Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel

Indeling 500—529: Mondholte, speekselklieren en kaken 530—537: Slokdarm, maag en duodenum 540—543: Appendicitis 550—553: Abdominale hernia’s 555—558: Niet-infectieuze gastro-enteritis en colitis 560—569: Darmen en peritoneum 570—579: Andere gastro-intestinale aandoeningen (lever, galblaas, pancreas, …)

Aandoeningen van mond en speekselklieren Cat. 520—526: pathologie van tanden, tandvlees en kaken Cat. 527: aandoeningen van de speekselklieren (parotis~, submandibulaire ~ & sublinguale ~): sialoadenitis (= parotitis), sialolithiasis Cat. 528: aandoeningen van de weke mondweefsels behalve gingiva en tong: niet-infectieuze stomatitis, leukoplakie, cellulitis en abces van de mond(bodem), aften, cysten, condities van de lip Cat. 529: aandoeningen van de tong: glossitis, abces, ulcus, glossodynie

Aandoeningen van de slokdarm (1/2) Slokdarm = oesofagus   in het Engels: esophagus 530.1x: oesofagitis, meestal peptisch (door reflux): 530.11 classificaties van bijv. Savary-Miller of Los Angeles hebben géén invloed op de codering! 530.4: Boerhaave-syndroom (slokdarmruptuur) 530.6: divertikel (Zenker’s ~, epifrenisch ~) 530.85: Barrettoesofagus 112.84: oesofagitis door candida 017.8x: oesofagitis door tbc

Aandoeningen van de slokdarm (2/2) Slokdarmbloeding: op ulcus: 530.21 op primaire slokdarmvarices: 456.0 ~ secundaire (bijv. cirrose): 456.20 op Dieulafoy-letsels: 530.82 op Mallory-Weisssyndroom: 530.7  Aandacht: procedure voor herstel is vaak endoscopisch: 42.33 Complicaties van oesofagostomie  specifieke codes! infectie: 530.86 mechanische complicatie: 530.87

Ulcera van maag, duodenum en jejunum Codes includeren de aan- of afwezigheid van obstructie (5de digit) chroniciteit bloeding perforatie Cat. 531: maagulcus (peptisch) maag en pylorus (gastro-oesofagaal) Cat. 532: duodenumulcus (peptisch) postpylorus en bulbus (duodenaal) Cat. 533: peptisch ulcus NOS gastroduodenaal, peptisch ulcus, stressulcus, slecht gedefinieerd Cat. 534: gastrojejunaal ulcus (peptisch) anastomotisch, stomaal, marginaal a fortiori gastrocolisch of jejunaal

Andere ulcera: overzicht Type ulcus zonder bloeding met bloeding Cardio-oesofagaal ulcus 530.20 530.21 Dundarmulcus (primair) 569.82 + 578.x (578.9) Colonulcus Rectaal & anaal ulcus (stercoraal) 569.41 + 569.3 Darmulcus door amoeben 006.9 Darmulcus door tbc 014.8 Darmulcus door tyfus 002.0

Gastro-intestinale bloedingen Categorie 578: 578.0: hematemesis 578.1: melena 578.9: gastro-intestinale bloeding NOS Er bestaat een specifieke code: code 578 niet gebruiken! de oorzaak van de bloeding is duidelijk gedocumenteerd EN er bestaat een combinatiecode (5de digit) bijv. acute gastritis met bloeding (535.01) Er bestaat geen specifieke code: code 578 er bestaat géén combinatiecode bijv. bloeding op maligne gastritis (151.x + 578.9)

Aandoeningen van maag en duodenum Cat. 535: gastritis – duodenitis atrofisch alcoholisch biliair, irriterend Cat. 536: functionele stoornissen van de maag acute dilatatie gastroparese dyspepsie complicaties van gastrostomie ( kiem: 041.xx;  abces: 682.2) Cat. 537: andere aandoeningen van maag en duodenum strictuur, stenose (bijv. op littekenweefsel) angiodysplasie

