> Tekst

Overzicht presentatie Inleiding: MIRA & scenario’s Sociaal-economische verkenning Klimaatverandering en waterhuishouding Kwaliteit oppervlaktewater Indicatorenatlas

Inleiding: MIRA & scenario’s Over MIRA WAT? beschrijving, analyse en evaluatie van milieutoestand evaluatie van milieubeleid beschrijving van mogelijke milieuontwikkelingen HOE? samenwerking auteurs, lectoren, stuurgroep, MIRA-projectteam (VMM) WAAROM? wetenschappelijke onderbouwing milieubeleid Milieuverkenning 2030 → MINA-4 Website: www.milieurapport.be

Inleiding: MIRA & scenario’s Over scenario’s Scenario’s ≠ toekomstvoorspellingen Scenario’s = toekomstverkenningen: Wat zouden de effecten kunnen zijn van de uitvoering van verschillende maatregelenpakketten, gegeven een aantal aannames? REF- en EUR-scenario

Inleiding: MIRA & scenario’s Inhoudstafel Milieuverkenning 2030 Beleidsscenario’s Sociaal-economische verkenning Huishoudens en handel & diensten Industrie Landbouw Transport Energieproductie Energiegebruik en broeikasgassen Luchtkwaliteit Landgebruik Klimaatverandering en waterhuishouding Kwaliteit oppervlaktewater Lawaai Vlaanderen in transitie?

Sociaal-economische verkenning Bevolking 12 % groei tussen 2005 en 2030 (= +800 000 inwoners!) vergrijzing, ontgroening, gezinsverdunning Energieprijzen stijgende prijzen fossiele brandstoffen Economische ontwikkeling 2 % jaarlijkse groei BBP diensteneconomie

Klimaatverandering en waterhuishouding 11 recent afgeronde en lopende onderzoeken Mondiale emissiescenario’s → 3 klimaatscenario’s voor Vlaanderen: nat, gematigd, droog

Klimaatverandering en waterhuishouding Het klimaat in Vlaanderen in 2100: temperatuur Warmer (bv. 1,5 – 4,4°C in de winter, 2,4-7,2°C in de zomer) Hogere verdamping in winter en zomer

Klimaatverandering en waterhuishouding Het klimaat in Vlaanderen in 2100: neerslag Meer neerslag in de winter Waarschijnlijk minder neerslag in de zomer Hevige zomeronweders: extremer en frequenter

Klimaatverandering en waterhuishouding Invloed op hoog- en laagwater langs rivieren Laagwater in de zomer: Laagste rivierdebieten: 20-70%  Kans op watertekort , waterkwaliteit  Hoogwater in de winter: Relatief beperkte toename piekafvoeren (max. 35%) Lokaal: frequentere en grotere overstromingen Hoogwater in de zomer: Hevige zomeronweders  Overstromingen riolen en kleinere waterlopen 

Klimaatverandering en waterhuishouding Aanpassing rioolstelsels en buffervoorzieningen Meer hevige neerslag → terugkeerperiodes overloop buffervoorzieningen  bv. 1-1,5 jaar (nat scenario 2100) i.p.v. 5 jaar (nu) Aanpassingen: Groter dimensioneren Meer hemelwater opslaan/infiltreren Bestaande berging beter benutten Onzekere toekomst: Niet zomaar ontwerpen volgens toekomstige neerslagcondities Wel adaptieve ontwerpen Gehele waterhuishouding bekijken (wateroverlast en –tekort) Aanpassing krachtlijnen geïntegreerd rioleringsbeleid (1996)

Klimaatverandering en waterhuishouding Overstromingsrisico vertaald naar economisch risico Overstromingsrisico = gemiddelde verwachte schade (euro/m².jaar) Evolutie risico bij huidig landgebruik (2100 t.o.v. huidig klimaat): Droog klimaatscenario: risico daalt sterk (-56%) Gematigd klimaatscenario: risico daalt licht (-8%) Nat klimaatscenario: risico stijgt (+33%) Gecombineerd met scenario’s landgebruik: REF-scenario: risico’s stijgen EUR-scenario: risico’s blijven ± gelijk

Overstromingsrisico in 2010 volgens 3 scenario’s bij huidig landgebruik

Klimaatverandering en waterhuishouding Overstromingsrisico vertaald naar economisch risico, 3 klimaatscenario’s en 2 scenario’s landgebruik

Klimaatverandering en waterhuishouding Conclusies Ondanks onzekerheden zijn adaptatiemaatregelen nodig. Maatregelen nemen die onder verschillende scenario’s zinvol en vlot bij te sturen zijn. Beleid meer richten op overstromingsrisico’s. Watertekort en –overlast gezamenlijk aanpakken (bv. overstromingsgebieden, infiltratie hemelwater).

Kwaliteit van het oppervlaktewater De scenario’s in MIRA en de ontwerp-stroomgebiedbeheerplannen

Kwaliteit van het oppervlaktewater Invulling scenario’s REF2015: Openbare waterzuivering (o.a. IP’s t.e.m. 2005) Bedrijven voldoen aan normen (IPPC, BBT, sectorale normen) Landbouw: mestdecreet EUR2015: Openbare waterzuivering (o.a. IP’s t.e.m. 2009) Bedrijven voldoen aan normen ERSA Landbouw: bemesten volgens bemestingsadvies, bufferstroken, wintergroenbedekker EUR2027: Al het huishoudelijk afvalwater wordt gezuiverd in RWZI of IBA Landbouw: betere voederefficiëntie, sanering veestapel … EUR+2027: Goede kwaliteit aan de grens

Kwaliteit van het oppervlaktewater Belasting oppervlaktewater Huishoudens Bedrijven Landbouw

Kwaliteit van het oppervlaktewater Fysisch-chemische waterkwaliteit

Kwaliteit van het oppervlaktewater Fysisch-chemische waterkwaliteit

Kwaliteit van het oppervlaktewater Fysisch-chemische waterkwaliteit

Kwaliteit van het oppervlaktewater Fysisch-chemische waterkwaliteit

Kwaliteit van het oppervlaktewater Fysisch-chemische waterkwaliteit

Kwaliteit van het oppervlaktewater Biologische kwaliteit (MMIF)

Kwaliteit van het oppervlaktewater Kosten

Kwaliteit van het oppervlaktewater Conclusies Huidige en aanvullende maatregelen doen belasting oppervlaktewater verder dalen. Belang van verdere uitbouw en goede werking van de openbare waterzuiveringsinfrastructuur. Fysisch-chemische waterkwaliteit verbetert verder, maar stikstof en vooral fosfor blijven knelpunten. Ook biologische kwaliteit verbetert maar zelfs in het meest doorgedreven scenario haalt slechts 60% van de waterlichamen een goede kwaliteit.

Indicatorenatlas www.milieurapport.be

Indicatorenatlas www.milieurapport.be

Indicatorenatlas www.milieurapport.be

Indicatorenatlas www.milieurapport.be

Meer info www.milieurapport.be b.peeters@vmm.be