A LS JE NIET KUNT ZIEN DAN BEKIJK JE HET MAAR Experimenteel onderzoek naar de effecten van ernst, persoonlijke verantwoordelijkheid en openheid op stigmatisering van mensen met een visuele beperking

INLEIDING Nederland: mensen met een ernstig visuele beperking van hen zijn blind, overig slechtziend Kwart van de gezichtsbeperking: bij geboorte aanwezig Ouder worden -> kans op krijgen van een visuele beperking neemt sterk toe + 65: 3 op 10 personen met visuele beperking -> dagelijks leven wordt bemoeilijkt

S TIGMATISERING Stigma= een afwijkend en ongewenst kenmerk van een persoon of groep dat negatieve reacties bij anderen oproept Gevolg: persoon wordt ervaren als: afwijkend besmet beperkt ongewenst Ziekten en handicaps, (blindheid en slechtziendheid) kunnen als stigma’s worden beschouwd

D OEL STUDIE Te onderzoeken wat de impact is van: De mate van ernst van de beperking Persoonlijk verantwoordelijkheid Openheid Mate van stigmatisering

M ODELLEN VAN STIGMATISERING Weiner : Proces van stigmatisering in termen van: causale relaties tussen cognities en speciefieke emotionele reacties Oorzaak stigma bepaalt de gevoelsreacties 2 emotionele reacties: medelijden boosheid oorzaak: mate waarin de persoon als persoonlijk verantwoordelijk wordt gezien

METHODE Proefpersonen: 176 mbo- studenten at random Vragenlijst met vragen over hun emoties en gedrag t.o.v. een blinde of slechtziende collega Er werd uitleg gegeven over het ontstaan van de beperking de ernst openheid van de collega Concepten: angst – medelijden – boosheid – stigmatisering – sociale steun gemeten variabelen: angst, medelijden, boosheid

R ESULTATEN MANIPULATIECHECKS Blindheid wordt als ernstiger bevonden dan slechtziendheid Manipulatiecheck - persoonlijke verantwoordelijkheid werd ook zo ervaren - openheid werd ook zo ervaren manipulaties werden goed waargenomen

R ESULTATEN EMOTIES Nagaan van effect emoties -> 2x2x2 manova uitvoeren. Dit toonde aan dat: o Meeste effect van persoonlijke verantwoordelijkheid op emotie waarnemers o Effect van angst en openheid op emotionele reacties = significant o Pp in lage persoonlijk verantwoordelijke conditie -> minder gevoel van angst -> meer medelijden

R ESULTATEN EMOTIES o Meer angst bij blindheid dan slechtziendheid o Meer medelijden bij blindheid dan slechtziendheid o Meer openheid -> meer medelijden o Meer openheid -> minder angst

R ESULTATEN SOCIALE STEUN Nagaan van effect sociale steun-> 2x2x2 manova uitvoeren. Condities die invloed hebben op sociale steun zijn: o Openheid o Persoonlijke verantwoordelijkheid o Ernst beperking

T OT SLOT Al weinig onderzoek gedaan rond stigmatisering van mensen met een visuele beperking Om stigmatisering te reduceren -> groter onderzoek nodig