Geschiedenis & Reflectie Popmuziek Dicky Gilbers serie 2 college 3 Symfonische Rock Glam & Art Rock
Overzicht Cursus G&R Popmuziek 2 1. Progressieve Rock 2: Hard Rock 2. Hippies/Serieuze Pop: Jazz & Klassieke invloeden 3. Symfonische Rock & Glam Rock: Yes; Bowie 4. Punk & New Wave: o.a. Clash; Jam; Sex Pistols 5. U.S.A. 2e Folkbeweging/Country Rock: o.a. Bob Dylan; Paul Simon; Band; CSN&Y; Eagles; Poco 6. Soft Rock & Powerpop: o.a. Bread; Badfinger 7. Singer songwriters: o.a. Joni Mitchell; James Taylor 8. Vernieuwing of retro?: o.a. Prince; Oasis; Kravitz
Overzicht Serie 2 les 3 Symfonische Rock & Glam Rock 1. Symfonische Rock: Yes; Genesis 2. De scheiding Pop - Rock 3. Commerciële Pop: Abba; Sweet; Mud 4. Glam Rock: David Bowie; Lou Reed; Roxy Music 5. Bombastisch vakmanschap: Queen; ELO, Supertramp 6. Hall of Fame: Steely Dan 7. Hall of Fame: Frank Zappa
Vorige les: De Golfbeweging in de Pop Fase 1: onschuldig enthousiasme; 3-accoorden schema’s Fase 2: volwassen kunstvorm Fase 3: serieus; “over de top?”; verval: ouwe-lullen-muziek Fase 1 (nieuw, fris, rebellie) en 2 (goed, kunstzinnig) worden vaak interessant gevonden door publiek en critici Fase 3 is vaak niet meer voor het grote publiek; voor die-hards; te moeilijk, te serieus (ingewikkelde schema’s en maatsoorten) Discussiepunt: Sgt. Peppers, geniaal of te pretentieus?
De Golfbeweging in de Pop Fase 1: onschuldig enthousiasme; 3-accoorden schema’s Fase 2: volwassen kunstvorm Fase 3: serieus; “over de top?”; verval: ouwe-lullen-muziek Symfonische rock (fase 3) wordt vaak bekritiseerd Is dat terecht? Muzikanten willen zich vaak technisch verder ontwikkelen Op zoek naar nieuwe structuren en geluiden: oude instrumenten: clavinet; hammond orgel; fagot; hobo nieuwe: mellotron; moog synthesizer; rhodes piano
Symfonische Rock Stroming die sinds de late jaren 60 klassieke elementen in de popmuziek integreert geen singles, maar conceptalbums muziek vaak lange uitgesponnen epische stukken met veel sfeerwisselingen, veel dynamiek en vaak vreemde maatsoorten vooral niet dansbaar, het is geen amusement tekstonderwerpen vaak mythologisch Esthetische aspiraties: popmuziek is serieuze kunst
Roger Waters; David Gilmour; Rick Wright; Nick Mason Pink Floyd Roger Waters; David Gilmour; Rick Wright; Nick Mason Shows worden grootser en spectaculairder
Pink Floyd Seamus Money Shine on you crazy diamond 73 70 71 Another Brick in the wall 77 76 79
o.a. Robert Fripp; Greg Lake; Ian McDonald; Pete Sinfield (tekst) Symfonische Rock o.a. Robert Fripp; Greg Lake; Ian McDonald; Pete Sinfield (tekst) 1969: King Crimson - In the court of the Crimson King 21st Schizoid man Epitaph Cat food (1970) Robert Fripp
Keith Emerson; Greg Lake; Carl Palmer Symfonische Rock Keith Emerson; Greg Lake; Carl Palmer Nice ELP America 67 Uit West Side Story; live werd de Amerikaanse vlag verbrand 70 Lucky man Pictures at an exhibition Peter Gunn 71 80
Jon Anderson; Steve Howe; Chris Squire; Rick Wakeman; Bill Bruford Symfonische Rock Jon Anderson; Steve Howe; Chris Squire; Rick Wakeman; Bill Bruford Yes Roundabout Long distance runaround Heart of the sunrise 1971 71 72 73
Roger Dean
Symfonische Rock Genesis Peter Gabriel; Phil Collins; Mike Rutherford; Tony Banks; Steve Hackett Genesis The lamb lies down on broadway Ripples 74 75
Gabriel solo aanvankelijk heten alle lp’s Peter Gabriel Als ze al niet verdwijnen na de ijstijd van 76, laten veel symfo-artiesten een evolutie zien van complex in de 70s via compacte rock in de 80s naar weer complex in de 21e eeuw Peter Gabriel; Phil Collins; Mike Rutherford; Tony Banks; Steve Hackett Gabriel solo aanvankelijk heten alle lp’s Peter Gabriel Here comes the flood Games without frontiers (geen cymbals op deze elpee!) Biko Sledgehammer (Motown?) In your eyes Youssou Ndour Shakin’ the tree 77 80 86 89
