Goederen- en Financiële Markt: IS-LM Model Hoofdstuk 5 Goederen- en Financiële Markt: IS-LM Model

De bepaling van productie (output) en intrestvoet op korte termijn Inleiding IS-LM Model De bepaling van productie (output) en intrestvoet op korte termijn  Evenwicht op goederen- EN op financiële markt

5.1 Goederenmarkt: IS-curve Herhaling Hoofdstuk drie Evenwicht goederenmarkt: Productie (Y) = Vraag (Z) Vraag (Z)= C+I+G C=C(Y-T) T, I, & G gegeven Evenwicht: Y=C(Y-T)+I+G Wijzigingen in C, I, T & G beïnvloeden het evenwicht

5.1 Goederenmarkt: IS-curve Investeringen en de intrestvoet Investeringen afhankelijk van : Verkoop Intrestvoet Daarom

5.1 Goederenmarkt: IS-curve Evenwicht: Aanbod Goederen Vraag naar Goederen(Z)

Figuur 5.1

5.1 Goederenmarkt: IS-curve (F.5.2) ZZ: Vraag, functie van Y gegeven i evenwicht bij Y ZZ (i) A ZZ´ (i´ > i) Demand, Z A’ ZZ´: Vraag bij hogere i evenwicht daalt tot Y´ Y´ Y Output, Y

5.1 Goederenmarkt: IS-curve (F.5.3) Afleiding IS curve A´ Y´ i´ A Y i ZZ (i) Demand, Z ZZ´ (i´ > i) Interest Rate, i IS Y´ Y Output, Y Output, Y

5.1 Goederenmarkt: IS-curve Vaststelling: Goederenmarkt: hoe hoger (lager) de intrestvoet, hoe lager (hoger) het evenwichtsniveau van output.

5.1 Goederenmarkt: IS-curve (F.5.4) The IS curve Verschuiving VAN de IS Curve: IS´ (T´ > T) Y´ IS (T) Verhoging belastingen  IS naar links Interest Rate, i i Y Output, Y

5.1 Goederenmarkt: IS-curve The IS curve Verschuiving VAN de IS Curve: IS (G) Y i Y´ IS´ (G´ > G) Meer overheidsbestedingen  IS naar rechts Interest Rate, i Output, Y

5.2 Financiële Markt: LM-curve Herhaling hoofdstuk vier M = Nominaal geldaanbod (bepaald door de Centrale Bank) $YL(i) = Geldvraag (functie van nominaal inkomen en intrestvoet) Evenwichtsintrestvoet: M=$YL(i)

5.2 Financiële Markt: LM-curve Reëel inkomen en de intrestvoet Reël Inkomen Reëel geldaanbod =Reële geldvraag : Y(L)i LM relatie:

5.2 Financiële Markt: LM-curve (F.5.5) Geldmarkt M/P A i Ms A´ i´ Md´ (for Y´ > Y) Md (for Y) Toename Y => Toename Md waardoor i stijgt Interest Rate, i (Real) Money, M/P

5.2 Financiële Markt: LM-curve (F.5.6) Afleiding LM curve Interest Rate, i M/P Ms LM (M/P) A´ Md´ (for Y´ > Y) Md (for Y) i´ A´ Y´ Interest Rate, i A Y i (Real) Money, M/P Income, Y

Figuur 5.7: verschuiving VAN LM

5.3 Evenwicht IS-LM Model Evenwicht op beide markten vereist :

Figuur 5.8: evenwicht IS LM

IS-LM Evenwicht Grafisch 5.3 Evenwicht IS-LM Model IS-LM Evenwicht Grafisch LM Interest Rate, i i & Y is de enige combinatie van intrestvoet en output die tegelijkertijd evenwicht garandeert op zowel goederen- als financiële markt i IS Y Output, Y

5.3 : IS-LM evenwicht en fiscaal beleid Scenario: Regering (President) en Parlement (Congres) beslissen om het overheidsdeficit terug te dringen via belastingverhoging zonder besparingen aan de uitgavenzijde. Vraag : Impact van dit resctrictief fiscaal beleid op output en intrestvoeten?

