1. Newtoniaanse Kosmologie GeschiedenisGeschiedenis De FriedmannvergelijkingenDe Friedmannvergelijkingen Open en gesloten heelalOpen en gesloten heelal.

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Een tijdelijk bestaan. Een tijdelijk bestaan Een tijdelijk bestaan deel 1 Wat is tijd? Gerard Bodifee Maastricht 2012.
Advertisements

Les 7 dd. 4 Maart 2013 Rietveld-Lyceum Doetinchem De OERKNAL / BIG BANG v.s.w.
Kosmologie 17 april 2014 prof Stan Bentvelsen en prof Jo van den Brand
Stijn Wuyts Sterrewacht Leiden Tot de grenzen van het heelal.
KENNISMAKING MET FYSICA
Ontstaan van de Wereld 2 Zwaartekracht
ANW, Thema 2; Heelal. Door: Wesley, Koen, Jorick en Daan.
Rekenen © Ing W.T.N.G. Tomassen Na deze les kan je het begrip: ZwaartekrachtAantrekkingskrachtgewicht.
J.W. van Holten Metius, Structuur en evolutie van de kosmos.
Verleden, heden en toekomst van ons absurde heelal
Overal ter wereld schieten vrijheidsstrijders
Rekenen © Ing W.T.N.G. Tomassen Na deze les kan je het begrip: ZwaartekrachtAantrekkingskrachtgewicht.
Snelheid.
Zwaartekracht Aantrekkingskracht gewicht
Tijd en ruimte in de astrofysica maart 2005
College Fysisch Wereldbeeld 2
College Fysisch Wereldbeeld 2
Paragraaf 6.4 Vorige les: Absolute monarchie
Het Uitdijend Heelal Prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP
Evolutie: van Kosmos tot Mens Het Heelal Elementaire deeltjes Ontstaan van de elementen Soortsvorming Evolutie op het DNA-niveau De bioinformatische analyse.
Evolutie: van Kosmos tot Mens Het Heelal 29 sept.Ons wereldbeeld (Rintro + R1) 29 sept.Ons wereldbeeld (Rintro + R1) 6 okt.Sterren stralen (R2 + R3) 6.
Paradox van Olbers: Waarom is het ‘s nachts donker?
HOVO cursus Kosmologie Voorjaar 2011 prof.dr. Paul Groot dr. Gijs Nelemans Afdeling Sterrenkunde, Radboud Universiteit Nijmegen.
Het Relativistische Heelal prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP Radboud Universiteit Nijmegen.
Zwarte Gaten Prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde
HOVO cursus Kosmologie Voorjaar 2011
Alles uit (bijna) Niets
Een bizar heelal: Steeds snellere uitdijing!
Ontstaan van het heelal
Isaac Newton’s wetten De 3 wetten van newton Na deze les kan je:
Gideon Koekoek 21 November 2007
Gideon Koekoek 8 september 2009
Jo van den Brand Relativistische kosmologie: 26 november 2012
Een tijdelijk bestaan. Een tijdelijk bestaan Een tijdelijk bestaan deel 4 Kosmologische tijd Gerard Bodifee Maastricht 2012.
Krachten.
Ruimtevaartquiz De Maan De.
De wetten van Newton Theorie 1642 – 1727 Sir Isaac Newton.
HOVO cursus Kosmologie Voorjaar 2011
Les 7 dd. 4 December 2012 Rietveld-lyceum Doetinchem De OERKNAL / BIG BANG v.s.w. Corona Corona Borealis Zevenaar.
en de waarschijnlijke toekomst Astrofysisch Instituut
De blauwe lucht avondrood waar komt dit vandaan?.
Fysica van het Dagelijks Leven
Quantumzwaartekracht
Donkere materie Door Floor, Josefien, Emma en Roos.
Jo van den Brand Relativistische kosmologie: 1 december 2014
Het Quantum Universum (Samenvatting)
Jo van den Brand HOVO: 13 november 2014
Algemene relativiteitstheorie
Jo van den Brand HOVO: 4 december 2014
Einsteins Relativiteitstheorie
Jo van den Brand HOVO: 27 november 2014
Deze dia tonen voor de voorstelling
Welkom op de voorlichting van natuur- en sterrenkunde
Jo van den Brand Les 5: 3 december 2015
De grens van het waarneembare heelal Space Class Sonnenborgh 5 oct 2010 John Heise, Universiteit Utrecht SRON-Ruimteonderzoek Nederland.
het Multiversum een heelal gevuld met andere werelden
Hoofdstuk 4 Faseovergangen Thomas Marivoet.
PPT ASO 5 4 Ontstaan van het heelal p.57.
Kosmologie Het is maar hoe je het bekijkt... Marcel Haas, Winterkamp 2006.
Jo van den Brand Relativistische kosmologie: 24 november 2014
Vandaag les3 Vorige: inleiding – Big Bang Big bang Heelal als geheel
Vorige keer: Hoe weten we dit allemaal? Wordt alles steeds complexer?
De wetenschappelijke revolutie
In het nieuws. In het nieuws Herhaling vorige les: Hubble kijkt mbv roodverschuiving buiten de Melkweg en ziet expanderend heelal met meerdere andere.
De WEtenscHappelijke revolutie
07 –
Prof.dr. A. Achterberg, IMAPP
Van atoom tot kosmos Piet Mulders HOVO – cursus februari/maart 2019
Jo van den Brand HOVO: 6 november 2014
Newtoniaanse Kosmologie College 7: Inflatie
Transcript van de presentatie:

1. Newtoniaanse Kosmologie GeschiedenisGeschiedenis De FriedmannvergelijkingenDe Friedmannvergelijkingen Open en gesloten heelalOpen en gesloten heelal Heelal met koud materiegasHeelal met koud materiegas Heelal met relativistisch gasHeelal met relativistisch gas

Geschiedenis sterreneilanden Zijn de nevelvlekken sterreneilanden als het onze? (Immanuel Kant 18e eeuw) veranderlijk Het heelal is veranderlijk! (William Herschel, dubbelsterren, 18e eeuw) ‘s nachts donker Waarom is het ‘s nachts donker? (Heinrich Olbers ~1800) dijt uit Het heelal dijt uit! (Vesto Slipher 1914; Edwin Hubble 1929) oergloed Is de oergloed nog zichtbaar? (George Gamow 1942; Arno Penzias & Robert Wilson 1965) homogeen en isotroop Is het heelal homogeen en isotroop? (Gerard de Vaucouleurs 1970; Hubble Space Telescope)

Theorie van het heelal is theorie van dezwaartekracht! Theorie van het heelal is theorie van de zwaartekracht! Isaac Newton Albert Einstein : Algemene RelativiteitsTheorie 1915 is Newton een goede benadering voor Einstein! Zolang

Homogeen koud gas, uniform expanderend De Friedmannvergelijkingen F1

De gasvergelijking Adiabatisch expanderend warm gas: Interne energie effectieve massadichtheid F2

“Constante” van Hubble Kritische dichtheid

Open of gesloten heelal? k < 0 k = 0 k > 0 ? kritisch open gesloten

R(t) t t t Eindig in ruimte en tijd! Oneindig in ruimte en tijd!

R

Huidige leeftijd als functie van

Kritisch heelal met koud materiegas Kritisch heelal met relativistisch gas F1 F2

R