PowerPoint : regelmatige en onregelmatige werkwoorden Infinitief – Imperfectum - Perfectum
Regelmatige werkwoorden Imperfectum Singularis: STAM + -TE of STAM + -DE Pluralis: STAM + - TEN of STAM + -DEN Wanneer T of D? Voorbeelden: Dansen danste Blaffen blafte Praten praatte Werken werkte Kuchen kuchte Knippen knipte Bellen belde Antwoorden antwoordde SoFTKeTCHuP Als de STAM van het werkwoord eindigt op een consonant van SoFTKeTCHuP + -TE(N) Andere consonant -DE(N)
Regelmatige werkwoorden Perfectum Regel: hebben / zijn + participium Hoe maak je het participium? Ge + STAM + T of Ge + STAM + D Wanneer T of D? Voorbeelden: Dansen Ik heb gedanst Blaffen De hond heeft geblaft Praten Hij heeft luid gepraat Werken Hij heeft hard gewerkt Kuchen Hij heeft gekucht Knippen Hij heeft zijn haar geknipt Bellen Hij heeft gebeld Antwoorden Hij heeft de telefoon beantwoord SoFTKeTCHuP Als de STAM van het werkwoord eindigt op een consonant van SoFTKeTCHuP Ge + Stam + T Andere consonant Ge + Stam + D
Onregelmatige werkwoorden Imperfectum Heel veel werkwoorden zijn ONREGELMATIG. De vocaal verandert bij deze werkwoorden. Voorbeeld: Lopen – liep Gaan – ging Doen – deed Alle onregelmatige werkwoorden: zie boek blz. 233-234 en slides. Het stuk in purper is het woordaccent.
Onregelmatige werkwoorden Perfectum De werkwoorden met een onregelmatig IMPERFECTUM hebben ook een onregelmatig PERFECTUM. Heel vaak verandert de vocaal. Voorbeeld: Lopen – liep - gelopen Gaan – ging - gegaan Doen – deed – gedaan Alle onregelmatige werkwoorden: zie boek blz. 233-234 en slides. Het stuk in purper is het woordaccent.
Aandoen Zie ‘doen’ Imperfectum: deed aan(S) - deden aan (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft aangedaan Perfectum (Pl) hebben aangedaan
Aankomen Zie ‘komen’ Imperfectum: kwam aan(S) - kwamen aan (Pl) Kort Lang Perfectum (S) ben – bent – is aangekomen Perfectum (Pl) zijn aangekomen
Bakken Onregelmatig participium Imperfectum: bakte (S) - bakten (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft gebakken Perfectum (Pl) hebben gebakken
Beginnen Imperfectum: begon (S) - begonnen (Pl) Perfectum (S) ben– bent– is begonnen Perfectum (Pl) zijn begonnen
Begrijpen Imperfectum: begreep (S) - begrepen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft begrepen Perfectum (Pl) hebben begrepen
Behangen Imperfectum: behing(S) - behingen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft behangen Perfectum (Pl) hebben behangen
Bewegen Imperfectum: bewoog (S) - bewogen (Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft bewogen Perfectum (Pl) hebben bewogen
Bezoeken zie ‘zoeken’ Imperfectum: bezocht (S) - bezochten (Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft bezocht Perfectum (Pl) hebben bezocht
Bijten Imperfectum: beet(S) - beten(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gebeten Perfectum (Pl) hebben gebeten
Blazen Imperfectum: blies (S) - bliezen(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft geblazen Perfectum (Pl) hebben geblazen
Blijven Imperfectum: bleef(S) - bleven(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gebleven Perfectum (Pl) hebben gebleven
Breken Imperfectum: brak(S) - braken(Pl) kort lang Perfectum (S) heb– hebt– heeft gebroken Perfectum (Pl) hebben gebroken
Brengen Imperfectum: bracht(S) - brachten(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gebracht Perfectum (Pl) hebben gebracht
Denken Imperfectum: dacht(S) - dachten(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gedacht Perfectum (Pl) hebben gedacht
Doen Imperfectum: deed(S) - deden(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gedaan Perfectum (Pl) hebben gedaan
Dragen Imperfectum: droeg(S) - droegen(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gedragen Perfectum (Pl) hebben gedragen
Drinken Imperfectum: dronk(S) - dronken(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gedronken Perfectum (Pl) hebben gedronken
Eten Imperfectum: at(S) - aten(Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb– hebt– heeft gegeten Perfectum (Pl) hebben gegeten
