De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Jan en alleman? Prof. Jan Colpaert en Hanne Heuts CMS/EHSAL Studiedag 11 maart CC Ter Dilft - Bornem

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Bronnen Gebruikersonderzoek in cultuur- en gemeenschapscentra Gebruikersonderzoek in bibliotheken (Glorieux, I., Van Thielen, L. & Vandebroeck, D. (2005) De bibliotheek, een huis vol meningen. Het bibliotheekgebruik van 32.041 bezoekers in 165 bibliotheken. Brussel: Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken.) Survey ‘Cultuurparticipatie in Vlaanderen 2003-2004’ uitgevoerd door Re-Creatief Vlaanderen FOD Economie – Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie – Dienst Demografie APS – Studiedienst van de Vlaamse Regering 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikersonderzoeken in cultuur- en gemeenschapscentra Opbouw presentatie Situering onderzoek Socio-demografisch profiel Bezoekfrequentie en participatie Stimuli en belemmeringen Sociaal engagement De podiumparticipant Portret van de ‘eigen’ en de ‘receptieve’ gebruiker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 1. Situering onderzoek  Gebruikersonderzoek CC/GC - concreet Onderzoeksperiode van september 2004 – december 2007 Steekproef van de gebruikers/bezoekers ‘Receptieve’ gebruikers: respondenten zijn aangetroffen op receptieve activiteit ‘Eigen’ gebruikers: respondenten zijn aangetroffen op eigen activiteit Adressenverzameling van 2000 gebruikers op gemiddeld 54 activiteiten per centrum Ongeveer 1000 post- en internetenquêtes per centrum 52 centra, 19 500 respondenten, gemiddeld 375 per centrum 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 1. Situering onderzoek  Gebruikersonderzoek CC/GC - vragenlijst Algemene achtergrondinformatie Bezoekfrequentie aan het centrum, participatie, redenen en belemmeringen van bezoek Tevredenheid over aanbod, dienstverlening, infrastructuur, … van het centrum Mening over enkele stellingen rond de werking van het centrum Centrumspecifieke vragen 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 1. Situering onderzoek  Deelnemende centra en respondenten 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 1. Situering onderzoek  Deelnemende centra en aantal respondenten Centrumcategorie A B C GC Totaal GO 8 11 20 13 52 Vlaanderen 31 64 126 % centra dat deelnam 73% 55% 65% 22% 41% Aantal respondenten 3544 4126 7702 4122 19494 !!! Zonder stad Antwerpen en Brusselse centra 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

2. Socio - demografisch profiel 2.1. Geslacht 2.2. Leeftijd 2.3. Opleiding 2.4. Beroepsstatuut 2.5. Gezinssamenstelling 2.6. Netto gezinsinkomen 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 2.1. Geslacht  Meer vrouwen, minder mannen De bezoekfrequentie van M/V is niet significant verschillend! Andere bezoekredenen: meer interesse, kinderen, … 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 2.2. Leeftijd 18+ Aantal Gemiddelde St.dev. CCs 19.091 48 16 BIBs 31.903 43 15 VL 5.049.661  47  20 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Leeftijdsevolutie  Leeftijdsklasse 60+ neemt tot 2015 jaarlijks toe met 3.4%  Leeftijdsklasse 45-59 neemt tot 2015 jaarlijks toe met 1.3%  Leeftijdsklasse 30-44 neemt tot 2015 jaarlijks af met 2.4%  Leeftijdsklasse 15-29 blijft constant tot 2015 jaarlijks 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Aantal Vlamingen in deze leeftijdsklasse neemt tot 2015 jaarlijks af met 2.4% Aantal Vlamingen in deze leeftijdsklasse blijft constant tot 2015 Aantal Vlamingen in deze leeftijdsklasse neemt tot 2015 jaarlijks toe met 1.3% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% CCs 12,9% 25,7% 36,2% 25,2% BIBs 21,5% 36,0% 29,0% 13,5% VL 18,6% 27,6% 25,6% 28,1% 18-29 jaar 30-44 jaar 45-59 jaar > 60 jaar Aantal Vlamingen in deze leeftijdsklasse neemt tot 2015 jaarlijks toe met 3.4%  Indien het participatiepatroon hetzelfde blijft, zal het aantal gebruikers toenemen … en de gemiddelde leeftijd zal hoger zijn 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 2.3. Opleiding 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