Stoma’s (1/3) Aanwezigheid: diagnosecode V44.x Verzorging: diagnosecode V55.x Aanleg: procedurecode Revisie: procedurecode Sluiting: procedurecode Specifieke codes in functie van de anatomische locatie: slokdarm, maag, jejunum, ileum, dundarm, colon (zie tabel codeerhandboek)

resectie van stuk darm in de stoma Stoma’s (2/3) Voor elke sluiting van stoma (colostomie, ileostomie, enz…) geldt de regel: resectie van stuk darm in de stoma ≠ darmresectie (45.3x—45.4x) tenzij het tegendeel duidelijk gedocumenteerd is door de chirurg Bij twijfel: raadpleeg die behandelende chirurg!

Stoma’s (3/3) Complicaties: gebruik specifieke codes voor … infectie (type + oorzakelijke kiem vermelden) mechanische complicatie andere gespecificeerde complicatie (NEC) niet-gespecificeerde complicatie (NOS) … en géén codes uit categorieën 996 tot 999 Index: infectie  zoek “infection”, “abscess” mechanische complicatie  zoek “malfunction”, “stricture”, “dysfunction”, “stenosis” andere complicaties  zoek “hernia”, “fistula”, “prolapse”

Diverticulose en diverticulitis Slokdarmdivertikel: 750.4 ( congenitaal by default) Colondivertikel: 562.1x ( verworven by default)  dundarmdivertikel: 562.0x Diverticulose darm NOS = diverticulose colon: 562.1x  diverticulose dundarm: 562.0x Divertikel van Meckel: 751.0 (mét of zonder diverticulitis) Perforatie van een divertikel zit vervat in de codes van divertikel of diverticulose!

Hernia’s (1/3) Categorieën 550—553 Géén onderscheid tussen verworven en congenitale hernia … behalve voor de hernia diafragmatica: verworven: cat. 550—553 congenitaal: code 756.6 traumatisch: codes 862.0—1 behalve voor de hernia hiatalis: congenitaal: code 750.6

Hernia’s (2/3) Enkele definities … Enkelvoudige hernia: inguïnaal, cruraal of femoraal, umbelicaal, ventraal “other”, incisioneel (nà chirurgie), intra-abdominaal, intrathoracaal (hiataal, diafragmatisch) Hernia met obstructie (4de digit): obstructie = incarceratie = irreponibiliteit = strangulatie Hernia met gangreen (4de digit): gewoonlijk gevolgd door partiële darmresectie  Aandacht: 5de digit  uni-/bilaterale en +/- recidiverende hernia

Hernia’s (3/3) Toegangsweg: Congenitale hydrocoele met hernia: algemene codeerrichtlijnen: toegangsweg NIET apart coderen! dus laparoscopie niet bijkomend coderen Congenitale hydrocoele met hernia: kan zowel bij jongens als bij meisjes! diagnose moet door de behandelende arts gesteld worden diagnose niet door de codeercel diagnose niet louter op basis van de leeftijd van de patiënt

Evisceratie  eventratie Belangrijk onderscheid tussen … Evisceratie: acute dehiscentie / ruptuur van de buikwand = acute situatie met blootliggen van de darmen  complicatiecode(s) 998.31 en/of 998.32 Eventratie: progressieve dehiscentie / ruptuur van de buikwand = huid is geheeld – onderliggend weefsel is “gescheurd”  551.21 of 552.21 of 553.21 (= “incisionele hernia”)

Appendicitis (1/2) 540.9: acute appendicitis, acute caecitis (fulminant, met gangreen, ontstoken, obstructief) 540.1: acute appendicitis met peritoneaal abces 540.0: acute appendicitis, acute caecitis met peritonitis (perforatie, ruptuur, veralgemeende peritonitis) 543.x of 541 of 542: diverse aandoeningen van de appendix: chronische of recurrerende appendicitis, hyperplasie, mucocoele, fecaliet, enz…

