Iris Robijns Walter Van den Branden Ilse Van Looveren Multimedia 1ste jaar Iris Robijns Walter Van den Branden Ilse Van Looveren

Doelstellingen vertrouwd raken met begrippenapparaat beperkte technische en theoretische basis geven -> 2de jaar traditionele media evoluties op het vlak van nieuwe media internet

2 luiken Luik 1 -> traditionele media : Walter Van den Branden Luik 2 -> nieuwe media : Iris Robijns en Ilse Van Looveren

Luik 2: nieuwe media definitie technische evolutie informatiesnelweg als economisch product informatiesnelweg als cultureel product het internet alles bekeken vanuit het gebruikers-perspectief

Praktische info om de week: het examen in juni is schriftelijk -> VDW - ROI -> VDW - VLO het examen in juni is schriftelijk het examen bestaat uit 2 delen: elk deel op 10 punten herkansing in september : 2 delen kennen

Cursus 1ste jaar (deel II) ROI - VLO MULTIMEDIA Cursus 1ste jaar (deel II) ROI - VLO

INLEIDING Enorme evoluties Virtuele ruimten > < fysieke ruimten Nieuwe begrippen cyberspace virtual reality interactieve televisie video-on-demand information highway

Nieuwe vs. traditionele media Soorten definities Onze definitie representatie van gegevens integratie interactiviteit

Representatie van gegevens desktopconf. e-mail videoconferencing fax telefoon papier stem

Representatie van gegevens video Audio Geluid Animatie grafisch tekst numeriek

Integratie Coherent synchroon

interactie Gebruiker is actief gebruiker is niet actief cd-rom video-on-demand internet gebruiker is niet actief televisie radio GEVOLG: demassificatie

Nieuwe media Multimedia is de integratie van diverse type media (tekst, beeld, geluid en data) in een meestal digitale omgeving met als doel communicatie, interactie en dus informatieoverdracht te optimaliseren.

Traditionele media Traditionele media zijn vaak een onderdeel of vormen een wezenlijk element voor nieuwe media. Zij kunnen niet interactief gebruikt worden en leveren meestal maar één soort van informatie.

Information highway Al Gore -> 1992 Metafoor voor het ganse web van wegen die internationaal met elkaar verbonden zijn. Uitbreiding huidige telecommunicatie-netwerk autostrades <-> zandwegen

informatiesnelwegtechnologie 2 grote evoluties verbetering van de kabels compressietechniek alles draait rond: zoveel mogelijk informatie versturen tegen een zo hoog mogelijke snelheid in een zo kort mogelijke tijd en… in beide richtingen

De verschillende evoluties: Digitalisering Microchiptechnologie Bandbreedte Koperpaar -> coax -> glasvezelkabel Compressietechniek Schakeltechnologie Servers Eindtoestellen en toepassingen

Digitalisering Computer kan enkel onderscheid maken tussen aan of uit of anders tussen 0 en 1 Binaire code bestaat uit ‘nullen’ en ‘enen’ Één cijfer van een binair getal heet een bit Een reeks van 8 bits heet een byte, bijv. 01110000

Digitalisering Vertalen naar binaire code Kwestie van afspraken maken (verschillende bestandsformaten) Getal = binaire code Letterteken = code foto -> pixel = code geluid -> fractie seconde = code

Digitalisering Met 1 byte kunnen 256 verschillende toestanden weergegeven worden Voldoende voor alle lettertekens => ASCII Niet voldoende voor grote getallen, daarom werkt met tegenwoordig met groepen van bytes, bv 4 bytes = 32 bits

Digitalisering Grote hoeveelheden gegevens die men moet opslaan Kilobyte = 210 =1024 bytes Megabyte = 1024 x 1024 = 1.048.576 bytes Gigabyte = 1.037.741.824 bytes Terabyte= ???