Leeftijd * opleiding (in %) 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Ouder: 91% van lager opgeleiden is 45+ 70% van hoogopgeleide respondenten is tss. 30-59 Ouder: 85% met diploma LSO is 45+ 87% van respondenten HSO is 30+ De gebruikers zijn overwegend hoog opgeleid Onder de gebruikers zijn er weinig lager opgeleiden jonger dan 45 jaar 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 2.4. Beroepsstatuut Deze 3 categorieën zijn goed vertegenwoordigd onder de gebruikers De restcategorie “Andere” is ondervertegenwoordigd “Andere” = Niet-werkenden (ziekteverlof, bevallingsverlof, ouderschapsverlof, verlof zonder wedde, loopbaanonderbreking, arbeidsongeschikt, op zoek naar eerste werk, werkloos, zorg voor het huishouden, …) 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 2.5. Gezinssamenstelling Deze 4 categorieën zijn goed vertegenwoordigd onder de gebruikers Deze categorie is oververtegenwoordigd  70% van de gebruikers hebben een gezin of vormen een koppel  Centra zijn het meest attractief voor gezinnen 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 2.6. Netto gezinsinkomen Deze categorie is ondervertegenwoordigd Een hoger inkomen is geen hinderpaal… Een lager inkomen is geen hinderpaal… Laag en hoog? 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

Netto gezinsinkomen * ‘eigen’ en ‘receptieve’ gebruiker VL 29,2 39,6 17,0 8,1 100  Een hoger inkomen: vooral “eigen” gebruikers  Een lager inkomen: vooral “receptieve” gebruikers 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Receptieve activiteiten Eigen activiteiten  Een hoger inkomen is geen hinderpaal voor participatie aan eigen activiteiten  Een lager inkomen is geen hinderpaal voor participatie aan receptieve activiteiten 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

 Je moet gelukkig niet aan alle kenmerken voldoen: één volstaat! Besluit Vrouw [59% GO ↔ 51% VL] Gemiddeld 48 jaar [36% tussen 45-59 jaar GO ↔ 26% VL] Hoog opgeleid [53% GO ↔ 26% VL] Werkend [55% GO ↔ 51% VL] of studerend [8% GO ↔ 4%VL] Met partner (en kinderen) Een hoger inkomen is geen hinderpaal … Een lager inkomen is geen hinderpaal …  Je moet gelukkig niet aan alle kenmerken voldoen: één volstaat! 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Praktijk - Reactie Jan Bourgeois  cc Zwaneberg Heist-op-den-Berg Veerle Van Bun  cultuurcentrum Genk Sam Vervoort  gc ‘t Blikveld Bonheiden Bart Wauters  cc Ter Dilft Bornem 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

3. Bezoekfrequentie en participatie 3.2. Participatie in en buiten het centrum 3.3. Participatie van de ‘eigen’ en de ‘receptieve’ gebruiker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 3.1. Bezoekfrequentie N=19.043 Grootste groep respondenten bezoekt enkele keren per jaar het centrum  De eigen gebruikers participeren frequenter dan de receptieve gebruikers met uitzondering van een harde kern 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

3.2. Participatie in of buiten het centrum Participatie aan PODIUM activiteiten in het centrum buiten de programmatie van het centrum Participatie aan ANDERE activiteiten 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra PODIUM I = In het centrum B = Buiten de programmatie Verschillen zijn klein IN: theater, humor, folk en revue BUITEN: rock, klassieke muziek, literatuur 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

Podiumvoorstellingen Onder de theater- en humorparticipanten bevinden zich de grootste groepen frequente gebruikers De verschillen tussen participatie in cc en buiten cc zijn kleiner dan 7% (behalve voor humor) Meer in cc: theater, humor, folk, revue Meer buiten cc: rock, klassieke muziek, literatuur 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra ANDERE I = In het centrum B = Buiten de programmatie Verschillen zijn groter dan bij podium Voor niet podiumactiviteiten: meer participatie buiten het centrum 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

Andere voorstellingen De verschillen tussen participatie in cc en buiten cc zijn veel groter voor de andere activiteiten dan voor de podiumactiviteiten Voor alle niet-podiumactiviteiten participeren de gebruikers meer buiten cc  CC speelt vooral een belangrijke rol in het ‘podiumbeleven’ van de gebruiker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

3.3. Participatie van ‘eigen’ en ‘receptieve’ gebruiker Participatie aan PODIUM activiteiten door receptieve gebruiker eigen gebruiker Participatie aan ANDERE activiteiten door 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra PODIUM R = Receptieve gebruiker E = Eigen gebruiker Eigen gebruikers: folk, rock, theater en humor Receptieve gebruikers: literatuur en revue 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

Podiumvoorstellingen De ‘eigen’ gebruikers gaan meer naar humor, theater, folk en rock De verschillen tussen ‘eigen’ en ‘receptieve’ gebruiker zijn voor deze genres groot 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra ANDERE R = receptieve gebruiker E = eigen gebruiker Receptieve gebruikers gaan meer naar andere activiteiten… en de verschillen zijn groot 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

