Wat kunnen we meten? Wat willen we weten? Christ van Gurp KOAC•NPC Titel door Evert de Jong is mij uit het hart gegrepen. Het beschrijft namelijk de situatie bij ons jaren geleden. Altijd een paar ingenieuze koppen die met een verbetervoorstel kwamen om iets te meten. Daarna kwam pas de vraag wat heb je er aan? en heeft er iemand belangstelling voor? Eigenlijk verkeerd om: Wat willen we weten. Vraaggestuurd Daarna volgt pas wat kunnen we meten. VanGurp Asfaltdag 2012

Metingen Holle ruimte Langsvlakheid Stijfheid Samenstelling Draagkracht weg Rafeling Verdichtingsgraad Scheurvorming Dichtheid Holle ruimte Remvertraging Vochtbestandheid Spoordiepte Geluidsniveau Textuurdiepte Nederland na de oorlog, een land in opbouw. De focus ligt geheel op de constructie van wegen en op de structurele kant van metingen. Tegenwoordig nog steeds veel aandacht voor de draagkracht Niet alleen om te kijken of de restwaarde nog in orde is, of welke maatregel nodig is, maar ook om na versterking om te kijken of de opdrachtnemer inderdaad heeft aangelegd wat hij beloofde aan te leggen. KLIK Maar we kunnen veel meer meten en dat doen we ook. Maar waar zouden we ons moeten concentreren? Langsvlakheid Retroreflectie markering Stijfheid PAK-gehalte Stroefheid Laagdikte VanGurp Asfaltdag 2012

eisen aan samenstellende componenten Piramide van eisen eisen gebruikers functionele eisen eisen aan constructie eisen aan samenstellende componenten eisen aan materiaal We zijn van huis uit gewend gewend om onderaan te beginnen. Korrelverdeling en samenstelling KLIK Bepaling van eigenschappen van de componenten en de materialen en het stellen van eisen op deze niveaus. De proeven en opgedane ervaringen zijn gebundeld in de Standaard. Maar met nieuwe contracten meer aandacht voor de eisen van de gebruikers en de daarvan afgeleide functionele eisen. Gebruikers zijn er veel, de beheerder is een belangrijke, maar ik wilde me vandaag richten tot de belangrijkste gebruiker, de weggebruiker VanGurp Asfaltdag 2012

Belang weggebruiker Hij moet van A naar B kunnen rijden eisen aan beschikbaarheid en betrouwbaarheid Hij moet een veilige reis kunnen maken eisen onderliggende lagen niet relevant eisen aan wegdek spelen steeds grotere rol eisen gedurende hele gebruiksfase Waarin is de weggebruiker geïnteresseerd? niet de wegconstructie, boeit niet welke materialen gebruikt zijn, de kwaliteit van het wegdek is van hem van uitermate groot belang. Dat betekent dus .... VanGurp Asfaltdag 2012

Belang van het behang Vlak Stroef Stil Zichtbaar Duurzaam koersvastheid en remweg Stil Zichtbaar Duurzaam met oog op milieu en vormvastheid ... dat we ons moeten richten op het behang. Hier willen we dus iets van weten. KLIK Waaraan moet het behang voldoen zodat het voldoet aan de eisen van de weggebruiker? Nou dit zijn de voornaamste. VanGurp Asfaltdag 2012

Gebruikerseis - meetparameter Vlak Langsvlakheid Stroef Stroefheid Textuur Stil Zichtbaar Duurzaam

Wat willen we weten? Kwaliteitsbepalende aspecten Effecten op de leefomgeving Parameters die op wegdekniveau en onder verkeer gemeten kunnen worden Parameters die zeggingskracht hebben over verloop van eigenschappen over de lange duur Focus je op de kwaliteitsbepalende aspecten die je zonder te veel verkeershinder kunt meten. Ook voor analyse is snelheid geboden. Belangrijke eigenschappen van het wegdek hebben we net gezien. Bij ZOAB lopen deze eigenschappen gevaar wanneer rafeling opduikt. VanGurp Asfaltdag 2012 7

