Hypertekst schrijven als aanvullende schrijfdidactiek Gerard Janson Gert Broekema Jeroen Clemens Martine Braaksma, Else Pistoor, Tanja Janssen, Gert Rijlaarsdam

Inkijkje in de lessen Een filmpje van schrijflessen bij drie docenten. Klik hier om de film te activeren

Hypertekst schrijven als aanvullende schrijfdidactiek Het Schoolvak Nederlands Gent, 17 november 2006

Wat is een hypertekst ? (1) Gent (Frans: Gand; Engels: Ghent) is de hoofdstad van de Vlaamse provincie Oost-Vlaanderen en van het Arrondissement Gent in België. Gent telt ruim 233.120 inwoners (in januari 2006) en heeft een oppervlakte van 156,18 km². De stad ligt aan de samenvloeiing van de Schelde en de Leie, en wordt ook wel de fiere stede of de Arteveldestad genoemd. Wegens haar ligging te midden van een uitgestrekt gebied van bloemen- en plantenkwekerijen wordt Gent ook de Bloemenstad genoemd. (cfr. De Floraliën). De inwoners van Gent dragen de bijnaam Stropdragers ("Stropkes"). Wikipedia Jacob van Artevelde, bijgenaamd de Wijze man (° Gent ± 1290 – † aldaar 24 juli 1345), Vlaams volksleider en staatsman, behoorde, als laken-koopman, makelaar, en bezitter van uitgestrekte eigendommen, tot de gegoede burgerij in Gent. Hij was de vader van Filips van Artevelde.

Wat is een hypertekst? (2) Gent bezienswaardigheden winkelen uitgaan eten & drinken hotels Café 't Galgenhuisje Het oudse café van Gent. 't Galgenhuisje is het oudste café van Gent. Op het menu staan typisch Gentse specialiteiten, uiteraard ontbreken de streekbieren ook niet.

Waarom hypertekst schrijven? Effecten op: schrijfvaardigheid domeinkennis

Opbouw van lessenserie Les 1 - introductie - voorkennis activeren: begippenweb Les 2 - inhoud: criteria & definities bedenken - argumentatie: simulatiespel Les 3 - inhoud: documentatie lezen - argumentatie: structuur - presentatie: inleiding schrijven Les 4 - presentatie: publiekgerichtheid - hyperteksten maken: technisch Les 5 - synthese: betoog schrijven

LESSTOF IN VIJF LESSEN 1 2 3 4 5 Introductie + Voorkennis activeren Inhoudskennis verwerven Kennis over argumentatie Kennis over presentatie Oefenen met hypertext Synthese: betoog schrijven

Les 1 begrippenweb maken begrippenweb

Werkblad 1: begrippenweb maken goede doelen

Werkblad 3 Definities Wat is volgens jou een voorbeeld van een echt goed doel? Schrijf dit voorbeeld hieronder op in de tabel. Leg ook uit waarom het een echt goed doel is en wat de kenmerken zijn. Voorbeelden   Uitleg Kenmerken Een goed doel is: Dit is een echt goed doel omdat: Dus een echt goed doel heeft als kenmerk: 1. 2. 3.

Les 2 poster maken goed doel bedenken poster presenteren

Werkblad 5 2000 euro voor een goed doel!   Onze school heeft van de gemeente 2000 euro gekregen om te besteden aan een goed doel voor de bewoners van jullie woonplaats. Welk goed doel gaat dat worden? Niet een bestaand goed doel, maar een goed doel dat wij zelf bedacht hebben. Hoe gaan we dat aanpakken? Iedere klas bedenkt een goed doel en levert dat bij ons in. Een jury van leraren, ouders en leerlingen kiest daaruit het goede doel dat het best bij onze school past. We zijn benieuwd naar jullie voorstel! De leerlingenraad

Werkblad 5 Teken hieronder jullie argumentatiestructuur met argumenten en onderschikkende argumenten: Standpunt Ons goed doel is ……… Argument 1 Argument 2 Argument 3 ……. …….. ……. Onderschikkend arg. Onderschikkend arg. Onderschikkend arg. bij 1 bij 2 bij 3

Werkblad 5 Opdracht 5d: Een poster maken Voor opdracht 5d hebben jullie zes minuten de tijd.   Wat staat op de poster? Jullie standpunt (De 2000 euro van de gemeente moeten besteed worden aan….) Jullie drie argumenten Jullie onderschikkende argumenten Een slotzin waarmee je de jury over de drempel trekt De namen van de groepsleden, onderstreep de namen van de twee presentatoren Let op: Schrijf groot en duidelijk op jullie poster. Iedereen moet het kunnen lezen. Als je verschillende kleuren gebruikt, wees dan consequent.

Les 3 kwestie kiezen & standpunt bepalen inleiding schrijven

Werkblad 8 Opdracht 8a. Je gaat later in deze lessenserie een overtuigende tekst (een betoog) over het onderwerp goede doelen schrijven. Hiervoor kun je kiezen uit twee kwesties: onderwerpen waarover de meningen verdeeld zijn. Je hebt vijf minuten de tijd om je kwestie te kiezen. De kwesties zijn:  Kwestie 1. Moeten goede doelen anders georganiseerd worden om jongeren aan te spreken? Kwestie 2. Moeten goede doelen losgekoppeld worden van commerciële loterijen?

Les 4 poster maken oefenen met hypertekst poster presenteren

Werkblad 12 Adviezen maken (5 min) Bedenk drie adviezen voor schrijvers van betogende teksten om rekening te houden met verschillende soorten lezers. Schrijf jullie adviezen hieronder op. Deze adviezen presenteer je straks in je nieuwe groep.    Adviezen om rekening te houden met verschillende soorten lezers.: 1.     2. 3.

Les 5 betoog schrijven

Hyperteksten…. Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 Voorbeeld 3

Evaluatie: wat leverde de lessenserie op? Ervaringen van docenten en leerlingen: Gert Broekema: Gerard Janson

Evaluatie: wat leverde de lessenserie onderzoeksmatig op? Domeinkennis: Schrijfvaardigheid: Zelfbewustzijn over schrijven: Schrijfprocessen:

Toename zelfbewustzijn

Effect of condition on writing process (1)

Effect van leerconditie op schrijfprocessen (2)

Volgende stappen Leerlingen