Appendicitis (2/2) Appendiculair plastron: = weefselophoping rondom de appendix = impliceert niet noodzakelijk perforatie of abces  Peritonitis bij appendicitis  : = macroscopische bevinding (chirurg)  veralgemeende ontsteking van het peritoneum ≠ microscopische bevinding (patholoog)  “peri-appendicitis”

Darmobstructie zonder herniatie 560.0: invaginatie 560.1: paralytische ileus  ≠ postop  complicatiecode 997.4 + 560.1 560.2: volvulus 560.3x: impactie (biliaire ileus, fecale impactie, fecaloom) 560.81: postoperatieve of postinfectieuze adherenties 560.89: pseudo-obstructie (type Ogilvie-syndroom)  ≠ subobstructie 560.9: aspecifiek Specif.: pasgeborene: congenitaal (751.xx) of perinataal (777.x) 127.0: ascariasis

Adherenties en adhesiolyse Wanneer coderen?... Acute adherenties (≈ plastron) = acute ontsteking  meestal NIET Chronische adherenties = meestal postop of nà infectie  JA, als relevant bevonden door de chirurg  JA, als reden van opname / interventie

Colitis en ileïtis 555.x: regionale enteritis (of ziekte van Crohn, ‘CD’) 556.x: rectocolitis ulcerosa (‘CU’) 557.x: darminfarct, abdominale angor 558.x: niet-infectieuze gastro-enteritis en colitis door straling toxisch (+ E-code) allergisch (+ V-code) niet-gespecificeerd

Anale pathologie (1/2) 565.0: anale fissuur 565.1: anale of anorectale fistel 566: anaal, ischiorectaal of perianaal abces vaak gepaard met een fistel 564.6: anaal spasme 569.0: anale of anorectale poliep 569.1: rectale prolaps 569.2: anale of anorectale stenose 569.3: anale of anorectale bloeding 569.4x: ulceraties, pijn en andere anale aandoeningen

Anale pathologie (2/2) 455.x: hemorroïden (= aambeien) met of zonder complicaties bloeding prolaps incarceratie ulceratie fluxio (= hemorroïdale flebitis) 455.9: marisken (= restletsels van hemorroïden op de huid) 787.6: anale sfincterinsufficiëntie

Leveraandoeningen 571: chronische leverpathologie en cirrose 571.0: alcoholische leversteatose 571.8: niet-alcoholische leversteatose 571.2: alcoholische levercirrose 571.5: niet-alcoholische levercirrose (bijv. cardiaal) 572: leverabces en sekwellen van chronische leverziekten 572.0: leverabces 572.2: hepatisch coma 573: toxische en infectieuze hepatitis let op: code first underlying disease …

Galblaas en galwegen (1/2) Anatomisch (zie schema): galblaas en ductus cysticus galwegen: choledochus en hepatisch kanaal Lithiasis (= galstenen): enkel t.h.v. de galblaas: subcat. 574.0 tot 574.2 enkel t.h.v. de galwegen: subcat. 574.3 tot 574.5 t.h.v. galblaas én galwegen: subcat. 574.6 tot 574.9 Cholecystitis zonder galstenen: acuut: 575.0 chronisch: 575.11 acuut op chronisch: 575.12

Galblaas en galwegen (2/2) Codereeksen 575 en 576: andere aandoeningen Aandoening galblaas galwegen Cholangitis — 576.1 Stenose / occlusie / strictuur zonder galsteen 575.2 576.2 Perforatie / ruptuur 575.4 576.3 Fistel 575.5 576.4 Spasme van de sfincter van Oddi 576.5 Cyste 575.8 576.8

Aandacht voor vergissingen! Tussen endoscopie en chirurgie: bijv.: sclerose van slokdarmvarices (endoscopisch): 42.33  ligatuur van slokdarmvarices (chirurgisch): 42.91 Tussen bijna-gelijknamige procedurecodes: bijv.:  abdominoperineal resection of rectum: 48.5  pelvic evisceration: 68.8  abdominopelvic amputation: 84.19