Hoofdstuk 1 Genoeg voor iedereen?
§1.1 Leven in Ethiopië Hoe kan er honger zijn in een land als Ethiopië? Geografisch beeld van Ethiopië: Liggingskenmerken (§1) Bevolkingskenmerken (§1) Demografie Cultuur Politiek Economie Gebiedskenmerken (§2) Interne en externe relaties (§2) Afstand, ligging, bereikbaarheid/toegankelijkheid zijn bij uitstek de geografische kenmerken van een gebied.
Ligging en bereikbaarheid §1.1 Leven in Ethiopië Ligging en bereikbaarheid Absolute ligging In de tropen Relatieve ligging Slechte infrastructuur Slechte wegen, veel onverhard Maar één spoorlijn Aantal vliegvelden groeit Relatieve ligging: de ligging van een plaats ten opzichte van andere plaatsen met het oog op bereikbaarheid en toegankelijkheid. Relatieve afstand: de tijd, kosten en moeite die nodig zijn om een bepaalde afstand af te leggen. De aanleg van vliegvelden verkort de relatieve afstand. De toename van het aantal landingsbanen wijst ook op de exportgerichtheid. Ethiopië specialiseert zich (voorlopig) op de tuinbouw en richt zich daarbij op rijke afzetmarkten in Europa en Azië. Luchtverkeer past goed bij dure, maar bederfelijke tuinbouwproducten (bijv. aardbeien, groenten). De spoorlijn tussen Addis Abeba en Djibouti is verbeterd. Bron foto: Jan Bulthuis
Bevolkingskenmerk: demografie §1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: demografie Veel mensen Vooral op platteland Lage urbanisatiegraad Hoog urbanisatietempo Betrekkelijk hoge bevolkings- dichtheid Zeer ongelijke spreiding Vooral de trek naar Addis Abeba als primate city is groot. Een primate city is een stad die wat betreft bevolkingsomvang en centrale functies de andere steden in een land vele malen overtreft.
§1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: demografie Hoog geboortecijfer Hoogst in rurale gebieden Korte verdubbelingstijd Hoog vruchtbaarheidscijfer Jonge bevolking Hoge kindersterfte Vaak door ondervoeding Veel vervangende geboorten Hoog vruchtbaarheidscijfer leidt tot een jonge bevolking, die over twintig jaar in de reproductieve leeftijd is. Afname van de bevolkingsgroei is dus alleen op de zeer lange termijn te verwachten.
§1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: cultuur Veel etnische groepen O.a. Amhara, Oromo en Trigraway Veel talen en dialecten Amhara overheidstaal Engels als lingua franca Belangrijkste religies zijn Christendom Vnl. Koptisch = Ethiopisch Orthodox Islam Vooral de herdersvolkeren Lingua franca: een taal die op grote schaal als gemeenschappelijk communicatiemiddel wordt gebruikt tussen mensen met een verschillende en andere moedertaal.
Bevolkingskenmerk: cultuur §1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: cultuur Vooral op platteland veel analfabetisme Lage deelnamegraad aan onderwijs Korte schoolduur Vraag: Waar bevindt Ethiopië zich in de grafiek, denk je? (Antwoord: totale bevolking in 2003: 42,7%; mannen: 50,3%, vrouwen: 35,1% (CIA World Factbook 2010)
§1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: politiek Stijgt op lijst good governance (GB 207) > Transparantie stijgt Staat te hoog in de failed state index (GB 209C) Lange tijd onderdrukt door heersende klasse Provincies hebben veel autonomie Bestuurlijke decentralisatie heeft etnische tegenstellingen eerder vergroot dan verkleind Liberalisering op politiek terrein neemt toe Bron figuur: http://www.gadaa.com/oduu/?p=694
Bevolkingskenmerk: economie §1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: economie Laag BBP/inw gaat samen met hoog % werkers in de landbouw Landbouw groot aandeel in export Kwetsbare eenzijdigheid In droge gebieden extensieve veehouderij Koffieteelt afhankelijkheid van wereldmarkt Ruilvoetverslechtering door overproductie
§1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: economie Industrie nog weinig ontwikkeld Accent op verwerken van landbouwproducten Ambachtelijk Arbeidsintensief Uitbreiding van industrie mogelijk door Directe Buitenlandse Investeringen, gelokt door lage loonkosten belastingvrijstelling lage invoerrechten
Bevolkingskenmerk: economie §1.1 Leven in Ethiopië Bevolkingskenmerk: economie Koopkracht groeit nauwelijks: Sterke bevolkingsgroei Prijzen voedsel en olie stijgen Omschakeling naar een vredeseconomie kost tijd en energie Hoge jeugdwerkloosheid Grote verborgen werkloosheid Grote informele sector = vluchtsector Toerisme biedt veel mogelijkheden Mooie natuur Rijke cultuur en geschiedenis