Delft, 26 januari 2010 Adipositas en galsteenlijden Jaap Seidell, VU en VU medisch centrum, Amsterdam, Netherlands

"Benefits Supervisor Sleeping“, Lucian Freud Thursday, May 15, 2008 Obesity Allows Artist to Hit the Jackpot With the sale Freud gained the honour of his painting selling for the highest dollar value of any painting ever painted by a living artist ($33.6 million dollars).Obesity Allows Artist to Hit the Jackpot

Obesity in the Netherlands adults- self reported height and weight CBS

Incidence of cholecystectomy plus symptomatic gallstones per 100,000 person years in women (Stampfer et al, AJCN, 1992) Body mass index Rell. Risk

Inpatient hospital days per 1000, person- years in women by weight status. (Liu et al, J Publ Health 2008) Adjusted for age, SES, smoking, alcohol, parity, HRT, disease history

Incidence of gallstone disease in US men (Tsai et al, AJCN 2004) Waist circ. (cm) Rell. Risk Adjusted for age, PA, fiber, diuretics, NSAID, smoking, alcohol, caffeine, energy intake

Weight change and risk for gallbladder disease Weight changeBMI adjusted relative risk 10+ kg loss2.0 ( ) kg loss1.5 ( ) < 4 kg loss or gain1.0 (ref.) kg gain0.9 ( ) 10+ kg gain1.1 ( ) Stampfer et al, AJCN 1992

Mechanisms linking obesity and gallbladder disease Defective gallbladder motility ? Hyperinsulinemia (increased heapic cholesterol secretion / supersauration (through HMG CoA, or hepatic LDL receptors). Dieting (e.g. fat restrtiction/ bariatric surgery). Confounders: thiazide diuretics, fiber intake, PA, alcohol

Determinants of obesity- foresight UK, 2007

Relative risks associated with obesity Greatly increased (>3)Moderately increased (2-3) Slightly increased (1-2) NIDDMCHDCancer breast cancer (in post menopausal women), endometrial, colon Gallbladder diseaseHypertensionReproductive hormone abnormalities DislipidemiasOsteoarthritisPolycystic ovary syndrome Insulin Resistance Breathlessness Sleep apnoea Hyperuricemia and gout Impaired fertility Low back pain Anaesthesia complications Fetal defects in maternal obesity

The larger the reduction in body weight the lower the risk of diabetes during the study - DPS Weight change (%) from baseline to year 1 OR Quintile MeanRange for DM 95% CI ; ( ) ; ( ) ; ( ) ; ; ( )

BMIRelative95% CI (kg/m 2 )Risk < Reduction of the risk of diabetes with the lifestyle intervention was largest in the lowest baseline BMI tertile - DPS

Obese patients have unrealistic weight loss goals OutcomeWeight (lbs)% Reduction Initial2180 Dream13538 Happy15031 Acceptable16325 Disappointed18017

BMI (kg/m 2 )BuikomvangComorbiditeit* <102 cm (m), <88cm (v)  102 cm (m),  88 cm (v) 20-25Geen verhoogd risico 25-30Licht verhoogd risicoHoog risico 30-35Hoog risico Zeer hoog risico 35-40Zeer hoog risico Extreem hoog risico >40Extreem hoog risico GroenAlgemene adviezen over leefstijl en gezonde voeding GeelAlgemene adviezen over leefstijl en gezonde voeding OranjeGecombineerde leefstijlinterventies RoodGecombineerde leefstijlinterventies; overweeg medicatie** Donker roodGecombineerde leefstijlinterventies; overweeg medicatie**; overweeg chirurgie** * Diabetes mellitus type 2, hypertensie, cardiovasculaire aandoeningen, dyslipidemie, artrose en slaap apneu. ** Deze interventies pas overwegen indien gewichtsverlies met gecombineerde leefstijlinterventies onvoldoende effectief blijkt na 1 jaar (<5% gewichtsverlies). Het gaat bij ketenzorg om een sluitende keten van: Preventie Vroege opsporing Zelfmanagement Behandeling Begeleiding Welke van deze onderdelen van de keten worden ingezet, is afhankelijk van het niveau van risico Niveau van Risico Volwassenen

Morbide obesitas & Obesitas & Overgewicht Normaal gewicht Geen verhoogd risicoAlgemene adviezen over leefstijl en gezonde voeding Licht verhoogd risicoAlgemene adviezen over leefstijl en gezonde voeding Hoog risico*Gecombineerde leefstijlinterventies Zeer hoog risico*Gecombineerde leefstijlinterventies; overweeg medicatie Extreem hoog risico*Gecombineerde leefstijlinterventies; overweeg medicatie; overweeg chirurgie * Verzekerde zorg volgens CvZ Piramide Ketenzorg Volwassenen Selectieve preventie Zorggerelateerde preventie Geïndiceerde preventie Universele preventie Zorggerelateerde preventie: PON Geïndiceerde preventie: PON / CGL Selectieve en universele preventie: CO / CGL / Platform KCO (De leden van het Platform richten zich m.n. op selectieve en universele preventie. Het KCO zelf richt zich op de gehele keten) Gewichtsgerelateerd gezondheidsrisico: Interventie:Niveau van preventie:

Intensieve zorg voor patiënten met co-morbiditeit en ernstige Beperkingen(2e/3e lijn) Professionele behandeling in de eerste lijn Advisering en ondersteuning/ zelfmanagement obesitas Preventie ernstige obesitas hoger lager Afhanke -lijkheid / Kosten gezondheidsbevordering/ advies op maat overgewicht Vroegsignalering Ketenzorgproject

Isala klinieken, MCC-klik MCC-klik, Progez, Icare (thuiszorg), Achmea Groene Land GGD IJssel-Vecht, Sportservice Zwolle obesitas Preventie ernstige obesitas hoger lager Afhanke -lijkheid / Kosten gezondheids- bevorderende instellingen overgewicht Icare (thuiszorg) Ketenzorgproject: partners

Conclusies Obesitas is een belangrijke determinant van galsteenlijden Gewichtsverlies is onafhankelijk daarvan ook een voorspeller. Preventie en goede ketenzorg bij obesitas kunnen belangrijke bijdragen leveren aan preventie van gaklsteenlijden Organisatie van de zorg (preventie in zorg) zal de komende jaren worden verbeterd (partnerschap overgewicht)