Hodgkin 1926 - 1955

Hodgkin-lymfoom Overleving (anno 2007) 20 40 60 80 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Overleving in jaren Stadium I en II Stadium III en IV Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl Hoe komt het dat de overleving zo sterk is verbeterd bij het Hodgkin-lymfoom? Stadiëringsonderzoek sterk verbeterd Introductie van radiotherapie (50-er jaren) Chemotherapie met verschillende middelen tegelijk (vanaf 70-er jaren) Definitie van risicofactoren met aanpassing van behandeling (vanaf 80-er jaren) Behandeling in multicenter gerandomiseerde trials met name EORTC-onderzoek Levenslange follow-up Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Therapie Hodgkin-lymfoom Stadium I-II 3-4 ABVD-kuren Beperkte radiotherapie, afhankelijk van PET-scan na 2 kuren Stadium III-IV 6-8 ABVD-kuren of zelfs zeer intensief 8 BEACOPP-kuren Meestal geen radiotherapie Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl

Radiotherapie was jarenlang de belangrijkste therapie bij Hodgkin

Chemotherapie is nu het belangrijkst bij Hodgkin

Conclusie Hodgkin-lymfoom Uitstekend te genezen vorm van lymfklierkanker Merendeel van de patiënten heeft weinig symptomen Keuze therapie afhankelijk van stadium en risicoprofiel van de patiënt Na afloop van behandeling levenslange follow-up Afd Hematologie; www.hematologiegroningen.nl