Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen Resultaten pharma.be Nobody’s Unpredictable November 2008 IPSOS BELGIUM Waterloo Office Park Drève Richelle, 161 – Building J 1410 Waterloo – Belgium Phone Fax

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Algemeen kader en doelstellingen Op vraag van pharma.be heeft Ipsos een nationaal onderzoek in 2008 uitgevoerd waarvan we in dit document de resultaten presenteren betreffende het GOED GEBRUIK VAN GENEESMIDDELEN.

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Methodologie 2.1 Referentie-universum het geheel van individuen van 18 jaar en ouder, woonachtig in België op het ogenblik van het onderzoek en in staat om de vragenlijst te beantwoorden in het Frans of in het Nederlands. 2.2 Onderzoekstechniek de gegevens worden on line verzameld via het on line Ipsos panel dat ongeveer individuen telt die representatief zijn voor de Belgische bevolking van 12 tot 70 jaar oud uitnodiging via om deel te nemen aan het onderzoek +/- 35 % van de uitgenodigde personen hebben effectief de vragenlijst ingevuld.

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Methodologie 2.3 Steekproef 1004 van de ondervraagde personen zijn strikt representatief voor het referentie-universum. stratificatie van de steekproef op basis van quota :  geografische quota (Nielsen zones en woonplaats),  leeftijd,  geslacht,  socio-professionele activiteit Het profiel van de steekproef is dus als volgt :

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Profiel van de steekproef % n = 1004 Geslacht Mannen50 Vrouwen50 Leeftijd jaar jaar jaar20 Gewest Vlaanderen58 Brussel10 Wallonië32 Woonplaats Stedelijk51 Niet-stedelijk49

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Perceptie van het gebruik van geneesmiddelen Goed aangepast Basis : n=1004 Onaangepast gebruik Brussel en Wallonië25 % Zonder gebruik Overmatig Mannen59 % Sociale klassen 1 à 459 % Slechte gezondheidstoestand64 % Goede gezondheid24 % Sociale klassen 5 à 825 % Indien 55% van de Belgen vinden dat medicijnen in België overmatig gebruikt worden, dan is het wel opmerkelijk om te constateren dat dit cijfer oploopt tot 64% als men rekening houdt met de respondenten die van zichzelf vinden dat ze niet in goede gezondheid zijn. Slechts 1 Belg op 5 zou overtuigd zijn dat zijn/haar gebruik van geneesmiddelen goed aangepast is. (gesloten vraag, slechts één antwoord mogelijk) 55%

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Gevolgen van het goed gebruik van geneesmiddelen (Gemiddelde score op 5 met 1 = helemaal niet belangrijk en 5 = zeer belangrijk) Basis : n=1004 Verbetering van de levenskwaliteit Verlenging van de levensverwachting Verminderd aantal ziekenhuisopnames Verhoging van de preventie Het budget voor de gezondheidszorg is onder controle Acute pathologieën worden chronisch Vermindering van het absenteïsme Een goed gebruik van geneesmiddelen kan alleen maar positieve gevolgen hebben in termen van levenskwaliteit

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Gebruiksgedrag van geneesmiddelen JaSomsNee De uiterste gebruiksdatum 8875 De bijsluiter De noodzaak om een geneesmiddel niet te lang te gebruiken zonder medisch advies De bijwerkingen Wisselwerkingen met andere producten De aangewezen manier om een geneesmiddel te bewaren De plaats om een geneesmiddel te bewaren De Belg beweert aan deze elementen veel aandacht te besteden Basis : n=1004 => Als u een geneesmiddel inneemt, besteedt u dan aandacht aan de volgende elementen:

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November => Volgt u nauwgezet de instructies die u krijgt van : (score op 10 waarbij 10 = zeer nauwgezet …) (score op 10 waarbij 10 = zeer nauwgezet …) 3. Gebruiksgedrag van geneesmiddelen Basis : n=1004 De specialist De huisarts De apotheker Ziekenfondsen De dokter blijft de bevoorrechte gesprekspartner, of het nu gaat om een huisarts of een specialist.

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Kennis van het logo « pharma smile » Basis : n=1004 Vrouwen49 % -35 jaar55 % => Bekendheid (bij het opnieuw tonen van het logo) Nee Ja Nee Ja Kent u de betekenis ervan? Logo gekend door één persoon op twee, maar waarvan men de betekenis niet kent 55% 8%

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November => Wie moet informeren over vragen betreffende het goed gebruik van geneesmiddelen? 5. Informatie over het goed gebruik Basis : n=1004 De dokter De apotheker Uzelf via de bijsluiter De farmaceutische industrie De bevoegde instanties Andere Een partnerschap van alle actoren in de gezondheidszorg (gesloten vraag, meerdere antwoorden mogelijk) De dokter en de apotheker spelen hierbij opnieuw een grote rol

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Informatie over het « goed gebruik » Basis : n=1004 Hoe? (open vraag, basis n=898) => Zou men het goed gebruik van geneesmiddelen meer/beter moeten promoten? Nee Ja De dokter informeert de patiënten De apotheker informeert de patiënten Betere begeleiding van de zieken Grote nationale campagne Actie in de scholen Gemeenschappelijk informatieplatform (website) 9 Belgen op 10 zijn vragende partij 11%

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Informatie over geneesmiddelen Ja Basis : n=1004 Mannen55 % Slechte gezondheidstoestand58 % => Heeft de Belgische patiënt toegang tot betrouwbare informatie over geneesmiddelen en hun effecten? Nee Bijna 1 Belg op 2 vindt dat hij/zijzelf geen toegang heeft tot kwalitatieve informatie. We bemerken een hoger percentage van ontevredenheid bij vrouwen, personen van 55 jaar en ouder en bij Walen 49% Vrouwen52% 55 jaar en ouder 55% Wallonië54% Middelmatige gezondheidstoestand55%

