Godsdienst: het kan oOK ANders? - Interculturele communicatie Werkvormen Uitwisseling

Interculturele communicatie Manier van communiceren en interpreteren = cultureel bepaald. Culturele verschillen manifesteren zich in symbolen, rituelen en waarden. Symbolen = kleding, gebaren, taalgebruik, voedsel en drank Rituelen = handelen die niet noodzakelijk zijn maar voor de cultuur essentieel Waarden = de kern van de cultuur maar onzichtbaar Juist omdat waarden nauwelijks of niet waar te nmen zijn, leiden verschillen in waarden tussen culturen tot problemen bij interculturele contacten.

Waarden: de relatie van mens tot mens? Identiteit? Groep of zichzelf? Macht/gezag? Gedrag bepaald door regels of door relaties? Emoties tonen? Status = wat we doen of wie we zijn? collectivisme versus individualisme

Oefening bewustwording individualisme - collectivisme Kies de bewering waar je het ‘t meest mee eens bent A B Ik vind het belangrijk voor mezelf te kunnen zorgen. Ik praat met anderen alvorens belangrijke beslissingen te nemen. Mijn persoonlijke identiteit is voor mij belangrijk. Ik offer mijn eigen interesse op voor de groep. Ik ben liever zelfstandig dan afhankelijk van anderen. Ik blijf ook in moeilijke tijden bij de groep. Ik ben zelf verantwoordelijk voor mijn daden. Ik respecteer de beslissingen die in de groep genomen zijn.

Oefening bewustwording individualisme - collectivisme Ik moet zelf over mijn toekomst kunnen beslissen. Zelfs als ik niet gelukkig ben in de groep, blijf ik bij hen als ze me nodig hebben. Ik ben graag uniek en anders dan de anderen. Ik respecteer de gewoonten en de overeenkomsten op het werk of school. Ik vind het belangrijk onafhankelijk te zijn. Het is beter anderen te raadplegen voordat je iets onderneemt. Ik wil op mijn eigen verdiensten beoordeld worden. Mijn relaties met anderen zijn belangrijker dan mijn eigen prestaties.

Collectivisme versus individualisme Individualisten ontlenen hun identiteit aan dat wat ze zelf zijn en doen Collectivisten ontlenen hun identiteit aan de groep Verschil is de belanrijkste bron van interculturele misverstanden Enkele kenmerken

Interculturele communicatie Communicatie is geen eenrichtingsverkeer, non-verbale en onbewuste communicatie! Onbewuste communicatie: (persoonlijke ruimte) Hoe groot is de afstand als je met een collega een praatje maakt? Hoe voelt het als je een stap vooruit doet? En als je een stap achteruit doet? Culturele verschillen Non-verbale communicatie: begroetingen, non-verbale tekens, … Context: dorst

Taal en godsdienst http://meertalen.bibliotheek.nl/Homepage.html http://meertalen.bibliotheek.nl/3ProductMat.html http://projecten.leesplein.nl/2.3Result.php

Didactische werkvormen Klassieke werkvormen: onderwijsleergesprek, brainstroming, stellingenspel, klasgesprek, … Andere: forumlezen, dramatiseren, simulatiespel, demonstreren, … http://www.emmausinstituut.be/commedia/did__werkvormen.htm

‘levensbeschouwelijke’ werkvormen Mensenrechten en verscheidenheid http://www.vormen.org/educatie/index.htm http://www.vormen.org/MieMo/index.htm Vormende en creatieve werkvormen http://www.donboscovormingscentrum.be/Deel%20meditatiedoek/Doek%20werkvormen%20leren%20titelblad.htm http://www.donboscovormingscentrum.be/Deel%20meditatiedoek/Doek%20werkvormen%20creeren%20titelblad.htm Hoogeveen P., Winkels J. , Het didactisch werkvormenboek, Van Gorcum.