Andere voorstellingen De ‘receptieve’ gebruikers gaan meer naar niet-podium activiteiten De verschillen tussen ‘eigen’ en ‘receptieve’ gebruikers zijn voor deze activiteiten groot 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Besluit De meeste gebruikers komen enkele keren per jaar naar het cc De ‘eigen’ gebruikers komen frequenter naar het cc dan de ‘receptieve’ gebruikers De ‘eigen’ gebruikers participeren frequenter aan podiumactiviteiten dan de ‘receptieve’ gebruikers De ‘receptieve’ gebruikers participeren frequenter aan niet podiumactiviteiten dan de ‘eigen’ gebruikers Het cc speelt vooral een belangrijke rol in het ‘podiumbeleven’ van de gebruiker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

4. Stimuli en belemmeringen 4.3. Perceptie van de gebruiker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

4.1. De drie belangrijkste stimuli  Percentage respondenten dat ‘vaak’ of ‘(bijna) altijd’ aangeeft op de vraag “In welke mate komt u naar cultuurcentrum X voor de volgende redenen?” Stimuli Totaal Ontspanning 62% Interessante activiteit 58% Programmatie 50% E R 70% 51% 63% 49% 60% 32% % vaak of altijd !!!  Bovenstaande stimuli zijn zowel voor de eigen als voor de receptieve gebruikers de belangrijkste stimuli… maar met een andere appreciatie 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra  Stimuli voor de ‘eigen’ en ‘receptieve’ gebruiker Stimuli Eigen Receptief Ontspanning 70% 51% Interessante activiteit 63% 49% Programmatie 60% 32% Ontmoeting 14% 21% Vereniging 11% 28% Hobby 12% 17% 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

4.2. De drie belangrijkste belemmeringen  Percentage respondenten dat ‘vaak’ of ‘altijd’ aangeeft op de vraag “Welke redenen kunnen voor u een belemmering vormen om naar CC te gaan?” Belemmeringen Totaal Geen tijd 54% Liever een andere activiteit Geen tickets meer 50% E R 54% 53% 51% 56% 43% Percentages “wel een belemmering” !!! (naast niet én geen mening!) Zowel voor de eigen als voor de receptieve gebruiker zijn dit de belangrijkste belemmeringen 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

Belemmeringen voor de ‘eigen’ en ‘receptieve’ gebruiker Receptief Geen tijd 54% 53% Liever een andere activiteit 51% 56% Geen tickets meer 43% Andere interesses 47% Liever thuis 38% Onvoldoende info 17% 27% 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

4.3. Perceptie van de gebruiker Acht stellingen: akkoord ↔ niet akkoord “Ik ben een echte kunst- en cultuurliefhebber” “Ik ben een cultuurproever: ik wil alles eens proberen” “Ik doe voornamelijk dingen in het centrum: repeteren, leren, vergaderen, …” “Ik organiseer zelf regelmatig aan activiteit in het centrum” “Voor mij telt de ontspanning!” “Ik supporter vooral voor de lokale verenigingen” “Voor mij geldt: alles behalve kunst- en cultuur” “Ik ben een toevallige bezoeker” 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra  Percentage respondenten dat (helemaal) akkoord gaat met de stellingen Zowel bij ‘eigen’ als bij ‘receptieve’ gebruikers weegt ontspanning het zwaarst door  Kunst en cultuur zijn belangrijk voor de ‘eigen’ gebruiker  Kunst en cultuur zijn minder belangrijk voor de ‘receptieve’ gebruiker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Besluit Drie belangrijkste stimuli Ontspanning Interessante activiteit Programmatie (vooral E) Drie belangrijkste belemmeringen Geen tijd over Liever een andere activiteit Geen tickets meer beschikbaar (vooral E) Perceptie van de bezoeker “Voor mij telt de ontspanning!” “Ik ben een echte kunst- en cultuurliefhebber” (vooral E) “Ik supporter vooral voor lokale verenigingen” (vooral R) 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Praktijk - Reactie Jan Bourgeois  cc Zwaneberg Heist-op-den-Berg Veerle Van Bun  cultuurcentrum Genk Sam Vervoort  gc ‘t Blikveld Bonheiden Bart Wauters  cc Ter Dilft Bornem 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 5. Sociaal engagement 5.1. Verenigingsleven 5.2. Kunstzinnige hobby 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 5.1. Verenigingsleven GO Vlaanderen (RCV)   "0" "1-2" "3+" Totaal 30% 44% 26% 41% 15% Man 27% 37% 48% 16% Vrouw (NS) 46% 14% 18-34 34% 45% 21% 40% 50% 10% 35-54 31% 24% 42% 55-64 43% 38% 65+ 23% 33% 39% 19% LO 51% 36% 13% LSO HSO 25% 47% HO 28% 29% 22% Lid # verenigingen 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 5.2. Kunstzinnig hobby Kunstzinnige hobby   GO Vlaanderen (RCV) nee ja Totaal 57% 43% 75% 25% Man 62% 38% 76% 24% Vrouw 54% 46% 74% 26% 18-34 52% 49% 68% 32% 35-54 58% 42% 78% 23% 55-64 59% 41% 79% 21% 65+ 86% 14% LO 66% 34% 89% 11% LSO 61% 39% 82% 18% HSO HO 55% 45% 64% 36% De percentages “nee” weglaten maakt de tabel overzichtelijker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Besluit Sociaal engagement van gebruiker van cc is opvallend groot [70% GO ↔ 59% VL] Grootste lidmaatschap bij sportverenigingen en verenigingen voor kunstbeoefening Gebruiker is ook een actieve amateurkunst beoefenaar [43% GO ↔ 25% VL] Bespeelt een muziekinstrument alleen of met vrienden In cc speelt hij/zij vooral toneel  Leden van verenigingen en kunstzinnige hobbyisten zijn thuis in de centra 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

