Ontstaan van het heelal

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Les 7 dd. 4 Maart 2013 Rietveld-Lyceum Doetinchem De OERKNAL / BIG BANG v.s.w.
Advertisements

De Wonderlijke Wereld van het LICHT
De LHC: Reis naar het Allerkleinste… Niels Tuning (Nikhef)
Noorderlicht Door: Vera, Eva en Lucy.
College Fysisch Wereldbeeld versie 5
2.3 Kaart van het heelal, of waar komt de kosmische straling vandaan?
Globale planning Les 1: namen en eigenschappen van de planeten (1 t/m 6) Les 2: eigenschappen van de planeten (7 t/m 10) Les 3: maten in ons zonnestelsel.
het heelal en waar komt de kosmische straling vandaan?
ANW, Thema 2; Heelal. Door: Wesley, Koen, Jorick en Daan.
Everybody getting curious
MasterLab Energie Het mysterie van massa
Atmosfeer -> lucht tussen de aarde en de dampkring
De large hadron collider: reis naar het middelpunt van het atoom
J.W. van Holten Metius, Structuur en evolutie van de kosmos.
Algemene Natuurwetenschappen Module 2
Large-scale structure
Het Uitdijend Heelal Prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP
Evolutie: van Kosmos tot Mens Het Heelal Elementaire deeltjes Ontstaan van de elementen Soortsvorming Evolutie op het DNA-niveau De bioinformatische analyse.
2. De Drie-Kelvinstraling De inertie van de wetenschap Waarnemingen Planckse straling in uitdijend heelal Een hete oerknal Recombinatie Nucleosynthese.
Alles uit (bijna) Niets
Ons zonnestelsel De zon en de planeten.
Start scheikunde havo 4 .
Wie het kleine niet eert ... (quarks, leptonen,….)
Deeltjes en straling uit de ruimte
Fundamenteel onderzoek naar elementaire deeltjes
Frank Linde NIKHEF bestaan we uit? Waar 22 mei 2006, Den Haag De Waag, Amsterdam, 6 april 2007.
Gideon Koekoek 8 september 2009
Vermenigvuldigen met 10 ..
Ruimtevaartquiz De Maan De.
Door : Lucas Van Der Haven
Wat doet de dampkring met binnenkomende straling?
Wat doet de dampkring met binnenkomende straling?
Kosmische straling.
HOVO cursus Kosmologie Voorjaar 2011
Les 7 dd. 4 December 2012 Rietveld-lyceum Doetinchem De OERKNAL / BIG BANG v.s.w. Corona Corona Borealis Zevenaar.
De aarde De zon in de rug De maan staat op de achtergrond: het is dus volle maan.
Creativiteit in de kosmos: onze ultieme schatkamer
HONDERDEN JONGE STERRENSTELSELS AAN DE ‘RAND’ VAN HET HEELAL ONTDEKT. DOOR: EISE EN MAURITS.
Ontstaan van het heelal en de aarde
Ontstaan van sterren.
Module 2: Heelal Door: Annemarie Leunissen, Roxane Giuntoni, Sinduja Sivapathasundaralingam en Stan Knoops.
Massa en het Higgs boson
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Alles en Niks VAN DE OERKNAL TOT HIGGS Niels Tuning Nieuwe Meer 26 okt 2014.
Het Quantum Universum (Samenvatting)
2.3 Kaart van het heelal, of waar komt de kosmische straling vandaan?
Algemene relativiteitstheorie
Klein, Kleiner, Grootste Technasium Keuzecollege, dinsdag 2 december Van Grootste terug naar Klein.
Door Simone, Ivo en Sivanne V2A
Algemene natuurwetenschappen Module 2: Heelal
LHCb GROEP B-Fysica: Materie, antimaterie en Oerknal ( het mysterie van CP-schending ) Hoe komt het dat ons Heelal uit (overwegend) materie bestaat? Volgens.
Jo van den Brand HOVO: 27 november 2014
Hoofdstuk 3.
van MICRO tot MACRO cosmos
Samenvatting CONCEPT.
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Alles en Niks VAN DE OERKNAL TOT HIGGS Niels Tuning Rotary Haarlemmermeerlanden 26 okt 2015.
De grens van het waarneembare heelal Space Class Sonnenborgh 5 oct 2010 John Heise, Universiteit Utrecht SRON-Ruimteonderzoek Nederland.
Zwaartekrachtsgolven
Straling van Sterren Hoofdstuk 3 Stevin deel 3.
het Multiversum een heelal gevuld met andere werelden
PPT ASO 5 4 Ontstaan van het heelal p.57.
Kosmologie Het is maar hoe je het bekijkt... Marcel Haas, Winterkamp 2006.
Thema Zonnestelsel & Heelal Paragraaf 3 Sterren en materie
Natuurkunde Overal Hoofdstuk 11: Bouw van ons zonnestelsel.
Vandaag les3 Vorige: inleiding – Big Bang Big bang Heelal als geheel
Vorige keer: Hoe weten we dit allemaal? Wordt alles steeds complexer?
In het nieuws. In het nieuws Herhaling vorige les: Hubble kijkt mbv roodverschuiving buiten de Melkweg en ziet expanderend heelal met meerdere andere.
Het Heelal Anouk Baas B2m 16 mei 2013.
Schepping en Evolutie in de Bahá’í geschriften (1)
Nederlandse Vereniging voor Weer en Sterrenkunde, afd. Arnhem
Prof.dr. A. Achterberg, IMAPP
Transcript van de presentatie:

