Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en Prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer Radboud Universiteit Nijmegen

Onderzoeksvragen Is HSP meetbaar bij kinderen vanaf ca. 10 jaar? Wat is de overeenkomst tussen de oordelen van kinderen, ouders en leerkrachten over HSP bij kinderen? Is er een verband tussen HSP enerzijds en gender, gedragsproblemen, leerprestaties en ziekte anderzijds?

Deelnemers 506 Kinderen 382 Ouders 123 Leerkrachten

Leerlingen Groep aantal leeftijd 5 66 9;3 6 166 10;4 7 161 11;3 8 138 12;2

Vragenlijst HSP-vragen gebaseerd op Aron & Aron (1997) CBCL-items Internaliserende problemen Externaliserende problemen Vragen over Astma, allergieën, ziekte, vermoeidheid Schoolresultaten, leerproblemen en bijzondere capaciteiten

Betrouwbaarheid van de Vragenlijst Alfa-waarden Kinderen = .78 Ouders = .81 Leerkrachten = .92 DUS: De vragenlijst is zeer betrouwbaar

Structuur vragenlijst HSP-component SPI = Sensitiviteit voor Positieve Invloeden SSI = Sensitiviteit voor Storende Invloeden Externaliserende gedragscomponent Internaliserende gedragscomponent DUS: Er is een positieve en negatieve component

DUS: Er is overeenstemming over HSP, SPI en SSI Ouders Leerkrachten HSP Kinderen 0,31 0,19 SPI 0,30 0,35 0,12 SSI 0,27 0,23 DUS: Er is overeenstemming over HSP, SPI en SSI

Gemiddelden waarden Kinderen Ouders Leerkrachten HSP 3,51 3,58 3,63 SPI* 3,43 3,49 3,25 SSI* 2,86 2,78 2,99 Intern. 2,43 2,23 2,53 Extern. 2,31 2,21 2,25

Conclusie: Meisjes scoren hoger dan jongens op HSP Meisjes & Jongens: HSP Kinderen Ouders Leerkrachten Meisjes 3,66 3,67 3,84 Jongens 3,41 3,48 3,46 Conclusie: Meisjes scoren hoger dan jongens op HSP

Conclusie: Meisjes scoren hoger dan jongens op SPI Meisjes & Jongens: SPI Kinderen Ouders Leerkrachten Meisjes 3,56 3,58 3,54 Jongens 3,32 3,40 3,02 Conclusie: Meisjes scoren hoger dan jongens op SPI

Conclusie: Meisjes scoren hoger dan jongens op SSI Meisjes & Jongens: SSI Kinderen Ouders Leerkrachten Meisjes 2,84 3,17 Jongens 2,55 2,71 2,87 Conclusie: Meisjes scoren hoger dan jongens op SSI

Internaliserende problemen Kinderen Ouders Leerkrachten HSP 0,50 0,49 0,56 SPI 0,12 0,02 0,37 SSI 0,58 0,60 DUS: HSP en SSI hangen samen met Internaliserende gedragsproblemen

Externaliserende problemen Kinderen Ouders Leerkrachten HSP 0,02 0,09 -0,45 SPI -0,06 0,08 -0,46 SSI 0,03 0,15 -0,52 DUS: leerkrachten zien hoog HSP, SPI en SSI als teken van weinig externaliserende gedragsproblemen

Algemene schoolprestaties Kinderen Ouders Leerkrachten HSP -0,06 -0,22 -0,03 SPI 0,07 0,19 SSI -0,11 DUS: Ouders zien hoog HSP, SPI en SSI als teken van slechte algemene schoolprestaties

Ziekte zonder oorzaak Kinderen Ouders Leerkrachten HSP 0,21 0,24 0,30 SPI 0,02 0,04 0,17 SSI 0,23 0,31 DUS: Hoog op HSP en SSI gaat samen met het hebben van een ziekte zonder oorzaak

Is HSP meetbaar bij jonge kinderen? JA! De betrouwbaarheid van de test is hoog Er is overeenstemming tussen kinderen, ouders en leerkrachten

Er is een significante mate van overeenstemming Wat is de overeenkomst tussen de oordelen van kinderen, ouders en leerkrachten over HSP ? Er is een significante mate van overeenstemming tussen kinderen, ouders en leerkrachten over HSP echter De overeenstemming is niet zodanig dat we de beoordeling van HSP bij kinderen zomaar aan ouders of leerkrachten kunnen overlaten.

Is er een verband tussen HSP en gender, gedragsproblemen,leerprestaties en ziekte? Meisjes scoren hoger dan jongens Er zijn aanwijzingen dat HSP de kans op internaliserende problemen verhoogt en op externaliserende verlaagt Alleen de ouders denken dat HSP samengaat met slechte schoolprestaties HSP lijkt samen te gaan met het voorkomen van ziektes zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak.

De scriptie van Sietske vindt u op Dank voor uw aandacht De scriptie van Sietske vindt u op www.annabosman.eu