 Geen vertegenwoordigers voor kolonies in Britse parlement  Nieuwe belastingen van de Britse regering op suiker, thee,… ‘No taxation without representation’

‘Boston Teaparty’: ingevoerde Britse thee vernietigd door kolonisten Na aantal gebeurtenissen: → Onafhankelijkheidoorlog van april 1755 – september 1783

 4 juli 1776: ‘Declaration of Independence’  Volgens principes van de Verlichting → Vrijheid, gelijkheid en broederschap → Recht op in opstand te komen tegen vorst

 1783: Vrijheid voor 13 opstandige kolonies

 Nieuwe staat bestaat eerst uit soevereine staten (1783) + een nationale vergadering MAAR: werkt niet!

 Makers eerste grondwet en onafhankelijkheidsverklaring = FOUNDING FATHERS Kooplieden, juristen, bankiers, plantagehouders,…

George Washington – legeraanvoerder tijdens onafhankelijkheidsoorlog

 1787: Nieuwe grondwet - Sterkere centrale regering - Rechten van de deelstaten gegarandeerd - Systeem van ‘checks and balances’

 Naar idee van Montesquieu: ‘trias politica’ - Wetgevende - Uitvoerende - Rechtelijke macht

 Uitvoerende macht - Bij president (verkozen voor 4 jaar) - Benoemen ministers (met instemming Congres) en leden Hooggerechtshof - Staatshoofd, opperbevelhebber leger,… - Mag wetten voorstellen aan Congres - Vetorecht (= wetgevende macht!) - Soms klachten over ‘imperial presidency’

 Wetgevende macht - Ligt bij Congres (= Senaat en Huis van Afgevaardigden) - Per deelstaat verdeeld door inwonersaantal (voor HvA) - Wetten, begrotingen of belangrijke benoemingen goed- of afkeuren (controle over regering) - Toestemming voor oorlog - Eventueel opheffen veto - Eventueel starten impeachment procedure

 Rechterlijke macht - Ligt bij Hooggerechtshof - 9 rechters voor het leven benoemd - Controle president en Congres - Kan wetten aan grondwet toetsen

Grondwet is ‘heilig’ verklaard MAAR: aanvullingen met tweederde meerderheid in Congres Bv: Algemeen kiesrecht mannen, afschaffen slavernij,…

Bv: Eerste 10 amendementen = ‘Bill of Rights’ - Vrijheid meningsuiting, kiesrecht,…

 VS is een federatie = macht verdeeld tussen - Deelstaten - Centrale overheid

 Deelstaten: - Eigen parlement - Onderwijs, politie, rechtsspraak,…

 Centrale overheid - Buitenlandse politiek, defensie, financiën en economisch verkeer tussen deelstaten

 Eerste helft 19 e eeuw: - Whig-partij (liberalen) - Democratische partij (conservatieven) MAAR: 1854 Oprichting Republikeinse partij (Whigs gaan hier in op)

 Republikeinen (vooral Noorden) - Willen slavernij afschaffen - Free labor: vrije concurrentie tussen arbeiders - Krachtige overheid (centralisatie!) - Beschermen van de industrie → populair in Noorden en zwarte bevolking

 Democraten - Handhaven van slavernij - Decentralisatie - Meer rechten voor afzonderlijke staten → populair bij blanken in Zuiden en pioniers en immigranten

 Republikeinen – conservatiever en voor rijke burgerij - Liberale economie - Na 1880 tegen instroom immigranten - Vele morele wetsvoorstellen

 Democraten – progressiever en beschermen zwakkeren - Overheidsingrijpen op economisch en sociaal vlak - Willen naar ‘big government’ en sociale zekerheid