Digitalisering voordelen digitaal <-> analoog veel informatie compact opslaan eenvoudige bewerkingen zijn mogelijk zonder kwaliteitsverlies informatie transporteren digitaal <-> analoog

Compressietechniek Doel: reduceren van de hoeveelheid data Samenpersen van informatie zonder dat essentie verloren gaat Verschillende technieken zonder verlies (bestand Zippen) met verlies (beeld omzetten naar JPEG)

Microchiptechnologie Processor = Kern van een computer Rekenmachine die bewerkingen met binaire codes uitvoert Optellen Aftrekken Vermenigvuldigen Delen

Microchiptechnologie Processor bepaalt de snelheid (Mhz) Sinds 1940 -> performantie is 32 keer verdubbeld Nu Pentium III, snelheid van 800 Mhz

Microchiptechnologie Geheugenchips bepalen kwantiteit Verschillende soorten Ram Rom geheugencapaciteit chip enorm vergroot jaren ‘70 -> 1042 bits 1996 -> 64 miljoen bits

Bandbreedte Probleem: toch nog file op het internet bandbreedte = hoeveelheid informatie die door de kabels kan tegen een bepaalde snelheid -> bits per seconde capaciteit huidige telefoonnetwerk -> 64.000 bps ISDN -> 128.000 tot 2.000.000 bps ASDL -> 8.000.000 bps

Koperpaar -> coax -> glasvezel Bell (1876) -> koperdraad -> koperpaar 1940 -> coaxkabel overgangsoplossingen: ISDN ASDL glasvezel -> licht wordt getransporteerd Toekomst draadloos via satelliet???

ISDN-modem Modem = moduleren + demoduleren

Providers Telenet versus Belgacom Andere: Planet Internet wanadoo UPC (chello) …

Schakeltechnologie Alles draait rond netwerken , deze moeten communiceren met elkaar De schakeltechnologie = manier waarop signalen worden verzonden Internet is pakketgeschakelde technologie Bericht wordt verdeeld in kleine pakjes Kunnen verschillende routes volgens als een knooppunt bezet is of wegvalt

Schakeltechnologie Vroeger Routers Nu ATM (Asynchronous transfer mode) Deelt grote brokken data tijdelijk op en zendt ze via het meest ideale parcours over het internet. Maakt optimaal gebruik van de beschikbare ruimte

TCP/IP Protocol Protocol is gemeenschappelijke waarmee computers binnen één netwerk met elkaar communiceren Internet gebruikt TCP/IP protocol Platformonafhankelijk Transmissie pakketschakkeling regelen

Servers en Clients Servers = krachtige computers Clients die veel informatie kunnen versturen naar veel ontvangers die veel informatie kunnen ontvangen Nemen meer centrale plaats in, in een netwerk Clients Lagere schakel in het netwerk, kan geen diensten leveren

Toekomst van Internet Zal internet televisie, radio, kranten, telefoon, … vervangen???

Eindtoestellen MultimediaPC PC/TV NC en NetPC

MultimediaPC Pc met pentiumchip cd-romstation geluidsinstallatie videokaart modem printer scanner

PC/TV Televisie met een harde schijf Televisieseries opnemen, opzoeken, terugspoelen,... Is verbonden in een netwerk

NC en NetPC Computers die steeds verbonden zijn in netwerk Minder goed uitgerust dan MM-PC Steunen voor performantie, software,… op server

Toepassingen Videotex Elektronische post Digitale televisie Digitale fotografie VOD Pay-per-view Videoconferencing

videotex Niet belangrijk geworden -> belemmeringen: te hoge kosten niet kunnen meenemen van informatie dienstenaanbod is te klein Franse minitel -> wel belangrijk

minitel

Minitel

Commerciële netwerken America Online AOL/Bertelsman CompuServe,….

Elektronische post = geheel van systemen en diensten waarbij berichten worden uitgewisseld tussen twee of meer personen d.m.v. een werkstation en een telecommunicatieverbinding 3 elektronische postsystemen: telex teletex Telefax Voorlopers van e-mail!!!