Genesis Phil Collins solo Genesis (rockiger na hitsuccessen Collins) Peter Gabriel; Phil Collins; Mike Rutherford; Tony Banks; Steve Hackett Phil Collins solo In the air tonight (heavy drum sound: noise-gate op de galm) Frida: Another day in paradise Genesis (rockiger na hitsuccessen Collins) Paperlate Illegal Alien Just a job to do Mike & The Mechanics Living years Poor boy down (met uitstekende zangers: Paul Carrack; Paul Young) 81 82 82 83 88
Symfonische Rock Strawbs (folk invloeden) vanaf 1969: band met Ook vermeldenswaardig: Symfonische Rock o.a. Dave Cousins; Blue Weaver; Richard Hudson; John Ford Strawbs (folk invloeden) vanaf 1969: band met Sandy Denny (Fairport Convention); Rick Wakeman (Yes) hoogtepunt: Strawbs Grave new world (1972) Benedictus Down by the sea (1974)
Ook vermeldenswaardig: Symfonische Rock 85 Marillion Caravan Camel 1978
Symfonische (Hard-) Rock Ook vermeldenswaardig: Symfonische (Hard-) Rock Niet alle groepen zijn even makkelijk in te delen: bijv. Led Zeppelin mengt folk met hard rock Veel rock-groepen (70-76) mengen in hun muziek klassieke structuren met hard rock Kansas 1977, Point of know return Dust in the wind Rush 1976, Bastille day Kansas
Ook vermeldenswaardig: Symfonische Rock Tubular Bells Mike Oldfield eerste plaat op Virgin werd onverwachte bestseller nadat de muziek gebruikt werd in de kaskraker The Exorcist 73
1976-1977 De Punkbeweging geeft de genadeklap aan veel pretentieuze groepen uit de jaren 70: De popbladen richten zich nu op de New Wave en het trendy (beïnvloedbare) publiek laat bands als Camel, Yes, Caravan, ELP, etc. vallen (Dinosaurs).
Het belang van de Symfonische Rock Opkomst Symfonische Rock brengt scheiding Rock en Pop met zich mee 1966-1967: Artistieke top bands waren succesvol als single-groep en als elpee-groep Beatles: Strawberry Fields Forever Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band Hendrix: Hey Joe Are you experienced? Hits waren niet alleen voor tienermeisjes
Jaren 70: Rock vs. Pop Bron: Gert Keunen Rockgroepen zijn elpeegroepen, concertgroepen Pink Floyd Doelgroep voornamelijk mannelijke muziekfreaks met dure stereoinstallaties Pop was voor de arbeidersjeugd om in het weekend op te dansen (danszalen, disco’s, TV: Top of the Pops, TopPop) Middle of the Road Doelgroep: massamarkt, dansende, hitgevoelige, vaak vrouwelijke fans 73 71
Jaren 70: Rock vs. Pop Sommige serieuze rockartiesten, zoals Yes en Genesis, die in eerste instantie niet in de hitlijsten of in de popprogramma’s voorkwamen, bleken commercieel toch zeer succesvol andere kanalen: concerten; serieuze nieuwe popbladen 60s: iedere popliefhebber kocht in Nederland Muziek Express vanaf 70s: Aloha/Hitweek & later Oor voor serieuze rocker Popfoto & later Hitkrant voor de bakvis
Pop werd weer big business, vgl. begin 60: Brill Building tijd (les 2) Commerciële Pop 70s Terug naar Teenybob Een band als Abba verkocht in de 70s meer dan welke band dan ook in de 60s gladde popsongs 74 Rubettes Zweden Duitsland Frank Farian 75 77 Boney M 88 Abba
Commerciële Pop Chinn & Chapman bandjes uitmelken Meeste bandjes gaan een hit of drie mee Commerciële Pop Chinn & Chapman bandjes uitmelken Zoeken niet een nieuw genre, maar steeds nieuwe vertolkers 74 Mud 73 Sweet 78 Suzy Quatro 77 Smokie
Glam Rock Ook wel: Glitter Rock theatrale rock, korte bondige liedjes Toen extravagant, nu de norm: Little Richard Glam Rock Ook wel: Glitter Rock theatrale rock, korte bondige liedjes artiesten extravagant gekleed met veel make up simpele teksten, reactie op idealistische hippiemuziek Glam rock is commerciële rock, maar sommige artiesten hebben wel degelijk ook artistieke waarde 73 Gary Glitter: alleen het imago
Glam Rock 71 T Rex 73 Slade
David Bowie Space Oddity Life on Mars Ziggy Stardust Kameleon/Acteurtrend watcher Space Oddity Life on Mars Ziggy Stardust Hang on to yourself Rock ‘n’ Roll Suicide The Jean Genie cf. Sweet 1969: Hippie 1972: Garage Rock/Glam Rock 73
