Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe? Tinneke Boonen Jan Van Damme Patrick Onghena 1

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee Theoretische achtergrond  Leerkrachten kunnen een verschil maken voor het leren van hun leerlingen  Een grote waaier aan leerkrachtvariabelen werd reeds onderzocht  MAAR: (nog) geen consensus over welke leerkrachtvariabelen er (het meeste) toe doen 2

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 1. Theoretische achtergrond Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee Achtergrond Diploma Ervaring Bijscholing … Opvattingen Doelmatigheidsbeleving Arbeidssatisfactie Schoolfunctioneren … Didactisch handelen Instructietijd Didactische werkvormen Vakdidactische activiteiten … Palardy en Rumberger (2008) onderzochten het effect van 3 categorieën van leerkrachtvariabelen op leerlingprestaties in het eerste leerjaar in V.S. DOEL: dit model testen in de Vlaamse onderwijscontext

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 2. Onderzoeksvragen 1.Welke leerkrachtvariabelen hebben een effect op de leerlingprestaties voor wiskunde, technisch lezen en spelling in het eerste leerjaar? 2.Wat doet er het meeste toe in de klas: de achtergrond van leerkrachten, hun opvattingen over onderwijs en leren of hun didactisch handelen? Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 3. Data en methode  SiBO-project: L1  Dataset: 3476 leerlingen uit 196 klassen en 111 scholen  Afhankelijke variabelen: prestaties wiskunde, technisch lezen en spelling einde L1  Controle voor: -voorafgaande prestaties wiskunde en taal (begin L1) -leerlingvariabelen (SES, geslacht en etniciteit) -klascompositie (voorafgaande prestaties, SES, % minderheden) Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 3. Data en methode  Achtergrondvariabelen leerkrachten diploma ervaring bijscholing  Opvattingen van leerkrachten doelmatigheidsbeleving arbeidssatisfactie leren als een actief proces opvatting over intelligentie opvatting over kansarmen schoolfunctioneren relaties tussen leerkrachten attitude t.o.v. ouders Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 3. Data en methode  Didactisch handelen instructietijd (tijd wiskunde en taal, huiswerk) didactische werkvormen ( oa. groeperingsvormen, differentiatie, …) vakspecifieke activiteiten (oa. cijfers herkennen, optelsommen, letterherkenning, lezen van globaalwoorden, …)  Multiniveau regressieanalyse om de onderzoeksvragen te beantwoorden  Aparte analyses voor wiskunde, technisch lezen en spelling Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 4. Resultaten Leerkrachten doen ertoe!  Kleine tot matige leerkrachteffecten op leerlingprestaties  Effecten wiskundeprestaties > prestaties technisch lezen en spelling Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 4. Resultaten Achtergrond van leerkrachten Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee WiskundeTechnisch lezen Spelling Ervaring0.26 Bijscholing-0.08 Noot. Enkel statistisch significante effecten worden getoond.

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 4. Resultaten Opvattingen van leerkrachten Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee WiskundeTechnisch lezen Spelling Arbeidssatisfactie0.09 Opvatting over kansarmen 0.05

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 4. Resultaten Didactisch handelen van leerkrachten Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee WiskundeTechnisch lezen Spelling Hoeveelheden schatten0.07 Sorteren0.06 Klassikale instructie taal0.06 Niveaulezen Verhaalmateriaal Individueel werken taal-0.08 Peer teaching taal-0.05

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 4. Resultaten Vergelijking van de effectgroottes van de 3 categorieën van leerkrachtvariabelen relatieve belang Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee WiskundeTechnisch lezen Spelling Achtergrond0.34 Opvattingen Didactisch handelen

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 4. Resultaten Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ 5. Conclusies en discussie  Kleine tot matige leerkrachteffecten op prestaties voor wiskunde, technisch lezen en spelling in het eerste leerjaar  Grotere leerkrachteffecten voor wiskundeprestaties dan voor prestaties technisch lezen en spelling (↔ Palardy & Rumberger, 2008)  Didactisch handelen van leerkrachten vertoont grootste associatie met prestaties, uitgezonderd voor wiskunde  suggereert: via o.a. training en mentorschap kan er gewerkt worden aan het didactisch handelen en de effectiviteit van leerkrachten Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ Voor meer informatie: Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe? Tinneke Boonen Jan Van Damme Patrick Onghena