Minder vlees op het menu Bart Franck, EVA vzw 1

Over EVA Ontstaan in 2000 Eerste subsidies in 2005 Missie = maximale verspreiding van plantaardige voeding, ter vervanging van dierlijke, om bij te dragen tot een mens-, dier- en milieuvriendelijke samenleving 2

EVA informeert en sensibiliseert: - het grote publiek - professionals in de horeca - de gezondheidssector - de landbouw- en voedingssector - het middenveld - de media - het onderwijs - andere domeinen via diverse kanalen, producten en diensten

informeert het brede publiek over de voordelen van lekker en gezond vegetarisch eten… … aan de hand van publicaties, websites, activiteiten als studiedagen, kooklessen, lezingen, workshops… en de Donderdag Veggiedagcampagne Meer dan 4000 leden!

Thema’s Milieucrisis Voedselcrisis Gezondheidscrisis Dierencrisis VN: top drie oorzaken van elk belangrijk milieuprobleem; 18% van de broeikasgasuitstoot Voedselcrisis 40% van alle graan gaat naar vee 1 kg rundvlees = 15.000 liter water Gezondheidscrisis Hoger risico op hart- en vaatziekten, sommige kankers, overgewicht, diabetes Wij werken rond vier thema’s. Vleesconsumptie is mede verantwoordelijk voor vier grote crisissen, met name… Dierencrisis 60 miljard dieren per jaar voor voeding 5

1. Milieu De veehouderij komt naar voren als een van de top twee of top drie belangrijkste oorzaken voor de belangrijkste milieuproblemen op elke schaal, van lokaal tot global. De resultaten van dit rapport suggereren dat de veehouderij een belangrijk aandachtspunt zou moeten zijn voor het beleid op het gebied van landerosie, klimaatverandering, luchtverontreiniging, watertekorten, watervervuiling en verlies aan biodiversiteit. Livestock’s Long Shadow, FAO 2006 Wat milieu betreft volstaat eigenlijk één citaat van de FAO: veeteelt is de eerste, de tweede, of de derde belangrijkste oorzaak van élk groot milieuprobleem 6

Dacht je dat alleen mensen een ecologische voetafdruk hebben? 19 miljard dieren op elk moment of 55 miljard per jaar Aan de basis van het probleem ligt het feit dat we niet alleen met heel veel mensen zijn op de planeet, maar ook nog es met drie landbouwdieren per mens (bijna 20 miljard dieren lopen op elk moment rond)‏ 7

Milieucrisis: klimaatverandering Veeteelt is verantwoordelijk voor 18% van de broeikasgasuitstoot: methaan (CH4)‏ lachgas (N2O)‏ CO2 < Veeteelt veroorzaakt 18% van de broeikasgassen, door uitstoot van methaan via boeren en winden, lachgas via mest en CO2 via transport en industrie. 8

Milieucrisis: ontbossing voor graasland voor teelt veevoeder Oppervlakte ter grootte van België, elk jaar  klimaatverandering  Verlies aan biodiversiteit Er verdwijnt elk jaar een oppervlakte bos ter grootte van België, enkel en alleen voor veeteelt 9

2. Gezondheidscrisis De hoge vleesconsumptie is niet alleen nefast voor het milieu maar ook voor de gezondheid. Ondertussen wegen ongeveer de helft van de Europeanen te zwaar 10

Het Wereld Kanker Onderzoeksfonds geeft tien richtlijnen om het risico op kanker te beperken: eet vooral voeding van plantaardige oorsprong; beperk de inname van rood vlees (= rund, varken, schaap) en vermijd verwerkt vlees (worst, salami…)‏ 11

Dit is de actuele voedingsdriehoek, die toont wat we te weinig eten (witte vlakken) en wat we te veel eten (restgroep en eiwitgroep). Meer groenten/fruit en minder vlees eten wil bijna automatisch zeggen: meer vegetarisch eten. (restgroep: alcohol, snoep…)‏ 12

Gisteren, vandaag, morgen In het geel zie je de vleesconsumptie 40 jaar geleden, in het blauw vandaag. Je ziet overal een grote stijging, en vooral in het oosten. 13

Men verwacht dat de vraag naar vlees tegen 2050 zal verdubbelen, door de groei van de bevolking en de groei van de welvaart. Dat is een onhoudbare situatie. (FAO)‏ 14

stijgend bewustzijn bij de consument … Grote druk op het voedselproductiesysteem door - bevolkingsgroei - landschaarste - waterschaarste - klimaatverandering - gezondheidskosten stijgend bewustzijn bij de consument … Samengevat komt het vleesproductiesysteem onder druk te staan door deze factoren. Het is hoog tijd om vleesconsumptie aan te pakken. 15