Elektronische post Elektronische postdiensten Berichten kunnen indirect worden verzonden tussen in een netwerk opgenomen werkstations werken volgens het store-and-retrieve-systeem (<-> elektronische postsystemen) voice mail

Digitale fotografie Klassieke film -> lichtgevoelige chip met intern geheugen camera + pc voor ontwikkelen en bewerken voordelen: beeld is dadelijk klaar milieuvriendelijk bewerken en verbeteren is mogelijk geheugen opnieuw gebruiken

Digitale televisie hoge kwaliteit aantal kanalen uitbreiden thuisbioscoop Nodig: digitale tv met breedbeeldscherm dolby-surroundsysteem dvd-speler duur

Video-on-demand (VOD) Films op aanvraag voorbeelden: Time Warner Belgacom ...

Pay-per-view ‘betaal als je kijkt’

Videoconferencing ‘vergaderen vanop afstand’ stroomversnelling tijdens golfoorlog toepassingen: rampenplan onderwijs

Elektronisch bankieren Phonebanking pc-bankieren internetbankieren 60.000 Belgen Generale Bank, Anhyp, KBC ...

Teleshopping via TV Doelgroep? Producten? Motivatie? VTM -> 120.000 kijkers -> 0.25% koopt Producten? Motivatie?

Via internet: shopping malls www.advalvas.be shopping sites www.proxis.be www.caddy-home.be www.azur.be ...

E-commerce Wie is de doelgroep? Wat zijn de typische producten? Wat is de motivatie om via internet aankopen te doen?

Toekomst Sterke groei VS: e-commerce vertegenwoordigt 15 % Belgie: Dit jaar 0.16% van de consumentenmarkt Inkomste e-commerce stegen met 420% Komende jaren zullen uitgaven verdriedubbelen

Problemen met e-commerce 28% van de online aankopen mislukt Laattijdige levering Beschadiging Geen levering Onverwachte extra kosten … Vertrouwen creëren is zeer belangrijk voor succesvolle ontwikkeling e-commerce

Elektronische kranten Traditionele krantenuitgevers: bijna allemaal een website In het begin kopie van papier versie Nu complementair: biedt extra diensten Nieuw communicatiemiddel Nieuwe manier om interactiviteit op te wekken Aparte online redactie is nodig

Extra diensten Archief (zoekfaciliteiten) Animatie en geluid Forum Nieuwsbrief Clubs, chatten Shoppen Kaartjes versturen Spelletjes…

E-zine/nieuwsbrief Nieuwsbrief Info die gemaild wordt, met verwijzingen naar URLs waar men meer info kan vinden

Electronische kranten Troeven: snelheid interactie Pushmogelijkheden Gratis? nadeel: geringe mobiliteit pc moeilijk om te laten betalen Geen/weinig reclame-inkomsten Meestal verlieslatend!!!

Webjournalistiek Lezen van scherm is moeilijk -> Korte zinnen, directe nerveuze stijl Kennis van techniek Niet te veel herhalen wat ook al via beeld of geluid wordt verteld Updaten is heel belangrijk

Portaalsites Gigantisch grote websites Diensten Informatie Shoppen SMS-jes verzenden Informatie Nieuws Horoscoop … Doel: vertrekpagina bij het surfen

Portaalsites Inkomsten uit reclame E-commerce Partnerships Doorspelen van persoonlijke informatie aan andere firma’s

Portaalsites Grote strijd aan de gang om de klant www.advalvas.be www.clickx.be www.planetinternet.be Evoluties Vortals Microportals

Internetbedrijven in moeilijkheden??! Online reclamemarkt groeit amper In tegendeel, veel internetbedrijven maken reclame voor hun zaak via traditionele media Inkomsten e-commerce vallen tegen Iedereen heeft zwaar geïnvesteerd om niet achter te blijven op concurrenten

Internetbedrijven in moeilijkheden??! Veel bedrijven bezuinigen of stoppen ermee Ontstaan van Ghostsites, vb:www.cafebelge.be Wil dit zeggen dat internetgroei echt stopt? Nee wel rechtzetting van een overgehypte toestand!

Televerkeer/telematica Jaren ‘80: verdubbelde elektronica in auto’s elektronische wegenkaarten (100) elektronische navigatiesystemen: GPS intelligente auto’s zijn er nu al Controle van de veiligheidsgordel Sluiten van de deuren ...