Verlies van vormvastheid: rafeling Locatie van schade Omvang en ernst van schade Toename van schade in de tijd Geschikte momenten van monitoring Geschikte meettechniek Op het HWN is verlies van stenen uit het wegoppervlak de voornaamste vorm van verlies van vormvastheid. Dit heeft allerlei vervelende neveneffecten. Geluid, ruitbreuk, kans op ongevallen, etc. Wat wil ik weten? KLIK Wat is de huidige status? Wat is het verloop in de tijd met het oog op planning van onderhoudsmoment VanGurp Asfaltdag 2012

Afweging detail tegen snelheid Visuele inspectie lage reproduceerbaarheid, laag vertrouwen in inspecteurs gevaarlijk voor inspecteurs en verkeer op drukke wegen hinder van verkeer bij langzame metingen (valgewichtdeflectiemetingen) VanGurp Asfaltdag 2012

Snelle inventarisatie wegdekschade ARAN, of soortgelijke meetsystemen. Verschillende instrumenten kunnen worden ingezet. Ik ga niet in op details. het meten van de rafeling heeft niet alleen aandacht op het hoofdwegennet bij RWS, maar ook bij de gezamenlijke provincies. Niet alleen de snelheid van meten is van belang, ook de snelheid van de analyse mag niet uit het oog worden verloren. VanGurp Asfaltdag 2012

Analyse meetdata Dit zou een resultaat van een analyse van het wegdek met het oogmerk detectie van rafeling kunnen zijn. Maar het plaatje geeft nog geen indicatie van de hoeveelheid rafeling. Je ziet alleen wat textuurverschillen, maar is dat rafeling? Voor ZOAB-wegdekken is er een geschikt detectiemdoel. Het is de vraag of dit modellen en andere modellen even betrouwbaar zijn op andersoortige wegdekken. VanGurp Asfaltdag 2012

Monitoring en eisstelling Frequentie en tijdstippen van monitoring afhankelijk van verloop van eigenschap Eisstelling afhankelijk van te lopen risico schade alleen wat scheurtjes in de weg grotere kans op (dodelijke) ongevallen VanGurp Asfaltdag 2012

Stroefheid wegdek vs ongevallenkans

Verloop stroefheid

Wanneer meten? VanGurp Asfaltdag 2012

Steeds meer simultane metingen stroefheid bij 70 km/h gelijktijdig langsvlakheid gelijktijdig textuur VanGurp Asfaltdag 2012

Rijdend in de diepte kijken VanGurp Asfaltdag 2012

Rijdende draagkrachtmeting VanGurp Asfaltdag 2012

Wat moet verbeteren? Omzetten gebruikerseisen in snel meetbare en analyseerbare parameters Relaties tussen eigenschappen op constructie-, materiaal- en componentniveau en functionele eisen Vaak nog onduidelijk hoe relatie ligt tussen verloop van meetwaarde van parameter x en bijbehorende functionele eis en gebruikerseis 2. veel eisen opgesteld op HWN en gekopieerd naar lagere wegbeheerder. Vaak 1:1. Kijk naar de Standaard RAW Bepalingen. 3. Wie wat een IRI=3,5 inhoudt? Weggebruikers weten dit niet, maar ook Inkopers en management weten dit echt niet. Die gaan wel over de beslissingen! Dus kom ik terug op de relatie met gebruikerseisen of budget. Maar als afsluitend de vraag wordt gesteld: Kunnen we alles meten? zou ik zeggen “Yes we can” VanGurp Asfaltdag 2012

Wat moet verbeteren? Dank u Meer aandacht voor lokale wegennet Presenteren van meetdata in begrijpelijke taal 1. veel eisen opgesteld op HWN en gekopieerd naar lagere wegbeheerder. Vaak 1:1. Kijk naar de Standaard RAW Bepalingen. 2. Wie wat een IRI=3,5 inhoudt? Weggebruikers weten dit niet, maar ook Inkopers en management weten dit echt niet. Die gaan wel over de beslissingen! Dus kom ik terug op de relatie met gebruikerseisen of budget. Maar als afsluitend de vraag wordt gesteld: Kunnen we alles meten? zou ik zeggen “Yes we can” Dank u VanGurp Asfaltdag 2012 20