Een grote verscheidenheid aan wouden Zomergroen loofwoud Tropisch regenwoud Taiga Een grote verscheidenheid aan wouden

Waar komen woudgebieden voor?

warme en gematigde klimaatzone Tw 10°C koude klimaatzone gematigde klimaatzone Tk 18°C warme klimaatzone Tk 18°C Tw 10°C Meeste wouden in? warme en gematigde klimaatzone

warme klimaatzone

Amazone Brazilië

Amazonië of Amazonas Legas 4 miljoen km²  Europa 10 miljoen km²

Klimatogram Manaus-Ukkel Warm en altijd nat Klimatogram Manaus-Ukkel Koelgematigd klimaat met zachte winter Manaus Ukkel gemiddelde jaartemperatuur Temperatuurschommelingen gemiddelde jaarneerslag 26,6°C 1,3 °C 2098 mm 9,5° C 18° C 872 mm

De structuur van het regenwoud Doorgroeiers = woudreuzen Kroonlaag Lage boomgroei Struiken Kruiden, varens, mossen Lianen

Wat kenmerkt het tropisch regenwoud? BESLUIT: Zeer dichtbegroeid altijd groen woud Een typische verticale structuur met verschillende bladerdaken Zeer grote soortenrijkdom: 175 verschillende bomen op 1 ha Ligt alleen in de tropen in het warm en altijd nat klimaat ( = 12 warme en 12 natte maanden!) Grote variatie binnen het Amazonewoud (info 8) Grote verscheidenheid in uitzicht en samenstelling

Arme bodem Altijd warm en nat klimaat Vlugge uitwisseling van voedingsstoffen Plantenresten worden zeer snel afgebroken in strooisellaag Omzetting organisch materiaal in voedings- en humusstoffen in dunne strooisel- en humuslaag en bodem Door ondiep en dicht wortelstelsel worden deze (+ water) vlug afgegeven aan de planten Wortels = pomp door snelle verdamping GEVOLG: bodem kan slechts klein deel voedingsstoffen in bovenste laag opslaan Arme bodem

80 % 50 % 20 % 50 % Arme bodem Rijke bodem

Facetkaart bevolkingsdichtheid - ontwikkelingsgraad Zuidoosten ° dichtbevolkt ° grote steden ° industriegebieden ° meest ontwikkeld Opmerking: ecologische waardering  economische ontginning

De economische troeven van het Amazonewoud Houtontginning Uitgestrekte, nog niet ontgonnen landbouwgronden (akkerbouw + veeteelt) Aanwezigheid van delfstoffen Aanwezigheid van water  electriciteitscentrales “Voorwaarts Brazilië” = ontwikkelingsplan (2000)

De ontsluiting van het Amazonewoud: aanleg van wegen

1. Bosbouw Jaarlijks wordt een gebied zo groot als België ontbost ! Houtwinning a) brandhout + aanmaken houtskool b) commerciële houtkap • hardhout (mahonie en teak): tropisch regenwoud • zacht hout: bladverliezend tropisch bos /savanne Jaarlijks wordt een gebied zo groot als België ontbost !

2. Veeteelt Commerciële extensieve veeteelt Fazenda’s - 1000den ha na 6 à 7 jaar verlaten (bodemuitputting + bodemerosie)

3. Traditionele akkerbouw • brandcultuur (Slash & Burn - methode) • hakbouw 4. Aanleg van plantages o.a. voor soja

5. Infrastructuur 6. Bouw van woningen Aanleg van wegen: TRANSAMAZONICA en PERIMETRAL NORTE 6. Bouw van woningen

7. Mijnbouw Goudzoekers vergiftigen de omgeving met kwik Voor de ontginning van ijzer, bauxiet, goud, … Goudzoekers vergiftigen de omgeving met kwik

8. aanleg van stuwdammen en stuwmeren 9. kanalisatie van rivieren 10. aanleggen havens 11. electriciteitscentrales

Redenen voor ontbossing Ten goede van aanleg van plantages hout voor industrielanden aanleg van reusachtige veeteeltbedrijven ontginning van delfstoffen MNO’s bouw van stuwdammen voor hydro-elektriciteit aanleg van wegen, kanalisatie van rivieren, hoogspanningsleidingen, pijpleidingen, … overheid voor de voedselproductie voor de eigen bevolking oplossing voor de landloze mensen in Brazilië eigen bevolking

1. Hevige neerslag wordt opgevangen door kroonlaag 2. De bodem wordt beschermd voor hevige neerslag 3. Rottende bladeren vormen humus 4. Wortels verminderen vlugge infiltratie

1. Gerooid bos: hevige neerslag valt op bodem 2. bodemerosie 3. Geen rottende bladeren meer voor humusvorming 4. Uitloging/uitspoeling

Het secundaire woud

Gevolgen van de ontbossing Ontstaan van het secundaire woud Broeiksaseffect ~ klimaatverandering Verstoring van de lokale levenswijze Verlies aan biodiversiteit (vooral in bladverliezend tropisch bos) Verlies aan bruikbare producten

uitbuiting misdaad alcoholisme Raoni Sting ziekten In reservaten

Belang van het Amazonewoud • Ongerept natuurgebied • grote biodiversiteit: fauna en flora • de GROENE longen van de aarde voorraad aan geneeskrachtige planten voorraad aan tropische vruchten