Beleidsaanbevelingen 1. Geef zelf het goede voorbeeld. Zorg voor een standaard, dagelijks en kwalitatief aanbod in overheidsrestaurants, en stimuleer consumptie van vegetarische maaltijden. 2. Maak consumenten bewust van de impact van hun voedingspatroon. Maak werk van sensibiliseringscampagnes gericht op vleesmatiging. Besteed in de onderwijsprogramma’s meer aandacht aan de thema’s ‘duurzame voeding’ en ‘vleesmatiging’. Help (hoge-)scholen om het aanbod in hun kantines te verduurzamen. Laat de openbare omroep de kaart trekken van duurzame voedingspatronen.   3. Maak milieuvriendelijke alternatieven voordeliger. Bestudeer op welke manier groene alternatieven voor vlees ook financieel kunnen worden aangemoedigd. Daarvoor hebben we een aantal beleidsaanbevelingen opgesteld voor de overheid. 16

4. Stimuleer de horeca om het vegetarische aanbod te vergroten 4. Stimuleer de horeca om het vegetarische aanbod te vergroten. Overleg met de voedingssector op welke manier het aanbod aan vegetarische schotels in de horeca kan worden verbeterd.   5. Stem de verschillende beleidsdomeinen beter op elkaar af. Zorg voor vleesmatiging als transversaal thema in beleidsdomeinen als gezondheid, milieu, noord-zuid en dierenwelzijn. 6. Stimuleer onderzoek over de gevolgen van de huidige vleesconsumptie en vleesvermindering, zoals in Nederland initieer of stimuleer wetenschappelijk onderzoek omtrent de gevolgen van vleesconsumptie, inclusief klimaatkosten en ziektekosten, en de gevolgen van vleesvermindering. Richt een platform op met alle relevante stakeholders (veeboeren, veevoederbedrijven, gezondheids-, milieu- en dierenwelzijnsexperts, ngo’s) experts, klimaat, milieu, dierenwelzijn,...)‏

EVA heeft natuurlijk niet op de overheid gewacht om te starten met brede sensibilisering, en ontwikkelde daarvoor de campagne Donderdag Veggiedag. 18

140.000 veggie stadsplannen De campagne raakte vooral bekend toen Gent donderdag officieel uitriep tot veggiedag. We verdeelden 140,000 veggie stadsplannen onder de Gentse burgers 19

1.000 Gidsen voor Gentse horeca We bezorgden alle horecazaken de brochure Veggie voor chefs 20

in 35 Gentse stadsscholen In de 35 Gentse stadsscholen en 40 kindercreches is de warme maaltijd op donderdag standaard vegetarisch. (ca 3000 warme vegetarische maaltijden per donderdag)‏ 21

Verspreiding educatief materiaal We verdeelden recepten en info naar de consument 22

En verder… Cursussen voor horeca en burgers Projecten als Verleidelijk Veggie in de Sleepstraat Donderdag Veggiedag nieuwsbrief en webiste Campagnemateriaal: posters, flyers, schorten, t- shirts, stickers, placemats 23

De campagne kwam wereldwijd in het nieuws 24

(japans nationaal TV nieuws)‏ 26

En ze inspireerde steden en overheden wereldwijd tot navolging: Sao Paulo, Washington DC, San Francisco, Bremen, Kaapstad, Tel Aviv… In België: naast Gent doen Hasselt, Mechelen en Eupen mee. In Aalst en Vilvoorde wordt Donderdag Veggiedag in het stedelijk onderwijs gevoerd. Er is interesse van verschillende andere steden en gemeenten. 27

Concreet <> bvb. Zweedse overheid: “probeer elke week een of twee schotels te vervangen door vegetarische gerechten of eet kleinere porties vlees”. De troeven van de campagne: een heel concrete en duidelijke actieboodschap 28

Concreet (2)‏ De winst door de campagne wordt concreet gecommuniceerd 29

Positief liever met de wortel dan de stok de wereld verbeteren zonder te zeuren <> Meatfree Monday De campagne is positief 30

Geloofwaardig een must voor duurzaamheid en de gezondheid 31

Haalbaar Elke dag vlees = relatief recent fenomeen Polls: tot 70% akkoord met officiële dag FRDO onderzoek opiniemakers En voor iedereen haalbaar. Een onderzoek onder opiniemakers toonde aan dat tot 70% van de ondervraagden het een goed idee zou vinden als in 2020 vlees slechts twee keer per week op het menu stond in cafetaria’s van openbare diensten, als klimaatmaatregel. 32

Empowering Als te veel vlees eten een groot deel van het probleem is, dan is dit een belangrijk wapen: De campagne geeft de mensen een tool om zelf iets te doen aan klimaatverandering en hun gezondheid. 33

St.-Pietersnieuwstraat 130 9000 Gent www.vegetarisme.be – www.donderdagveggiedag.be info@vegetarisme.be – 09/329.68.51

http://www.evawordt10.be/