Gaan Imperfectum: ging(S) - gingen(Pl) Perfectum (S) ben– bent– is gegaan Perfectum (Pl) zijn gegaan
Genezen Imperfectum: genas(S) - genazen(Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb– hebt– heeft genezen Perfectum (Pl) hebben genezen
Geven Imperfectum: gaf(S) - gaven(Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb– hebt– heeft gegeven Perfectum (Pl) hebben gegeven
Gieten Imperfectum: goot(S) - gegoten(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gegoten Perfectum (Pl) hebben gegoten
Hangen zie ‘behangen’ Imperfectum: hing(S) - hingen(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gehangen Perfectum (Pl) hebben gehangen
Hebben Imperfectum: had(S) - hadden(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gehad Perfectum (Pl) hebben gehad
Helpen Imperfectum: hielp(S) - hielpen(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft geholpen Perfectum (Pl) hebben geholpen
Houden (van) Imperfectum: hield(S) - hielden(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gehouden Perfectum (Pl) hebben gehouden
Inbreken zie ‘Breken’ Imperfectum: brak in(S) - braken in(Pl) kort lang Perfectum (S) heb– hebt– heeft ingebroken Perfectum (Pl) hebben ingebroken
Innemen zie ‘Nemen’ Imperfectum: nam in(S) - namen in(Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb– hebt– heeft ingenomen Perfectum (Pl) hebben ingenomen
Kiezen Imperfectum: koos(S) - kozen(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gekozen Perfectum (Pl) hebben gekozen
Kijken Imperfectum: keek(S) - keken(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft gekeken Perfectum (Pl) hebben gekeken
Klimmen Imperfectum: klom(S) - klommen(Pl) Perfectum (S) heb– hebt– heeft geklommen Ook met zijn ben – bent – is geklommen Perfectum (Pl) hebben geklommen
Komen Imperfectum: kwam(S) - kwamen(Pl) kort lang Perfectum (S) ben-bent-is gekomen Perfectum (Pl) zijn gekomen
Krijgen Imperfectum: kreeg(S) - kregen(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gekregen Perfectum (Pl) hebben gekregen
Kunnen Imperfectum: kon(S) - konden(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gekund Perfectum (Pl) hebben gekund
Lachen Onregelmatig Perfectum Imperfectum: lachte(S) - lachten(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gelachen Perfectum (Pl) hebben gelachen
Laten Imperfectum: liet (S) - lieten (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gelaten Perfectum (Pl) hebben gelaten
Lezen Imperfectum: las (S) - lazen (Pl) kort lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft gelezen Perfectum (Pl) hebben gelezen
Liggen Imperfectum: lag (S) - lagen (Pl) Kort lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft gelegen Perfectum (Pl) hebben gelegen
Lopen Imperfectum: liep (S) - liepen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gelopen Ook met zijn: ben – bent – is gelopen Perfectum (Pl) hebben gelopen
Meegaan Zie ‘gaan’ Imperfectum: ging mee(S) - gingen mee(Pl) Perfectum (S) ben– bent- is meegegaan Perfectum (Pl) zijn meegegaan
Meenemen Zie ‘nemen’ Imperfectum: nam mee(S) - namen mee(Pl) kort lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft meegenomen Perfectum (Pl) hebben meegenomen
Moeten Imperfectum: moest(S) - moesten(Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft gemoeten Perfectum (Pl) hebben gemoeten
Mogen Imperfectum: mocht(S) - mochten(Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft gemogen Perfectum (Pl) hebben gemogen
Nakijken Zie ‘kijken’ Imperfectum: keek na(S) - keken na(Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft nagekeken Perfectum (Pl) hebben nagekeken
Nemen Imperfectum: nam(S) - namen(Pl) kort lang Perfectum (S) heb – hebt – heeft genomen Perfectum (Pl) hebben genomen
Onderzoeken Zie ‘Zoeken’ Imperfectum: onderzocht(S) - onderzochten(Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft onderzocht Perfectum (Pl) hebben onderzocht