GPS Global Positioning System Systeem om overal op aarde je positie te kennen Satellieten zenden signaal uit Antenne vangt dit signaal op Exacte positie wordt uitgerekend door processor Uitvoeréénheid: positie wordt weergegeven op schermpje mondelinge opdrachten worden uitgesproken

GPS GPS oorspronkelijk van Amerikaanse defensie Selective availability Europees project: Galileo 3 miljard investering winst geschat op 200 miljard (20 jaar)

GPS Ook andere transportmiddelen Baggage Blinde geleiding Biologische experimenten Onder de huid van belangrijke personen In waardevolle voorwerpen ...

Toekomst Telematica Toegang tot het internet E-mail Verkeersinfo (gecombineerd met GPS-gegevens) Weer Nieuws E-mail Laptop in handschoenenkastje

Toekomst Telematica Sensoren in stuur die chauffeur herkennen Instellingen die persoonsgebonden zijn Stemgeactiveerde bediening Laptop in handschoenenkastje Automatisch alarmeren van hulpdiensten bij ongeval en problemen …

teleleren Leren op afstand ofwel via tv ofwel via pc ofwel via internet voordeel: stijgend rendement -> 30 tot 50 % meer onthouden???

Schooltelevisie Teleaccursussen Niet meer populair door video’s op maat

Via PC Educatieve software kent een enorme boom Voordeel: Interactief Geluid, animatie, beeld Evaluaties mogelijk Bepalen van eigen tempo Per 10 studenten 1 PC

Leren op het internet Educatieve sites Educatieve portaalsites www.thinkquest.be www.learn.com Educatieve portaalsites www.klascement.be www.digikids.be www.leren.nl

Digitale leeromgevingen Blackboard Lotus Learning Space Topclass WebCT Virtual Campus …

Blackboard Informatie (course documents, information, announcements) Kan allerlei vormen aannemen Administratie Evaluatie (assignments) Communicatie Email Chatten Newsgroups

ICT-moeilijkheden Bijscholing van student EN vooral DOCENT Infrastructuur en investeringen Aanstellen van een ICT-coördinator

Initiatieven AAL REN Klaslokaal Digitaal Ontwikkelen van goede portaalsites en educatieve software CST-Beurzen

Teleleren BIS = Begeleid Individueel Studeren volwassenonderwijs Voorlopig enkel schriftelijk Diploma’s voor de examencommissie

telereclame Elektronische reclamebladen netvertising banners jobadvertenties is enorm succes 75 % van de sollicitanten raadpleegt internet troef: snelheid, actualiteit, respons via e-mail,… VDAB: zelf je cv ingeven

telewerken Thuis werken -> niet altijd 100% -> draagbare pc (vertegenwoordigers,…) voordelen: files mijden 3/4de van de Am. Telewerkers haalt hoger rendement 83% vindt dat gezinssituatie verbeterd is minder ziek nadelen: contacten met collega’s vallen weg apparaten zijn niet compatibel

telewerken Cijfers (maart 98): In België: Gevaar: lage loonlanden In VS: 6 - 11 miljoen GB: 500.000 FR: 215.000 D: 120.000 IT / SP: 100.000 NL: 80.000 België blijft achter In België: Alcatell Belgacom Gevaar: lage loonlanden

domotica Spitstechnologie in je huis Living Tomorrow II Internet Home www.livingtomorrow.com Internet Home www.cisco.com/warp/public/3/uk/ihome

Huis van de toekomst Steeds meer nadruk op ICT Internet wordt de 4de nutsvoorziening na water, electriciteit en gas Huis heeft één bezemkast met servers, routers, …(naar analogie met CV)

Bediening Via Webpad: LCD met touch screen Draadloos Grootte A5 Hiermee kan je het hele huis besturen en controleren

Toestellen van morgen Digitale Televisie Koelkast met ingebouwde PC en internet Intelligente vuilnisbak Intelligente Microgolf Intellige wasmachine Auto op Waterstof Bed dat zich aanpast aan gebruiker

