Vandaag! Klimaten op Aarde (Hoofdstuk 2): Temperatuurverschillen op Aarde (paragraaf 3 blz. 32 & 33)
Aan het eind van de les ken je de volgende begrippen: Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Aan het eind van de les ken je de volgende begrippen: Breedteligging Grote en kleine invalshoek Aanlandige en aflandige winden Neerslag Waterdamp Condenseren Verdampen Stijgingsregen, stuwingsregen, kustregen
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 www.ad.nl/ad/nl/4561/Wetenschap/article/detail/3351586/2012/11/21/Megapinguin-ontdekt-op-Zuidpool.dhtml Op de noordpool zijn wel ijsberen maar geen pinguïns. En op de zuidpool zijn wel pinguïns maar geen ijsberen. Er is een taal-handigheidje om dat nooit meer te vergeten: de ui van pinguïns zit ook in Zuidpool. Prima geheugensteuntje, nietwaar? Voor het waarom moeten we terug naar de oertijd. Land- en ijsmassa's zijn door de miljoenen jaren heen voortdurend op drift geweest. De noordpool is een bevroren zee, omringd door land. Daar waar landen als Alaska en Groenland in vroeger tijden het ijsgebied raakten konden bruine beren oversteken van het land naar het ijs, waar ze zich geleidelijk aan de kou aanpasten. De bruine beer evolueerde tot een witte beer die uiteindelijk uitstekend kon overleven onder barre omstandigheden. De zuidpool is bevroren land omringd door zee. Een immens eiland eigenlijk, dat al is losgeraakt van het vasteland in een tijd dat er nauwelijks dieren waren. Mogelijk hebben dinosaurusachtigen op het loslatende stuk aarde geleefd, maar Antarctica schoof steeds verder naar het zuiden. Daar werd het uiteindelijk te koud voor landdieren en bovendien werd de zee een onneembare barrière voor niet-zwemmers en niet-vliegers. Pinguïns zijn op het zuidelijk halfrond uit een gemeenschappelijke voorouder geëvolueerd. Algemeen wordt aangenomen dat ze van vogels afstammen en dat hun vinnen oorspronkelijk vleugels waren. Waarschijnlijk zorgden de tegenstromingen van de zee, de vele steile rotsachtige eilandkusten en de aanwezigheid van natuurlijke vijanden op het noordelijk halfrond ervoor dat ze nooit boven de evenaar domicilie kozen. Pinguïns worden meestal meteen in verband gebracht met het poolklimaat. Maar wetenschappers ontdekten dat het 'witte continent' Antarctica drie miljoen jaar geleden nog met bomen bedekt was. Van de 23 soorten pinguïns die nu nog de aarde bevolken wonen er slechts zes op de zuidpool waar ze zich hebben aangepast aan het poolklimaat. De rest leeft onder meer in Australië, Zuid-Afrika, Chili en Peru. Al met al dichter bij de evenaar dan wij. Niet vreemd dus dat Nederland in januari wel eens te koud is voor bijvoorbeeld de Zuid- Afrikaanse pinguïns van Burgers' Zoo in Arnhem. Zij worden dan - tot verbazing van vele dierentuinbezoekers - naar binnen gehaald
Neem de volgende 5 vragen over! Op welke manieren wordt de Aarde verwarmt? Waarom verwarmen zonnestralen met een kleine invalshoek minder dan zonnestralen met een grote invalshoek? Noem 3 oorzaken die temperatuursverschillen beïnvloeden. Hoe ontstaat neerslag? Stuwingsregen valt aan de loef/lijzijde van een berg (omcirkel het juiste antwoord).
Breedteligging
Breedteligging Afstand van een plaats tot aan de evenaar in graden gemeten
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Grote en kleine invalshoek Hoe beïnvloed de breedteligging de temperatuur? Hoe dichter bij de polen hoe kouder. Hoe dichter bij de evenaar hoe warmer. http://begeleidzelfstandigleren.com/aardrijkskunde/vijfdes/animatie_invalshoeklamp/animatie_invalslamp.html
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Ook de Aarde geeft warmte! Hoe hoger het reliëf des te minder aarde. De lucht kan dan minder goed worden verwarmd. Hoe bepaald het reliëf de temperatuur? Hoe hoger je komt hou kouder het wordt. Dit komt doordat de zon de aarde verwarmt en de aarde vervolgens de lucht.
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Temperatuurverschillen worden ook veroorzaakt door de zee Water houdt warmte goed vast: Straling dringt diep in water door De soortelijke warmte van water is veel groter dan die van land Er is veel meer menging in water Er is veel meer verdamping boven wateroppervlakken Hoe beïnvloed de zee de temperatuur? Land: warmt snel op en koelt snel af. Zee: warmt langzaam op en koelt langzaam af.
Wind Aanlandige wind: Aflandige wind:
Wind Aanlandige wind: van zee naar land Koele lucht in de zomer Aflandige wind: droge lucht van het land warmte in de zomer Koude lucht in de winter
Neerslag Welke vormen van neerslag ken je?
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Neerslag Welke vormen van neerslag ken je? Regen Dauw Sneeuw IJzel
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Hoe ontstaat regen? Lucht stijgt op, hoe hoger de lucht komt hoe meer hij afkoelt. Daardoor gaat de waterdamp condenseren. Deze waterdruppeltjes vormen een wolk. Als de waterdruppeltjes groter worden gaat het regenen.
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 - verdamping: bij een stijgende luchttemperatuur kan de lucht meer waterdamp opnemen. Gevolg: verdamping - condensatie: door het dalen van de luchttemperatuur door het stijgen van de luchtvochtigheid
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Drie soorten regen! http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20060209_regen01 3 soorten regen zijn: - Stijgingsregen. (met stijgende lucht) - Stuwingsregen. (door botsing tegen berg of rots) - Kustregen. (lucht van zee koelt boven land af)
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Opdracht Maak in tweetallen (buurman/vrouw) vragen 1 tot en met 6 van je werkboek (pag. 38 & 39) 3 soorten regen zijn: - Stijgingsregen. (met stijgende lucht) - Stuwingsregen. (door botsing tegen berg of rots) - Kustregen. (lucht van zee koelt boven land af)
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Tot slot! Huiswerk: Maak de opdrachten op pagina 38 en 39 van je werkboek verder af Lees hoofdstuk 2 paragraaf 4 EN……..
Bijeenkomst 2 straling van de zon 12 november 2007 Tot slot! Huiswerk: Maak de opdrachten op pagina 38 en 39 van je werkboek verder af Lees hoofdstuk 2 paragraaf 4 EN…….. Dank voor de aandacht!