Ontbijten Zie ‘bijten’ Imperfectum: ontbeet(S) – ontbeten(Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft ontbeten Perfectum (Pl) hebben ontbeten
Opstaan Zie ‘staan’ Imperfectum: stond op(S) – stonden op(Pl) Perfectum (S) ben – bent – is opgestaan Perfectum (Pl) zijn opgestaan
Oversteken Zie ‘steken’ Imperfectum: stak over(S) – staken over(Pl) kort lang Perfectum (S) ben – bent – is overgestoken Perfectum (Pl) zijn overgestoken
Overvallen Zie ‘vallen’ Imperfectum: overviel(S) – overvielen(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft overvallen Perfectum (Pl) hebben overvallen
Rijden Imperfectum: reed(S) – reden(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gereden Perfectum (Pl) hebben gereden
Roepen Imperfectum: riep(S) – riepen(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft geroepen Perfectum (Pl) hebben geroepen
Scheiden onregelmatig perfectum Imperfectum: scheidde(S) – scheidden(Pl) Perfectum (S) ben– bent- is gescheiden Perfectum (Pl) hebben gescheiden
Schijnen Imperfectum: De zon scheen Perfectum (S) De zon heeft geschenen
Schrijven Imperfectum: schreef(S) – schreven (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft geschreven Perfectum (Pl) hebben geschreven
Slapen Imperfectum: sliep(S) – sliepen(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft geslapen Perfectum (Pl) hebben geslapen
Sluiten Imperfectum: sloot(S) – sloten(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gesloten Perfectum (Pl) hebben gesloten
Snijden Imperfectum: sneed(S) – sneden(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gesneden Perfectum (Pl) hebben gesneden
Spreken Imperfectum: sprak (S) – spraken(Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft gesproken Perfectum (Pl) hebben gesproken
Springen Imperfectum: sprong (S) – sprongen(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gesprongen ben – bent – is gesprongen Perfectum (Pl) hebben gesprongen
Staan Imperfectum: stond (S) – stonden (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gestaan Perfectum (Pl) hebben gestaan
Steken Imperfectum: stak (S) – staken (Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft gestoken Perfectum (Pl) hebben gestoken
Stelen Imperfectum: stal (S) – stalen (Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft gestolen Perfectum (Pl) hebben gestolen
Sterven Imperfectum: stierf (S) – stierven (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gestorven Perfectum (Pl) hebben gestorven
Stijgen Imperfectum: steeg (S) – stegen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gestegen Perfectum (Pl) hebben gestegen
Strijken Imperfectum: streek (S) – streken (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gestreken Perfectum (Pl) hebben gestreken
Treffen Imperfectum: trof(S) – troffen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft getroffen Perfectum (Pl) hebben getroffen
Trekken Imperfectum: trok (S) – trokken (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft getrokken Perfectum (Pl) hebben getrokken
Uitdoen Zie ‘doen’ Imperfectum: deed uit (S) – deden uit (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft uitgedaan Perfectum (Pl) hebben uitgedaan
Uitgaan Zie ‘gaan’ Imperfectum: ging uit (S) – gingen uit (Pl) Perfectum (S) ben – bent – is uitgegaan Perfectum (Pl) zijn uitgegaan
Uitsteken Zie ‘steken’ Imperfectum: stak uit (S) – staken uit (Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb – hebt – heeft uitgestoken Perfectum (Pl) hebben uitgestoken
Uittrekken Zie ‘trekken’ Imperfectum: trok uit (S) – trokken uit (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft uitgetrokken Perfectum (Pl) hebben uitgetrokken
Vallen Imperfectum: viel (S) – vielen (Pl) Perfectum (S) ben – bent – is gevallen Perfectum (Pl) hebben gevallen
Varen Imperfectum: voer (S) – voeren (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gevaren Perfectum (Pl) hebben gevaren
Verbieden Imperfectum: verbood (S) – verboden (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft verboden Perfectum (Pl) hebben verboden