David Bowie The Thin White Duke: Fame (met Lennon) Golden years Kameleon/Acteur Fame (met Lennon) Golden years The Thin White Duke: Station to station (live) Heroes (met Brian Eno) 1975/6: Soul/Funk 1977: Avant-Garde/New Wave 1983: New Romantic: Let’s Dance
Lou Reed Velvet underground: Heroin Lou Reed: Perfect day Nico Velvet underground: Heroin Venus in furs Femme fatale I'm waiting for the man Sweet Jane (cf. Mink deVille ) Lou Reed: Perfect day Walk on the wild side Men of good fortune Caroline says II The Kids Berlin (1973) is een meesterwerk, maar Reed Heartbreak hotel vond het aanvankelijk helemaal niks Close watch 69 Andy Warhol 70 72 73 Bob Ezrin John Cale 75
Andy Warhol Popart 1960: anti-abstract; schijnbaar gevoelloos; recycling (vgl. samplegeneratie); beelden ontleend aan consumptiemaatschappij bewuste kitsch/camp
Roxy Music Do the strand In every dreamhome a heartache Popart 73 Voor zijn opblaaspop
Graham Gouldman; Eric Stewart; Kevin Godley; Lol Creme 10 CC Graham Gouldman; Eric Stewart; Kevin Godley; Lol Creme The Wall Street Shuffle I'm not in love (the sound of a bass drum) (koortjes “live”: grote Revox) Art for art’s sake Dreadlock holiday 74 75 76 78
Freddy Mercury; Brian May; Roger Taylor; John Deacon Queen Freddy Mercury; Brian May; Roger Taylor; John Deacon Queen begint als pure hard-rock groep (there are no synthesizers on this album) maar dan: Bohemian Rhapsody (opera-invloeden) 75 meeste nummers theatraal; bombastisch
Queen later allerlei invloeden in de muziek geïntegreerd: rockabilly in crazy little thing called ‘love’ funk in another one bites the dust under pressure (met Bowie) vanilla ice (1990) ice ice baby 79 80 81
Move/ELO Move/Idle Race /Roy Wood/ELO/Wizzard Tussen Symfonische Rock, Pop & Glam Rock in: Move/ELO o.a. Roy Wood; Bev Bevan; Jeff Lynne Move/Idle Race /Roy Wood/ELO/Wizzard Blackberry Way (pop 1968) Cherry Blossom Clinic (1969) (Bach thema) 10538 Ouverture (1972)
vgl. Wall of Sound van Phil Spector Move/ELO Move/Idle Race/Roy Wood/ELO/Wizzard Showdown Mr. Blue Sky Wild west hero vgl. Wall of Sound van Phil Spector 74 78
Supertramp Supertramp maakt 1 sublieme elpee: Crimes of the Century Tussen Symfonische Rock en Pop in: Supertramp Roger Hodgson; Rick Davies; Bob Benberg; John Helliwell; Doud Thompson Supertramp maakt 1 sublieme elpee: Crimes of the Century (1974) band zoekt balans tussen hitgevoelige popsongs: ‘Give a little bit’ ‘The logical song’ en pretentieuze album tracks: ‘Hide in your shell’ ‘Crime of the century’ School Dreamer 77 79 74
Hall of Fame: Steely Dan Buitenbeentjes Hall of Fame: Steely Dan Complex (Jazz invloeden), maar toch dansbaar Do it again Rikki don’t lose that number Any major dude will tell you East St.Louis Toodle-Oo (Duke Ellington 22-3-1927 ) 72 74 o.a. Donald Fagen; Walter Becker
Complex (Jazz invloeden), maar toch dansbaar Steely Dan Haitian Divorce The Fez Aja (drums Steve Gadd) Josie (drums Jim Keltner) Gaucho (Jan Garbarek; Keith Jarrett 1974 ) 76 77 80
Steely Dan sessiemuzikanten Stuff Richard Tee Steve Gadd Eric Gale Cornell Dupree Gordon Edwards 1976 Afrader voor pianisten en drummers: Richard Tee’s instructievideo voor pianisten Stuff te horen op o.a. “One Trick Pony” (1980) - Paul Simon “Stingray” (1976) - Joe Cocker
Steely Dan sessiemuzikanten Doobie Brothers 2 gezichten: begint als gitaarband rond Tom Johnson, maar verandert in aor-band, nadat ex-Steely Dan-muzikanten in de line-up komen Listen to the music Long train runnin’ Takin’ it to the streets What a fool believes 72 73 76 86
Steely Dan sessiemuzikanten Toto Hold the line Rosanna Africa 79 82
Hall of Fame: Frank Zappa Buitenbeentjes Hall of Fame: Frank Zappa What’s the ugliest part of your body? Beach Boys? My quitar wants to kill your mama Don’t eat the yellow snow Camarillo Brillo Flakes (take it away, Bob) Broken hearts are for assholes 67 69 74 73 79
Buitenbeentjes Captain Beefheart Abba Zabba 68