PILOT ‘Screenen op ondervoeding’ - Rijndam Revalidatie - - KBA1 - Aanleiding! Onderdeel van Prestatie Indicator Gerdien van Doorn diëtist

definitie – prevalentie – gevolgen OPZET Theorie ondervoeding definitie – prevalentie – gevolgen Beleid ondervoeding Rijndam screenen - behandelen Evaluatie i.v.m. pilotfase Vragen – opmerkingen etc. Praktijk screenen ondervoeding

definitie – prevalentie – gevolgen Theorie ondervoeding definitie – prevalentie – gevolgen Beleid ondervoeding Rijndam screenen - behandelen Evaluatie i.v.m. pilotfase Vragen – opmerkingen etc. Praktijk screenen ondervoeding

DEFINITIE ONDERVOEDING (1) Onbedoeld gewichtsverlies en/of een te laag gewicht Voedingstoestand: Slecht Matig

DEFINITIE ONDERVOEDING (2) Slechte voedingstoestand BMI ≤ 18.5 kg/m2 (≤ 20 kg/m2 bij 65+) en/of > 10% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste 6 maanden > 5% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste maand Verlies van spiermassa  dunne ledematen! BMI = Body Mass Index / QI = gewicht / lengte in kwadraat

DEFINITIE ONDERVOEDING (3) Matige voedingstoestand BMI > 18.5 kg/m2 (20-22 kg/m2 bij 65+) en 5-10% ongewenst gewichtsverlies in de laatste 6 maanden Verlies van spiermassa

PREVALENTIE ONDERVOEDING Onderzoek uitgevoerd in 2010 Alle centra Slechte voedingstoestand: 34% Matige voedingstoestand: 17% Rijndam Slechte voedingstoestand: 56% Matige voedingstoestand: 10% Alle centra: van de ondervoedde personen had 28% een BMI van 25-30 kg/m2, 19% een BMI > 30 kg/m2

GEVOLGEN ONDERVOEDING (1) Verminderde wondgenezing / toename kans op decubitus Meer kans op infecties (verminderde darmwerking en verlaagde weerstand) Afname gewicht en spiermassa Langere opnameduur Ondervoeding Hogere mortaliteit Meer kans op complicaties Slechtere wondgenezing/toename kans op decubitus Verminderde darmwerking (hogere kans op infecties) Daling van de weerstand (hogere kans op infecties) Hogere behandelkosten Achteruitgang kwaliteit van leven (fysiek, emotioneel, luchtwegen, valkans, ADL enz) Vicieuze cirkel aangeven Afname kwaliteit van leven Hogere behandelingskosten

GEVOLGEN ONDERVOEDING (2) Verhoogde behoefte Gewichtsverlies (verlies spiermassa) Ziekte / herstel Verminderde inname Daarom is het belangrijk om snel te starten met een adequate behandeling

definitie – prevalentie – gevolgen Theorie ondervoeding definitie – prevalentie – gevolgen Beleid ondervoeding Rijndam screenen - behandelen Evaluatie i.v.m. pilotfase Vragen – opmerkingen etc. Praktijk screenen ondervoeding

SCREENEN ONDERVOEDING SNAQ65+ (geschikt voor revalidatie) UITDELEN TOOLS

4 kg = 5% binnen 1 maand voor 80-kg wegend persoon Ondervoeding in revalidatiecentra

Inmiddels weer aangekomen = groen

Rolstoelgebruikers Bedlegerige patienten

BEHANDELEN ONDERVOEDING - algemeen - SNAQ65+ (geschikt voor revalidatie)

Uitkomst melden tijdens papieren visite Risico op ondervoeding: na 3 weken beoordelen wel/niet vervolgen: - Gelijk blijven – toename gewicht  stopzetting tussendoortjes + vervolgen gewicht voor 3 weken -0 tot -2 kg  continuering + herhaling gewichtsbeoordeling etc. - -2 kg  inschakeling dietist + vervolgen gewichtsverloop

BEHANDELEN ONDERVOEDING - tussendoortjes (1) - Energie- en eiwitrijk eiwit: voorkomen spierafbraak energie: stimuleren benutting eiwit Verstrekt door voedingsassistente, maaltijdmedewerker of verpleegkundige 3 x daags, tussendoor Verstrekken tijdens de maaltijd (i.v.m. missen i.v.m. therapie etc.)