Vergeten Imperfectum: vergat (S) – vergaten (Pl) kort lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft vergeten ben – bent – is vergeten Perfectum (Pl) hebben vergeten zijn vergeten
Verkopen Zie ‘kopen’ Imperfectum: verkocht (S) – verkochten (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft verkocht Perfectum (Pl) hebben verkocht
Verliezen Imperfectum: verloor (S) – verloren (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft verloren Perfectum (Pl) hebben verloren
Verstaan zie ‘staan’ Imperfectum: verstond (S) – verstonden (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft verstaan Perfectum (Pl) hebben verstaan
Vertrekken zie ‘trekken’ Imperfectum: vertrok (S) – vertrokken (Pl) Perfectum (S) ben – bent - is vertrokken Perfectum (Pl) zijn vertrokken
Vervangen Imperfectum: verving (S) – vervingen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft vervangen Perfectum (Pl) hebben vervangen
Vinden Imperfectum: vond (S) – vonden (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gevonden Perfectum (Pl) hebben gevonden
Vliegen Imperfectum: vloog (S) – vlogen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gevlogen Perfectum (Pl) hebben gevlogen
Voorkomen Zie ‘komen’ Imperfectum: voorkwam (S) – voorkwamen (Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb – hebt - heeft voorkomen Perfectum (Pl) hebben voorkomen
Vragen Imperfectum: vroeg (S) – vroegen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gevraagd Perfectum (Pl) hebben gevraagd
Vriezen Imperfectum: het vroor Perfectum: het heeft gevroren
Wassen Onregelmatig perfectum Imperfectum: waste (S) – wasten (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gewassen Perfectum (Pl) hebben gewassen
Wegen Imperfectum: woog (S) – wogen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gewogen Perfectum (Pl) hebben gewogen
Weten Imperfectum: wist (S) – wisten(Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft geweten Perfectum (Pl) hebben geweten
Wijzen Imperfectum: wees (S) – wezen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gewezen Perfectum (Pl) hebben gewezen
Willen Imperfectum: wilde (S) – wilden (Pl) OF wou (S) - wouden (Pl) Perfectum (S) heb – hebt - heeft gewild Perfectum (Pl) hebben gewild
Worden Imperfectum: werd (S) – werden (Pl) Perfectum (S) ben – bent - is geworden Perfectum (Pl) zijn geworden
Zeggen Imperfectum: zei (S) – zeiden (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft gezegd Perfectum (Pl) hebben gezegd
Zien Imperfectum: zag (S) – zagen (Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb – hebt – heeft gezien Perfectum (Pl) hebben gezien
Zijn Imperfectum: was (S) – waren (Pl) Kort Lang Perfectum (S) ben – bent – is geweest Perfectum (Pl) zijn geweest
Zingen Imperfectum: zong (S) – zongen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft gezongen Perfectum (Pl) hebben gezongen
Zitten Imperfectum: zat (S) – zaten (Pl) Kort Lang Perfectum (S) heb – hebt – heeft gezeten Perfectum (Pl) hebben gezeten
Zoeken Imperfectum: zocht (S) – zochten (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft gezocht Perfectum (Pl) hebben gezocht
Zullen !!! Geen participium Imperfectum: zou (S) – zouden (Pl)
Zwemmen Imperfectum: zwom (S) – zwommen (Pl) Perfectum (S) heb – hebt – heeft gezwommen Perfectum (Pl) hebben gezwommen
Let op: uitspraak Regel: 1 consonant na vocaal = LANG 2 consonanten na vocaal = KORT
Let op Probleem met de klinker a in het imperfectum In Singularis: kort In Pluralis: lang Voorbeelden: zie volgende slide
Imperfectum: kort of lang Aankomen kwam aan kwamen aan Breken brak braken KLIK op ICOON om Eten at aten alle woorden te horen. Genezen genas genazen Geven gaf gaven Inbreken brak in braken in Innemen nam in namen in Komen kwam kwamen Lezen las lazen Liggen lag lagen Meenemen nam mee namen mee Nemen nam namen Oversteken stak over staken over Spreken sprak spraken Steken stak staken Stelen stal stalen Uitsteken stak uit staken uit Vergeten vergat vergaten Voorkomen voorkwam voorkwamen Zien zag zagen Zijn was waren Zitten zat zaten