B. Verwey Ziekenhuis Rijnstate Arnhem 12 maart 2004 PAAZ eruit, PMU erin B. Verwey Ziekenhuis Rijnstate Arnhem 12 maart 2004 Ziekenhuispsychiatrie in beweging

70 j man op SEH; onderkoeld na TS; weigert behandeling Depressief? Overname PMU met IBS

58 j vrouw overname ambulante GGZ met bizar gedrag en wisselende stemmingen Somatische screening: hyperparathyreoidie Ectomie

34 j zwangere vrouw over van PAAZ met medicatieresistente depressie; ECT in 8e maand Bevallen, M-k begeleiding

64 j vrouw via interne; stemmen horen en dikke buik; weigert onderzoek en behandeling Opname met RM Schizofrenie en coloncarcinoom Operatie en bestraling; antipsychotica

49 j vrouw overname van APZ; onhanteerbaar gedrag; gilt of mutistisch Katatonie; schizoaffectieve stoornis ECT 6x

Schema Hoe vaak komt co-morbiditeit voor? Opzetten van een PMU PMU Rijnstate

Somatische co-morbiditeit bij psychiatrische patienten Review van 66 studies Bij psychiatrische patiënten hoge somatische co-morbiditeit Krijgen minder somatische zorg Hogere mortaliteit Felker, 1996

Somatische co-m bij opgenomen psychiatrsiche patienten Gevolgen Somatische co-m bij opgenomen psychiatrsiche patienten Prospectieve studie; n=950 Slechtere som en psy outcome Dokter liet acties na! Lyketsos et al. Medical comorbidity in psychiatric inpatients. Psychosomatics 2002

Cassidy, 1999; Lyketsos et al Psychosomatics 2002 Hoe komt dat? Genetisch? Gemeenschappelijke mechanismen? Psychiatrische patiënt minder gemotiveerd somatische hulp te zoeken Psychiatrische medicatie nogal wat invloed op lichamelijke toestand. Somatische medicatie vaak psychiatrische effecten. Psychiatrische pat hebben vaak minder toegang tot somatische zorg. Cassidy, 1999; Lyketsos et al Psychosomatics 2002

Psychiatrische co-morbiditeit bij somatisch zieken

Welke ziekten? Wells, 1988

Regier, 1993; Spitzer, 1994; Ormel, 1994; Smith, 1994; Francis, 1992 Welke stoornissen zijn dat? Comm Poli Klinisch Major depr 2-6% 5-14 > 15% Panic dis 0,5% 11% Delirium 15-30% Substance ab 2,8% 10-30% < 50% Somatization 0,1-0,5% 2,8-5% 2-9% Regier, 1993; Spitzer, 1994; Ormel, 1994; Smith, 1994; Francis, 1992

Kosten (26 studies) Langere opnameduur meer gebruik van voorzieningen Gevolgen Kosten (26 studies) Langere opnameduur meer gebruik van voorzieningen na ontslag meer SEH meer heropnames Saravay, 1994 & 1996

Gevolgen High utilizers 10% van alle patiënten gebruikt 40% van de voorzieningen 17-49 jaar Naarmate meer malen opname grotere kans op psychiatrische opname 10 x opgenomen: 50% ook een psychiatrische opname. Fink, 1993

Resumé: co-morbiditeit Komt veel voor, kost veel Gaat niet beter; hoge mortaliteit Alcohol Multidisciplinaire benadering nodig

Oplossingen C/L van ad hoc naar screening Hoe en waar te behandelen? Oplossingen C/L van ad hoc naar screening PAAZ wordt Psychiatrisch Medische Unit

Hoezo PMU? Voordelen voor de patiënten Hoe en waar? Hoezo PMU? Voordelen voor de patiënten Voordelen voor de staf (met name verpleegkundigen) Voordelen voor het ziekenhuis

Opzetten PMU Draagvlak, samenwerking, weerstanden Faciliteiten Trainen Zorgzwaarte, aanbod bepalen Kwaliteitsontwikkeling

Draagvlak Moet gedragen worden door de staf en de directie. Vooral samenwerking met interne geneesk. Infrastructuur = C/L dienst

Weerstanden Incompetentie Onvoldoende mogelijkheden Onvoldoende ondersteuning Niet de juiste patienten

Oplossingen Klein aantal consulenten of vaste interne assistent contacten met verwijzers training psychiaters en verpleegk in managen van somatische stoornissen adequate opname en ontslag criteria

Faciliteiten Gesloten plaatsen, separeer 1-persoonskamers Hoog-laag bedden, rolstoel, etc. Gordijnen Materialen (infuus, katheter, O2, etc.)

Zorgzwaarte inbrengen blaascatheter intraveneuze toediening van medicamenten, waaronder via infuus zuurstof toediening via neuscatheter sondevoeding via neus, PEG wondverzorging en decubitus

Zorgzwaarte uitzuigen gebruik van vacuümpomp, verzorging stoma. ECT bevalling

Behandelaanbod Gecombineerde behandeling Psychiatrische patiënten screenen op somatische ziekte Voor psychiatrische en somatische patiënt Detoxificatie

Behandelaanbod Ernstige psychiatrische stoornissen Katatonie Depressie behandeling, ECT, TMS Somatoforme stoornissen onverklaarde lichamelijke klachten

Résume: co-morbiditeit! Komt veel voor, kost veel Hoge mortaliteit Alcohol Multidisciplinaire benadering C/L van ad hoc naar screening PAAZ naar PMU

PAAZ/PMU Rijnstate Start 1996 met 6 bedden van de 36 1999 naar 12 bedden 2000 kwaliteitsproject Altijd 3 PMU bedden vrijhouden

2002 en 2003 Gemiddeld 360 opnames 110 overnames gemiddeld 10 patienten met co-morbiditeit geen toename opnameduur

Sterk Zwak Inkadering Breedte van het vak Samenwerking Minder onderbehandeling Kenniscentrum Coördinatie Expertiseontwikkeling Innovatie

Toekomst Er waren 80 PAAZen, nu nog 30? Er zijn nu 10 PMUs in statu nascendi!