Ontstaan van het heelal begin? Verdere ontwikkeling? Einde? Grenzen? Wat was er voor de tijd bestond?

kosmologie Heelal in zijn totaliteit Kosmoloog: 1 studieobject= heelal Geen ander heelal Aanname: Heelal is in alle richtingen en overal op dezelfde manier opgebouwd  gravitatiekracht, elektriciteit en magnetisme overal en altijd geldig

Oerknal BIG BANG theorie : Heelal heeft begin en is ontstaan uit een gigantische explosie Concentratie in 1 punt van Materie Straling Energie 10 a 20 miljard jaren geleden ontstaan toen oneindig klein en heet Nu : Zet uit en koelt af Vraag : hoeveel materie bevat het heelal? Welke vorm heeft het heelal? http://educatie.ntr.nl/beeldbank/clip/20090623_oerknal01 http://educatie.ntr.nl/beeldbank/clip/t20091222_heelal03

modellen Weerleggen oerknal?  vinden van een ster die ouder is dan de oerknal Weerleggen? Waarneming waaruit blijkt dat verdeling melkwegstelsels niet homogeen is

Boven: Voorstelling van de drie mogelijke vormen van het heelal Boven: Voorstelling van de drie mogelijke vormen van het heelal. Boven een gesloten heelal, in het midden een vlak heelal en onder een open heelal.

Wet van Hubble 1929 Edwin Hubble nam de uitdijing van het heelal waar Hoe verder melkwegstelsels van ons verwijderd zijn hoe groter de snelheid Uitdijing ziet er vanaf elk punt hetzelfde uit V= H x d H= Hubbleconstante d= afstand tot aarde

Drijvende kracht De verhouding tussen normale materie, donkere materie en donkere energie. De sterren, planeten, atomen en elektronen: al dat materiaal beslaat maar 4% van het heelal. De donkere materie oefent wel zwaartekracht uit (en houdt zo rondtollende sterrenstelsels bijeen), maar is niet zichtbaar. Of het nieuwe deeltjes zijn, of onzichtbare zwarte gaten, is nog niet duidelijk. Nog mysterieuzer is de 75% (!) donkere energie, die het heelal als een antizwaartekracht steeds sneller uiteen drijft.

ATOMEN EN HUN ONTSTAAN

Vorming van elementen In begin : soep van quarks: meest elementaire deeltjes die we kennen Geen atoomkern Geen protonen Geen neutronen Bij afkoelen samenklonteren quarks  protonen en neutronen  waterstof, Helium en lithium Beryllium tot uranium miljarden jaren later gevormd

In den beginne Wat we zien = waarneming uit verleden Maanlicht = 1 seconde geleden Zonlicht = 8 minuten geleden Andromedanevel = 2 miljoen jaar geleden Hoe terugkijken tot oerknal? -Licht opgesloten door alle botsingen tegen materie -Na enige tijd kon licht ontsnappen -Licht van deze flits komt van alle kanten op ons af oerknal = kosmische horizon  we kunnen er niet doorheen kijken of erachter kijken Golflengte licht is groter geworden  over groot gebied uitgespreid  microstraling  radiostraling

Vóór de oerknal Wetenschappers menen dat het huidige universum 13,7 miljard jaar geleden in één keer ontstond door een oerknal. Alle materie voor planeten en sterren ontstond in één keer. Of niet? Wat was er eigenlijk voor de oerknal? Fysicus Roger Penrose heeft bewijs gevonden dat er voor de oerknal een universum was, en daarvoor nog een universum. Kortom: de oerknal was niet het begin. Penrose verwacht dat de uitbreiding van het universum ooit stopt. Het heelal dijt continu uit, waardoor een zwarte leegte ontstaat. Zwarte gaten kunnen geen sterren meer verorberen en verdampen. Hierdoor begint het heelal te krimpen en is het klaar om een volgende oerknal te starten. De fysicus vindt bewijs voor zijn theorie in de kosmische achtergrondstraling. In theorie zouden de temperatuurvariaties in de kosmische achtergrondstraling willekeurig moeten zijn, maar Penrose en zijn collega’s beweren dat er duidelijke concentrische cirkels zichtbaar zijn. Zij denken dat dit gebieden zijn met hogere temperaturen. Deze cirkels zijn volgens Penrose bewijzen van de zwaartekracht-effecten van botsingen van zwarte gaten in het vorige universum, oftewel het universum vóór de oerknal. Die ringen zijn volgens hen de overblijfselen of ‘afdrukken’ van zwarte gaten, die in de laatste momenten in het vorige heelal tegen elkaar botsten. Dat heelal kromp ineen, totdat het op een gegeven moment weer uitbarstte in een oerknal en het huidige heelal vormde. http://www.youtube.com/watch?v=I53sQZvKLFw&feature=related