Absolutisme

Frankrijk In de 16de eeuw godsdienstoorlog tussen de katholieken en Hugenoten Hendrik IV maakt daar een eind aan door het Edict van Nantes (1598) -godsdienstvrijheid voor de Hugenoten -vrijsteden voor de Hugenoten Lodewijk XIII liet het bestuur over aan kardinaal Richelieu (1ste minister) Hij legt de basis voor het absolutisme -beperkt de macht van de adel -pakt de vrijsteden af van de Hugenoten

Lodewijk XIV In 1643 wordt Lodewijk XIV koning (minderjarig)→bestuur door kardinaal Mazarin -versterkt het absolutisme -schakelt de adel uit na de Fronde In 1661 neemt Lodewijk zelf het bestuur in handen -le roi soleil -l’etat, c’est moi -Droit Divin (Bossuet)

Bestuur Lodewijk XIV -ministers persoonlijke dienaren van de koning -erfelijke burgeradel (noblesse de robe) vervangt de oude adel -controleurs (intendanten) controleren de bestuurders -adel naar het hof (in de gaten houden) -Koninklijke rechters (willekeur en klasse- justitie) -staand leger (koning opperbevel)

Economische politiek Mercantilisme (Colbertisme)→ zoveel mogelijk goud/zilver naar Frankrijk (positieve handelsbalans)→ Import afremmen, export bevorderen -hoge invoerrechten (protectionisme) -staatsbedrijven -kwaliteitseisen -subsidies -buitenlandse experts inhuren -verbeteren infrastructuur -handelscompagnieën -uitbreiden koloniaal bezit

Culturele politiek -afschaffen Edict van Nantes (maar 1 gods- dienst)→ veel Hugenoten naar het buitenland→ slecht voor de economie (rijke burgers met geld en kennis) -stimuleren kunst -kunstenaars naar het hof (jaargeld) -bouw van Versailles -nieuwe stijl (Barok)→imponeren -standbeelden enz.

Buitenlandse politiek -natuurlijke grenzen (Rijn als noordgrens) -handelsoorlogen -hegemonie in Europa Willem III vormt anti-Franse coalitie om het machtsevenwicht te herstellen (De Republiek, Spanje, Engeland, aantal Duitse staatjes) Politiek van Lodewijk kostte veel geld (oorlogen,hofleven,ambtenaren)→ Frankrijk zwaar in de schulden→ leidt mede tot de Franse Revolutie (1789)

Conclusie Hoe groot was de macht van Lodewijk? Voor zijn tijd enorm, maar -te weinig controle (geen geheime politie) -onvoldoende communicatie mogelijkhe- den (velen kunnen niet lezen) -geldgebrek (adel/geestelijkheid betalen geen belasting) -tegenwerking plaatselijke machthebbers

Engeland Strijd koning -parlement om de macht leidt tot een burgeroorlog (1642-1649) Parlement wint -Karel I onthoofd -Engeland een republiek o.l.v. Cromwell In 1660 Restauratie→Karel II koning In 1685 Jacobus II koning -wilde katholiek worden -probeerde zijn macht te vergroten

vervolg In 1688 Glorious Revolution -Willem III (getrouwd met Mary Stuart) koning (versloeg Jacobus II) -Bill of Rights (rechten parlement vastge- legd) In Engeland geen absolute monarchie→ -in Engeland nooit een revolutie -in Engeland nooit een grondwet

Hendrik IV en het Edict van Nantes

Richelieu en Mazarin

zonnekoning

Bossuet en het Droit Divin God vorst volk

Mercantilisme volgens Colbert (Colbertisme) Koloniën Grondstoffen Frankrijk Nijverheidsproducten maken in manufacturen . Kanalen en wegen uitbreiden Gelijke maten en gewichten Belastingen opleggen Producten uit Andere landen Andere landen invoerrechten Winst gaat vooral naar de uitbreiding van het leger, de vloot en het hof. Verschil tussen inkomsten en uitgaven heet betalingsbalans en alles wordt bijgehouden met een rijksbegroting.

Opheffing Edict van Nantes

Paleis van Versailles

Barok -veel versieringen -overdadig

Lodewijks oorlogen

Karel I en Cromwell

Karel II en Jacobus II