6. Focus op de podiumparticipant 6.1. Is de podiumparticipant een abonnee? 6.2. Waarom is de podiumparticipant abonnee? 6.3. Profiel van de podiumparticipant 6.4. Wie brengt de podiumparticipant mee? 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

6.1. Is de podiumparticipant een abonnee? Aandeel podiumparticipanten in GO 76% Indien podiumparticipant: abonnement? Nee 69% Ja 31% Podiumparticipant = minstens 1 deelname aan een podiumactiviteit 7% zegt dat er geen abonnementssysteem is 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

6.2. Waarom is de podiumparticipant abonnee? 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

6.3. Profiel van de podiumparticipant Geslacht Statuut Man 42% Studerend 3% Vrouw 58% Werkend 64% Leeftijd Pensioen 23% 18-29 8% Andere 10% 30-44 27% 45-59 43% Gezinsinkomen 60+ 22% <1000 euro Opleiding 1000-2000 29% LO 2000-3000 31% LSO 3000-4000 25% HSO >4000 euro 12% HO 62% 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

6.4. Wie brengt de podiumparticipant mee? Mannen: meer partner en iets meer alleen of vereniging Vrouwen: meer met vrienden, kinderen, familie, ouders, school/studie of ifv job 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Besluit 76% van de gebruikers is podiumparticipant 30% van de podiumparticipanten is abonnee Abonnement vooral omwille van het prijsvoordeel Profiel: vrouw, 45-59 j, HO, werkend met gemiddeld inkomen Participeert met vrienden, partner of kinderen 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

7. Portret van de ‘eigen’ en de ‘receptieve’ gebruiker 7.1. De cijfers 7.2. Portret van de ‘receptieve’ en de ‘eigen’ gebruiker 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 7.1. De cijfers Gebruikers aantal percentage Receptieve 6.068 43,5% Eigen 7.869 56,5% Totaal 13.937 100,0% !!! In de eerste ronde werd geen onderscheid gemaakt tussen ‘eigen’ en ‘receptieve’ gebruikers !!! 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

7.2. Portret van de ‘receptieve’ en de ‘eigen’ gebruiker Receptieve gebruiker Man 60+er Diploma LO of LSO Gepensioneerd Eigen gebruiker Vrouw 30-59 jaar Diploma HO Werkend 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

7.2. Portret van de ‘receptieve’ en de ‘eigen’ gebruiker Receptieve gebruiker Inkomen < 2000 Woont op maximum 10 km van het centrum Lid van een of meerdere verenigingen Eigen gebruiker Inkomen > 3000 Woont op maximum 30 km van het centrum Niet noodzakelijk lid van een verenigingen 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

7.2. Portret van de ‘receptieve’ en de ‘eigen’ gebruiker Receptieve gebruiker Komt uitzonderlijk of wekelijks Gaat eerder naar niet podiumvoorstellingen Geen abonnee Zoekt ontspanning maar minder in kunst- en culturele activiteiten Eigen gebruiker Komt meerdere keren per jaar Gaat eerder naar podiumvoorstellingen Is abonnee Zoekt ontspanning vooral in kunst- en culturele activiteiten 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra

De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra Praktijk - Reactie Jan Bourgeois  cc Zwaneberg Heist-op-den-Berg Veerle Van Bun  cultuurcentrum Genk Sam Vervoort  gc ‘t Blikveld Bonheiden Bart Wauters  cc Ter Dilft Bornem 11/3/2008 - Bornem De gebruikers van cultuur- en gemeenschapscentra