terreinen en impulsen Terrein: ‘zich goed voelen’ Ontwikkelingsdoel: ontdekken dat hoe men zich voordoet niet altijd overeenkomt met hoe men zich voelt (ingrediënten: maskers opzetten, rollen spelen) Impulsen: carnaval in verschillende tradities en culturen (collage, nieuwsfragment); betekenis van ‘vette dinsdag’ in westerse cultuur nu en vroeger; het opzetten van maskers (prins carnaval, knutselen van een masker), het spelen van een rol (rollenspel), wie ben ik echt?, … http://www.vormen.org/AllemaalAnders/Doorbreek.htm

terreinen en impulsen Ontwikkelingsdoel: het verlangen naar zich ergens goed te kunnen voelen bij zichzelf en anderen erkennen (ingrediënten: gelaatsuitdrukkingen verstaan) Impulsen: mimürfel, tekenfilmpjes, stripverhalen, fotomateriaal, … http://www.vormen.org/AllemaalAnders/IkOok.htm http://www.vormen.org/Kompas/Wiezijnik.html

terreinen en impulsen Terrein: ‘toekomt’ beginsituatie: de visie op ‘toekomst’ in verschillende culturen. Stel je verleden, heden en toekomst voor als drie verschillende cirkels. Teken deze cirkels op papier. Doe dat op zo’n manier dat ze naar je gevoel iets zeggen over de verschillen in belang die je aan verlden, heden en toekomst hecht en over hoe je het verband tussen verleden, heden en toekomst ziet. Teken de cirkel van verleden links, die van het heden rechts en die voor de toekomst daar weer rechts van. Vergelijk je resultaat met je buren en bespreek verschillen en overeenkomsten.

Eigen lessen Heilige huizen 1+2 Lesdoel: In deze les maken de leerlingen kennis met gebedshuizen uit jodendom en christendom. Lesdoel: In deze les maekn de leerlingen kennis met hindoeïstische en boeddhistische tempels en de islamitische moskee. Familie/gezin Lesdoelen: 1.      De leerlingen vinden de betekenis van een woord door verbanden te leggen met voorgaande lessen omtrent familie. De leerlingen kunnen de woorden uit de woordenlijst in eigen woorden omschrijven en toepassen in een voorbeeld. De leerlingen concretiseren wat ze begrijpen van de tekst en wat niet. De leerlingen kunnen individueel een tekst lezen. De leerlingen kunnen woorden en situaties associëren met het woord ‘familie’. De leerlingen kunnen die associatie verklaren. De leerlingen zetten die associatie om in beeld.

Eigen lessen Huwelijk/samenwonen India Lesdoel: kennismaken met alle aspecten van een hedendaags westers huwelijk India Lesdoel: kennismaken met India, zijn goden en zijn cultuur

Heilige huizen Terrein: ‘symbolen die leven geven’, ‘pijn en verdriet’, ‘feesten en vieren’ Behalve buitenzijde ook de symboliek binnenin via bijv. religieuze koffers Zie ook: http://www.kuleuven.be/thomas/secundair_onderwijs/in_de_kijker/35_dood.php http://www.kuleuven.be/thomas/secundair_onderwijs/in_de_kijker/36_huwelijk.php http://www.kuleuven.be/thomas/secundair_onderwijs/in_de_kijker/34_geboorte.php

Familie en gezin Terrein: ‘gelukkig willen zijn’, ‘zich goed voelen’, ‘toekomst’ Tal van boeken en kinderboeken… Zie ook: http://www.kuleuven.be/thomas/secundair_onderwijs/in_de_kijker/34_geboorte.php

Huwelijk/samenwonen Terrein: ‘feesten en vieren’, ‘toekomst’, ‘gelukkig willen zijn’ Andere religies en andere gebruiken? Levensbeschouwelijke betekenis van het kerkelijk huwelijk Zie ook: http://www.kuleuven.be/thomas/secundair_onderwijs/in_de_kijker/36_huwelijk.php

India Terrein: ‘feesten en vieren’, ‘gelukkig willen zijn’, ‘symbolen die leven geven’ Zie: w@=d@ http://www.watisdat.be/site/index.asp Moeilijke woordenlijst