Urine Incontinentie bij de vrouw, hoe pakken we dit aan in de kliniek? Prof Dr K. Everaert Neurourology, Department of Urology Ghent University Hospital, Ghent

Casus 1 39 jaar, urineverlies bij hoesten, niezen, sporten G3P3 Wat vraagt u verder?

Casus 1 OAB, subj hinder van beide problemen uwi gynaecologisch seksuele problemen: urineverlies, pijn flatus, stoelgang verlies constipatie/dyschezie kinderwens Wat wil je leren van het klinisch onderzoek?

Casus 1 prolaps stresstest bekkenbodemkracht, uithouding en relaxatie “itis” Welke testen in de eerste lijn?

Casus 1 US + K residubepaling Wat doe je nu als verder onderzoek en behandeling? En wat als dat faalt?

Casus 1 Kine Operatie: vaginale sling prothese: TVT, TOT colposuspensie 3) Moet eerst urodynamica? hoge specificiteit en sensitiviteit kost, wordt als invasief ervaren, men voelt zich soms “vuil” nadien is een extra gelegenheid om de patiënte en haar probleem te herevalueren, taboe’s of schaamte te overwinnen

Casus 2 47 jaar, urineverlies met heftige aandrang G0P0 Wat vraagt u verder?

Casus 2 hoe lang? overdag, ‘s nachts? uwi gynaecologisch seksuele problemen: urineverlies, pijn flatus, stoelgang verlies constipatie/dyschezie tabak Wat wil je leren van het klinisch onderzoek?

Casus 2 prolaps stresstest: soms “urge” door “stress” (inlopen urine in urethra) bekkenbodemkracht, uithouding en relaxatie: spasticiteit blaas vaak = aan spasticiteit van de bekkenbodem = zwakke contractie, moeizame relaxatie “itis” atrofie neurogene symptomen: kijken naar uitkleden, stappen, tremor Welke testen in de eerste lijn?

Casus 2 US + K cytologie residubepaling Wat doe je nu als verder onderzoek en behandeling? En wat als dat faalt?

Casus 2

Casus 2

Casus 2 capaciteitstraining, diuresecontrole, timed voiding pelvische reëducatie ter verbetering van de urethrale weerstand en ter ondersteuning van de blaastraining steeds samen met medicatie: Oxybutinine 3x1/2 tot 3x1 per dag: terugbetaling mits attest (generisch, Ditropan, Dridase) Tolterodine (retard vorm 1/d): terugbetaling bij neurogeen lijden mits attest (Detrusitol Retard) Solifenacine 5 of 10 mg/d in 1 inname (Vesicare) plaslijsten, dagboekjes ter follow-up Wat als dit faalt??

Casus 2 meer uitgebreide neurologische evaluatie: perineale neurofysiologie, MRI, neuroconsult cystoscopie (corpora aliena, poliepen, endometriose, IC: ulcus beeld + itis + mucosascheurtjes en bloedingen) urodynamica: sensoriële versus motorische urge compliance van de blaas (IC, TBC, post radiotherapie, denervatie) neurogeen vs niet-neurogeen (gestoord vullingsgevoel, hyperreflexie, dyssynergie) obstructie bewijzen bekkenbodemdysfunctie aantonen

Casus 2 abacteriële cystitis, lijkt klinisch infectie, soms + culturen progressief met opstoten beschadiging van de GAG-laag met urine die brandt bij vulling, veel inflammatie met mastcellen en uiteindelijk progressieve fibrose hypothese: - immunologisch (relatie met auto immuunziekten) neurogene inflammatie typisch zeer kleine blaas op plaslijst op urodynamica en bij cystoscopie onder narcose, pijn stijgt bij vulling blaas, meestal ook bekkenbodemhypertonie met residu blaas bloedt bij oprekking en mucosa scheurt behandeling: 1) kine, IS + Redomex of Atarax 2) DMSO instillatie (lokaal antiinflammatoir) 3) herstel GAG-laag: Uracyst, heparine instillatie

Casus 2 Bij falen therapie OAB, IC: sacrale zenuwstimulatie botuline toxine injecties blaasaugmentatie of cystectomie met enterocystoplastiek

Casus 3 meisje 14 jaar 2 jaar OAB, SI, ctu verlies geen uwi lang bedplassen constipatie/dyschezie urodynamica: geen verlies aantoonbaar, stabiele vulling bekkenbodemhypertonie staccatoplas, plast leeg

Casus 3

Casus 3 uitsluiten ectopie? Hoe diagnose stellen? vaginaal plassen? (ahw nadruppelen) Hoe diagnose stellen?

Casus 3

Casus 4 vrouw 83 jaar 2 jaar OAB wet nycturie 5 keer, invaliderend klinisch onderzoek: cystocoele, reeds 3 keer geopereerd, wil geen heelkunde urodynamica: instabiele vulling met verlies obstructieve mictie, trage flow, residu 178ml Mictielijsten bij de bejaarde?

Casus 4 Oplossing 1: anticholinergica??? Pro en contra

Casus 4 Oplossing 1: anticholinergica? gevaar urineretentie bijwerkingen bejaarde: constipatie = faecale impactie carries = tandverlies daling cognitieve functie = dementie cave glaucoom maar kan in overleg ophtalmo

Casus 4 - Oplossing 2: vaginale ring: verzorging, complicaties?

Casus 4 Oplossing 2: vaginale ring: verzorging, complicaties? 6-wekelijks verwijderen, reinigen, goed spoelen en terugplaatsen, kan door huisarts Vaginitis, ulceraties/erosies Soms onvoldoende correctie rectocoele

Casus 4 - Oplossing 3: Desmopressine O.5 – 1 bij slapengaan, gevaren, opvolging?

Casus 4 Oplossing 3: Desmopressine O.5 – 1 bij slapengaan Voordeel: geen risico toename residu Gevaar: hyponatriëmie, dood Nooit als hyponatriëmie bij baseline controle elektrolyten op dag 3 en 7