BEHANDELEN ONDERVOEDING - tussendoortjes (2) - keuzes vruchtenkwark vruchtenyoghurt kaasblokjes (gezouten) pinda’s !! reeds bestaand dieet, allergieën, slikproblemen  herziening? VERSTREKKINGEN MEENEMEN Keuze-afstemming door voedingsassistent Meekomen van tussendoortjes op maaltijdkar; bij iedere maaltijd VOOR TUSSENDOOR aanbieden

BEHANDELEN ONDERVOEDING - tussendoortjes (3) - aftekenlijst aangeboden  [paraaf] opgegeten  niet gegeten  X 19

Op werkplan / agenda vermelden Ondervoeding in revalidatiecentra

BEHANDELEN ONDERVOEDING - betrokkenen - Verpleging Voedingsassistent + maaltijd- medewerkers Diëtist Arts Keuken Kwaliteitsfunctionaris op de achtergrond

BEHANDELEN ONDERVOEDING - rol verpleging - Screenen bij opname + na 3 maanden Acties ondernemen bij score oranje-rood folder verstrekken starten tussendoortjes  naam op verstrekkingslijst tussendoortjes starten wekelijks wegen plannen beoordeling gewichtsverloop + herhaling screening inschakelen diëtist (bij score rood) evt. verstrekken tussendoortjes  aftekenen op verstrekkingslijst FOLDER TONEN Screenen ondervoeding: eventueel hulp dietist Behandelen ondervoeding: overhandigen folder + inzet tussendoortjes (+ inschakeling dietist)

BEHANDELEN ONDERVOEDING - rol voedingsassistente - afstemmen keuze voor tussendoortjes met patiënt bestellen tussendoortjes bij keuken verstrekken tussendoortjes bij maaltijden / tussendoor  aftekenen op verstrekkingslijst signaleren: doorgeven indien e.e.a. niet genomen wordt up to date houden verstrekkingslijst FOLDER TONEN Screenen ondervoeding: eventueel hulp dietist Behandelen ondervoeding: overhandigen folder + inzet tussendoortjes (+ inschakeling dietist) 23

BEHANDELEN ONDERVOEDING - rol maaltijdmedewerkers - verstrekken tussendoortjes bij maaltijden / tussendoor  aftekenen op verstrekkingslijst signaleren: doorgeven indien e.e.a. niet genomen wordt FOLDER TONEN Screenen ondervoeding: eventueel hulp dietist Behandelen ondervoeding: overhandigen folder + inzet tussendoortjes (+ inschakeling dietist) 24

BEHANDELEN ONDERVOEDING - rol diëtist - Code rood: behandeling uitvoeren zoals gewend Code groen/oranje: vraagbaak / … FOLDER TONEN Screenen ondervoeding: eventueel hulp dietist Behandelen ondervoeding: overhandigen folder + inzet tussendoortjes (+ inschakeling dietist) 25

BEHANDELEN ONDERVOEDING - rol arts - FOLDER TONEN Screenen ondervoeding: eventueel hulp dietist Behandelen ondervoeding: overhandigen folder + inzet tussendoortjes (+ inschakeling dietist) 26

BEHANDELEN ONDERVOEDING - rol keuken - FOLDER TONEN Screenen ondervoeding: eventueel hulp dietist Behandelen ondervoeding: overhandigen folder + inzet tussendoortjes (+ inschakeling dietist) 27

definitie – prevalentie – gevolgen Theorie ondervoeding definitie – prevalentie – gevolgen Beleid ondervoeding Rijndam screenen - behandelen Evaluatie i.v.m. pilotfase Vragen – opmerkingen etc. Praktijk screenen ondervoeding

EVALUATIE Pilot voor overige afdelingen Alle facetten: folder-tussendoortjes-wegen-diëtist/… Alle op- en aanmerkingen, suggesties, tips, ideeën, … zijn welkom! Mail naar Wilma: w.koffijberg@rijndam.nl

definitie – prevalentie – gevolgen Theorie ondervoeding definitie – prevalentie – gevolgen Beleid ondervoeding Rijndam screenen - behandelen Evaluatie i.v.m. pilotfase Vragen – opmerkingen etc. Praktijk screenen ondervoeding

definitie – prevalentie – gevolgen Theorie ondervoeding definitie – prevalentie – gevolgen Beleid ondervoeding Rijndam screenen - behandelen Evaluatie i.v.m. pilotfase Vragen – opmerkingen etc. Praktijk screenen ondervoeding Met name aandacht voor meten bovenarmomtrek