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November => Tevredenheid over … van de beschikbare informatie (gesloten vraag, slechts één antwoord) 6. Informatie over geneesmiddelen Basis : n= jaar25 % Brussel29 % Redelijk tevreden Niet zo tevreden Heel tevreden Redelijk tevreden Niet zo tevreden Heel tevreden De kwaliteit De kwantiteit Redelijk tevreden, zowel wat betreft de kwaliteit als de kwantiteit van de beschikbare informatie 25% 22%

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Informatie over geneesmiddelen % Internet 37 (*) Mijn dokter 21 Bijsluiters 16 Mijn apotheker 11 Andere 8 Niets, weet het niet 8 => Wat is de voornaamste informatiebron? (*) rappel : onderzoek gebeurde on line (open vraag) Naast de dokter is ook het internet een aanvullende bron van informatie, maar …

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Informatie over geneesmiddelen Geen vertrouwen, voornamelijk omwille van het risico op namaak van producten die ontsnappen aan om het even welke controle Ja Nee Basis : n=1004 Vertrouwen in geneesmiddelen die via het internet verkocht worden? Redenen?N=934% - Namaak, van mindere kwaliteit66 - Zelfmedicatie12 - Gebrek aan goede raad, informatie over het goede gebruik11 - Geen controle10 - Geen vertrouwen7 - Ongekende oorsprong7 - Wat te doen in geval van …, garantie ?4 => 93%

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Informatie over geneesmiddelen Basis : n=1004 => Denkt u over genoeg informatie te beschikken over : % NEE

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November => Gewenst informatiekanaal? 6. Informatie over geneesmiddelen Basis : n=1004 Exclusief via de dokter Via internet (*) Exclusief via de apotheker Via (*) In kranten, tijdschriften Via de post Andere (*) on line onderzoek en dus noodzakelijkerwijs bij personen die toegang hebben tot het internet (gesloten vraag, meerdere antwoorden mogelijk) De dokter speelt nog steeds een heel grote rol, gevolgd door de apotheker. En bevestiging van het belang van het internet als men er aansluiting op heeft.

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November => En over welke thema’s zou deze informatie moeten gaan? 6. Informatie over geneesmiddelen Basis : n=1004 Contra-indicaties, wisselwerkingen Het goed gebruik van geneesmiddelen Hun doeltreffendheid De verschillende behandelingsmogelijkheden voor een ziekte De prijs van de geneesmiddelen Het veilig gebruik van de geneesmiddelen De follow-up van de behandeling Het bewaren van de geneesmiddelen Geneesmiddelen die de volgende maanden op de markt komen De laatste therapeutische evoluties De stand van zaken van het onderzoek naar verschillende pathologieën (gesloten vraag, meerdere antwoorden mogelijk) Het goed gebruik van geneesmiddelen weegt door, de twee thema’s waar ook veel vraag naar is zijn ermee geassocieerd

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Belg op 5 is ervan overtuigd dat zijn/haar verbruik is aangepast; en dus van het goed gebruik van geneesmiddelen? Meer dan 1 Belg op 2 vindt dat hun gebruik van geneesmiddelen overmatig is, vooral indien ze van zichzelf vinden dat ze niet in goede gezondheid verkeren. De Belg is overtuigd dat een goed gebruik van geneesmiddelen de levenskwaliteit verhoogt en dat het enkel positieve gevolgen kan hebben. De Belg beweert veel aandacht te besteden aan de uiterste gebruiksdatum, aan de bijsluiter en aan het geheel van informatie die men hem/haar ter beschikking stelt over geneesmiddelen maar besteedt minder aandacht aan de bewaarplaats van geneesmiddelen. De Belg vindt dat hij wantrouwig is tegenover geneesmiddelen die beschikbaar zijn op het internet: slechts 7% heeft er vertrouwen in. De Belg verklaart dat hij zeer aandachtig de instructies volgt die hij kreeg van de dokters (huisartsen of specialisten) of van de apothekers. 1 Belg op 2 « herkent » het logo PharmaSmile (OTC), zonder er de betekenis van te kennen. De promotie van « goed gebruik » van geneesmiddelen wordt beschouwd als een quasi absolute noodzaak voor 9 Belgen op 10. Deze « informatie » moet in eerste instantie komen van de dokters en de apothekers.

Perceptie van het goed gebruik van geneesmiddelen | November Belg op 2 vindt dat hij / zij geen toegang heeft tot kwalitatieve informatie over geneesmiddelen en hun effecten. Om er meer over te weten, doet de Belg vooral beroep op zijn dokter, daarna op zijn apotheker, vervolgens op het internet (indien hij er toegang tot heeft) en daarna op de bijsluiters. De Belgen zijn « redelijk tevreden » over de beschikbare informatie, zowel voor wat betreft de kwaliteit als de kwantiteit. De criteria waarover men het minst tevreden was zijn :  namaak  de rol van de actoren in de wereld van geneesmiddelen  het milieu  kwaliteitscontrole  de complexiteit  therapietrouw De verwachtingen op het vlak van informatie betreffen vooral :  contra-indicaties  het goed gebruik

THANK YOU FOR YOUR ATTENTION Ipsos Belgium Jean-Pol Thiebaut – Vice President Public Affairs Operation Office & Postal Address: Waterloo Office Park, Gebouw J, Drève Richelle 161 – 1410 Waterloo - Belgium −   Nobody’s Unpredictable