Toestellen van morgen Nemen contact op met service center bij defect Scannen barcodes van producten in, bestellen automatisch producten bij Stellen kookrecepten, … voor Stellen zelf juiste wasprogramma/bakprogramma in Communiceren met ander keukentoestellen Internettoegang, e-mail, chatten,… Commando’s geven via GSM Beveiliging met vingerafdruk of lezen van de iris

Infosnelweg als cultuurdrager Cultuurfenomeen TV zal veranderen Passieve deelnemer -> actieve deelnemer door onbeperkte bandbreedte: doelgroepen-TV broadcasting -> narrowcasting Globalisering en individualisering Europa <-> VS beperken van culturele en taalkundige diversiteit

De taal van internet Engelse taal domineert Meer en meer termen in het Nederlands zijn van het Engels E-mail, internet, printen, deleten, surfen, homepage, Nederlands versterken in computerland Nederlandstalige programma’s in computeronderwijs, … Oprichting van Vlaams-Nederlands centrum voor Nederdlands en digitaliteit Betrekken van Nederlandse taalgebieden zoals Zuid-Afrika, Antillen, Suriname,…

Het digitale lichaam Descartes: Ik denk dus ik ben! Lichaam, fysieke realiteit van ondergeschikt belang Internet, virtuele wereld is zeer belangrijke verderzetting van dit gedachtengoed

Cyberjunks Chatten op het web, IRC, ICQ 70% zijn mannen Etiquette Nicknames Niet schelden (gebruik van hoofdletters) Gebruik van Smileys Gebruik van afkortingen IRL, ASL, LOL, CU,…

Cyberverslaafden LARP’s MUD’s Live Action Role Playing MUD’s Multi User Domain’s Spenderen uren per dag in fictieve wereld, met fictief personage (avatar), huwen, scheiden, sterven, …

Cyberverslaafden Meestal mannen Licht sociaal gestoord Eenzaam, gefrustreerd Brengen sociale problemen ook met zich mee op het net Internet meestal geen positieve invloed

Cybertherapie Eliza is een softwareprogramma dat een psychologe imiteert Veel mensen trappen hierin en denken dat het echt is!! Bots Programma’s met artificiële intelligentie die mensen imiteren www.alicebot.org http://bots.internet.com/

Het digitale lichaam Een van de populairste toepassingen van internet is erotiek en porno Is cybersex echte sex of veredelde vorm van masturbatie???

Cybergeneratie Kinderen blijken slimmer te worden maar ook egoistischer Grotere waarnemingssnelheid Ver-beeld-ing neemt toe interpreteren van figuren en beelden Ver-taal-ing neemt af omgaan met taal, abstract vermogen

Cyberdynamiek Digitale media ontketen een snelle (r)evolutie Copyright (napster, handel over de grenzen heen (wat met belastingen), strafrecht Versnelling van informatietijdperk Steeds bijscholen en bijblijven Technocraten heersen maar wie blijft er achter?

Infosnelweg als econ. product Veel bedrijven: belangstelling voor nieuwe toepassingen -> toch risico -> dilemma Men durft niet voluit investeren in onzekere toekomst Maar men kan ook niet achterblijven

Internet als economisch product Convergerende industrieën GSM versus PDA Kabel versus telefonie: rivaliteit kabel: troef = grote bandbreedte zwakte = geen ervaring tweerichtingscomm. Telefoon: troef = tweerichtingscomm zwakte = beperkte bandbreedte

Economische belangen Napster: gratis downloaden van MP3 Digitaal, gecomprimeerd bestand 1 liedje bestaat uit 3 MB Muziekindustrie mist miljarden aan inkomsten

Internet als economisch product E-commerce: wie betaalt welke belastingen Wordt het internet een vrijhandelszone??? E-bedrijf is gelocaliseerd van waaruit het diensten verleent (niet waar de servers staan) en moet de wetgeving van die locatie respecteren

Internet als economische product Democratisering van de beurs via internet www.12trade.com Daytrayders

Internet als economisch product Oorlog in cyberspace

Economische belangen Nieuwe media aan de macht America Online neemt Time Warner over Time Warner =nr 1 traditionele media kranten, tijdschriften, films, televisie America Online = nr 1 nieuwe media