5.3 : IS-LM evenwicht en fiscaal beleid (F.5.9) IS & LM: voor stijging belastingen Evenwicht: i & Y LM IS´: Na stijging belastingen Effect op LM? Interest Rate, i Onevenwicht bij i (D, A) na stijging belastingen D A i´, Y´ Nieuw evenwicht A´ i A´ Lagere intrest en productie door restrictief fiscaal beleid i´ IS (T) IS´ (T´ > T) Y´ Y Output, Y

5.3 : IS-LM evenwicht en fiscaal beleid Is deficitreductie goed voor investeringen? (focus p.102) I = S + (T - G) Reductie deficit : T-G stijgt Maar als Y daalt, daalt ook S  Effect op I is onzeker

5.3 : IS-LM evenwicht en monetair beleid Scenario: ECB wil monetaire expansie i.e., verhogen van het geldaanbod via open markt operatie Vraag: Impact monetaire expansie op output and intrest?

5.3 : IS-LM evenwicht en monetair beleid (F.5.9) LM (M/P) LM´ (M´/P > M/P) IS & LM: voor stijging M Evenwicht A: i & Y Interest Rate, i A B LM´: na stijging M i onevenwicht bij i (A, B) A´ i´ Nieuw evenwicht A´: i´ & Y´ lagere i & hogere Y door monetaire expansie IS Y Y´ Output, Y

5.3 : IS-LM evenwicht en monetair beleid (T.5.1) Effecten van fiscaal en monetair beleid Shift in IS Shift in LM Movement in Output Movement in Interest Rate Increase in taxes left none down Decrease in taxes right up Increase in spending Decrease spending Increase in money Decrease in money

5.4 Policy Mix Beleids-dilemma 1992: “Clinton – Greenspan” 1992 Hoog federaal deficit (4.5% BBP) Hoge werkloosheid en lage groei Herinner: Deficitreductie vermindert groei Expansieve fiscale politiek = hoger deficit Oplossing: Policy Mix Deficitreductie en expansief monetair beleid

5.4 Policy Mix Clinton-Greenspan Policy Mix Interest Rate, i Output, Y LM LM´ IS & LM: voor beleidsingrepen Evenwicht A: i & Y Interest Rate, i IS´: na reductie deficit A i B evenwicht zonder monetaire expansiie B LM´ na monetaire expansie A´ i´ Nieuw evenwicht i´, Y´ IS IS´ Y Y´ Output, Y

Recessie 2001 Fig 1

Recessie 2001 Fig 2

Recessie 2001 Fig 3

Recessie 2001 Fig 4

Recessie 2001 Investeringen dalen  scherpe daling IS tot IS’’ Monetair expansief (stijging geldaanbod): LM tot LM’. Fiscaal expansief (daling T, stijging G): IS’’ tot IS’. Conclusie : recessie succesvol bestreden dmv “policy mix”

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? Monetair beleid beïnvloedt de intrestvoet vlug maar beïnvloedt output traag “It takes some time” voor consumenten en producenten om zich aan te passen De Centrale Bank moet rekening houden met deze output-vertraging bij het voeren van monetair beleid

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? De aanpassingen in de reële sfeer (output) kosten tijd ! Hoeveel tijd ? Hoelang duurt die “aanpassingsperiode” ?

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? (F.5.11a) Empirische Effecten van een verhoging van de Federal Funds Rate

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? (F.5.11b) Empirische Effecten van een verhoging van de Federal Funds Rate

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? (F.5.11c) Empirische Effecten van een verhoging van de Federal Funds Rate

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? (F.5.11d) Empirische Effecten van een verhoging van de Federal Funds Rate

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? (F.5.11e) Empirische Effecten van een verhoging van de Federal Funds Rate

5.5 Realiteitswaarde IS-LM ? Samengevat IS-LM model is consistent met observatie economische realiteit IS-LM model verklaart bewegingen in de economische activiteit op KORTE termijn En nu … de MIDDELLANGE termijn

Oefeningen HK 5 1 / 2 / 4 / 5