De Grote Depressie Herman de Jong / Faculteit Economie en Bedrijfskunde
Wat kunnen wij leren van de Grote Depressie? ›Huidige crisis de diepste en meest wijdverbreide sinds de Grote Depressie van de jaren dertig ›Beide crises begonnen in de V.S. in de financiële sector, maar verspreidden zich over de rest van de economie ›“To understand the Great Depression is the Holy Grail of macroeconomics” (Bernanke) ›Grote Depressie duurde lang vanwege slechte economische politiek (Keynes)
: Hoe de crisis kon ontstaan › : bubbel op de woningmarkt en de aandelenbeurs. Centrale bank in V.S. beperkt kredietverlening ›Oktober 1929: crash op Wall Street ›Nov.1930 – Dec. 1932: Drie (!) golven van banking panics, ineenstorting internationale kapitaalmarkt ›Reële effecten: daling consumptie en productie: prijzen dalen ›Hoge rente: 11 % ›Massa werkloosheid: boven 20 % ›Na april 1933: devaluatie, herstel, New Deal
Waarom duurde de crisis zo lang? ›Daling geldhoeveelheid. Falend beleid Federal Reserve (Friedman/Schwartz) ›Geen internationale monetaire co ö rdinatie. Kon alleen verholpen worden met verlaten Gouden Standaard (Eichengreen) ›Toenemende schulden. Deflatoire verwachtingen (Bernanke) ›Internationale handelsbeperkingen: tarieven en quota’s ›In V.S. herstel tussen Maar werkloosheid bleef hoog tot Tweede Wereldoorlog
Werkloosheid bleef in de jaren dertig erg hoog
Verschil in aanpak toen en nu ›Wel coördinatie ›Banken zijn gered: geld injecties, deposito garanties, overnames door staat etc.: géén meltdown ›Fed en ECB lieten rente dalen ›Overheden lieten tekorten oplopen ›Minder verregaande protectie ›Economie kent nu zg. “automatische stabilisatoren”
Is de huidige recessie een halve Great Depression?
Sinds voorjaar 2009 is de productie alweer aangetrokken
Beurzen daalden aanvankelijk zeer snel….
….maar lieten een gedeeltelijk herstel zien sinds 2009
De wereldhandel liep dramatisch terug…
…en is ook redelijk bijgetrokken
Wat zijn de lessen van de jaren dertig? ›Laat het financiële systeem niet aan zijn lot over, want het heeft effecten op de reële economie ›Steun consumptie en investeringen door de geldhoeveelheid te vergroten; het risico van inflatie is te verkiezen boven deflatie ›Protectie is slecht voor de wereldhandel en voor economische groei
Productiviteit in de Verenigde Staten, (Log)
Baanloze groei? Productie en werkgelegenheid in Nederland
Stijging productiviteit in Nederland
Nieuwe technologie…….
…….maakte mensen werkloos
“Those that fail to learn from history are doomed to repeat it” STELLINGEN ›Kapitalistische economieën als de onze produceren regelmatig financiële crises. Dat vereist een stringentere financiële regulering. ›EU-landen die in de problemen zijn, moeten worden gered, maar de banken niet. ›Innovatiepolitiek tijdens een crisis is zinvol. ›De huidige crisis zal leiden tot nieuwe mondiale economische verhoudingen.