Moraliteit Les 2 Ethiek – Moraliteit – Les 2 Datum: 15-10-12

1. Wat is moraliteit? Wat is een moraal ook alweer? Wat hebben we hier vorige les over besproken?

2. Onderzoek: Wat is moraliteit? Aanleiding Een voorbeeld van een moraal is: “Je mag niet pesten”.

2. Onderzoek: Wat is moraliteit? Startvraag: Wat denk jij, mag je pesten of niet? Verkennen: Waarom zou je wel mogen pesten of waarom niet? Dialoog

2. Onderzoek: Wat is moraliteit? Verdiepingsvraag I: Zijn er misschien bepaalde situaties waarin je wel mag pesten en andere situaties waarin het niet mag? Of mag het gewoon nooit? Dialoog 5

2. Onderzoek: Extra verdieping Pesten: twee filosofische stromingen Ook filosofen hebben over dit soort vragen nagedacht. Er zijn hierbij twee belangrijke stromingen: 1. gevolgenethiek  2. plichtsethiek

3. Gevolgenethiek Gevolgenethiek: Hoe moet je je gedragen?  Kijk naar de gevolgen van je gedrag. Dus: “Wat zijn nu precies de gevolgen van pesten?” Het zou kunnen dat iemand die gepest wordt zich rot voelt. Maar het kan ook dat anderen heel hard moeten lachen om de pesterijen. Iemand die zich gedraagt volgens de gevolgenethiek, zou kunnen denken: 7

10 kinderen zijn veel meer dan 1, en dus is het goed om te pesten”. 3. Gevolgenethiek Gevolgenethiek: “Als ik iemand pest, is het gevolg daarvan dat 1 persoon zich rot voelt, en dat 10 kinderen moeten lachen. 10 kinderen zijn veel meer dan 1, en dus is het goed om te pesten”.   8

4. Plichtethiek Plichtethiek: Filosofen van de plichtethiek zijn het hier niet mee eens! Je moet niet naar het gevolg, maar naar de reden kijken waarom je iets doet. Je moet eigenlijk van tevoren al bedenken hoe je vindt dat je je moet gedragen. Vind je dat pesten op zichzelf slecht gedrag is? Dan is jouw moraal: 9

4. Plichtethiek Plichtethiek: “Pesten is slecht. Ik zal nooit iemand pesten”. Telkens als ik in een situatie kom waarin iemand gepest wordt, doe ik hier niet aan mee. Ik verplicht mezelf dus om mij aan mijn eigen moraal te houden. 10

5. Welke ethiek? Verdiepingsvraag II: Met welke filosofische stroming ben jij het eens, met de gevolgenethiek of met de plichtethiek? Waarom? Dialoog 11

6. Afronding Welk antwoord kun je nu geven op de vraag: Mag je pesten of niet? Past jullie antwoord in de plichtethiek of de gevolgenethiek? Dialoog 12