Internetzeepbel? Waarom zoveel bedrijven in moeilijkheden? Internet is nieuw en onbetrouwbaar Veel technologie werkte niet Wordt nu aangewerkt via beter protocols en mechanismen Nieuwe zakenmodellen werkten niet alles gratis en vooral reclame-inkomsten Nu gebruikersregistratie en vaak wel betalen

Internetzeepbel Positieve gevolgen van de internethype Zeer snelle evolutie van technologie en infrastructuur Dotcomboom, veel interessante experimenten Gefinanceerd door de beursgang (ipv traditionele bank)

Na de zeepbel Beste modellen blijven over Rechtzetting van de overhypte toestand

Het internet : WAT? Netwerk van computers waardoor je met een computer, telefoonlijn en modem toegang hebt tot miljoenen computers wereldwijd internet <-> intranet

Ontstaan van internet Gegroeid uit ARPANET (‘69) = onkwetsbaar communicatienetwerk voor oorlogstijd nadien: universiteiten, overheid en bedrijven met netwerken gestart ‘80: MILNET voor militaire info ARPANET voor wetenschappelijk werk ‘83 : netwerkprotocol ontwikkeld (TCP/IP)

ontstaan ‘91: parallel netwerk voor commerciële informatie -> internet sinds eind ‘96: internet II -> Amerikaanse universiteiten

Hoe geraak je erop Multimedia-pc modem (minstens 28.800 bps.) telefoonlijn abonnement bij Internet Acces Provider

Gebruik -> Profiel Vooral mannen maar het aandeel vrouwen stijgt jong (gemiddelde leeftijd blijft stijgen -> 30.2 jaar in Europa <-> 36.5 jaar in VS) actief hoog opgeleid topprovincies: Vlaams Brabant, Antwerpen en West Vlaanderen meer gebruikers in de steden

Internettoepassingen

E-mail Elektronische post 2 vormen -> bij je internetaansluiting (e-mailsoftware) -> gratis e-mail via www voordelen: geen extra software nodig gratis vanop elke computer raadpleegbaar elk lid van het gezin nadelen trager minder mogelijkheden qua lettertype

E-mail voordelen: snel goedkoop adres: HPA@hotmail.com HPA@skynet.be

E-mail Enorm populair!!! nieuwe briefcultuur (vlotte spreektaal) Vb. hotmail heeft 15 miljoen abonnees (maandelijks), 40 miljoen abonnees (4-maandelijks) nieuwe briefcultuur (vlotte spreektaal) Waar adressen vinden? Via persoon zelf www.advalvas.be zoekmachines

E-mail Enkele begrippen: spam = junkmail flame = beledigen door e-mail mail bomb ICQ geschatte e-mailberichten in 1997 wereldwijd: 2.700.000.000.000

WWW -> Wat? Verzameling van miljoenen websites over ganse wereld elke site heeft een URL (Universal Resource Locator) toegankelijk via software -> browser (netscape, explorer) programmeertaal = HTML (hypertext markup language)

Hoe iets vinden? Indien adres gekend -> gewoon invullen Anders via zoekmachines: via zoekindexen -> vrgl met de index van een boek , is goed voor specifieke zaken, inhoud van sites -> bekendste is www.altavista.com via zoekdirectories -> vrgl met de inhoudstafel van een boek , is goed voor algemene overzichten, websites -> bekendste : www.yahoo.com Gulden regel: leer goed de werking van 1 van elke soort

Hoe iets vinden? Er zijn ook specifieke Belgische zoekmachines: www.advalvas.be www.webbel.be www.ilse.be … booleaans zoeken (AND, OR, AND NOT,…)

IRC en Webchat = babbelen via het internet kan via IRC (Internet Relay Chat) = aparte software voordeel : zeer snel en daardoor dynamischer kan ook via webchat = chatten via websites op www voordeel: geen aparte software nodig en is gemakkelijker (minder codes te leren)

IRC en Webchat meest gebruikte taal is Engels werkt met speciale taal, speciale codes je hebt een nickname nodig liegen is gemakkelijk kan verslavend werken je kan ook privébabbelboxen openen