Stichting Pensioenfonds Aon Groep Nederland Nieuwjaarsbijeenkomst Gepensioneerden Aon kantoor Amsterdam 13 januari 2012 Rene Mandos Voorzitter Bestuur St. Pensioenfonds Aon Groep Nederland

Pensioenfondsen zitten in zwaar weer

Korte schets Pensioenfonds De werkgever Aon Groep Nederland heeft pensioentoezeggingen gedaan aan zijn werknemers, welke zijn vastgelegd in pensioenreglementen. De uitvoering van de toezegging is overgedragen aan de Stichting 'Pensioenfonds Aon Groep Nederland' Het doel van het fonds is het verlenen van pensioenen, toeslagen en uitkeringen aan zijn deelnemers dan wel pensioengerechtigden. Sinds 01-01-2009 is het Aon Pensioenfonds een gesloten fonds, m.a.w. er komen geen nieuwe deelnemers bij. Het aantal deelnemers per 31-12-2011 is: Actieve deelnemers (indienst, VUT, AO) 1.181 Gewezen deelnemers (niet meer in dienst) 1.668 Pensioengerechtigden (incl. weduwen en wezen) 1.007

Het bestuur van het Pensioenfonds SAMENSTELLING BESTUUR: Namens werkgever: Namens werknemers: Namens gepensioneerden: Rene Mandos, voorzitter Peter van Schagen Leo Langenberg Dorine Wekking, vice voorzitter Bob Wilken Fred van den Beld Maurice Buijzen De taak van het bestuur is de belangen van alle deelnemers, aanspraakgerechtigden en pensioengerechtigden op evenwichtige wijze te behartigen. Besluiten worden genomen met een meerderheid van stemmen (tenminste 5 : 2) de samenstelling is gewijzigd per december 2011: minder vertegenwoordiging werknemers, meer vertegenwoordiging van gepensioneerden Het bestuur wordt ondersteund door: Fred Dozy, ambtelijk secretaris Erik Jan Jansen, adviseur Aon Hewitt Marsha van Beusekom, investment consultant Aon Hewitt TKP Investments Het Verantwoordingsorgaan bestaat uit: Rolf van der Wal, Ronald Boer, Fred van Amen, Patrica de Jong, Gert Boorsma en Peter van Meeuwen

De dekkingsgraad gaat de verkeerde kant op

De dekkingsgraad geeft aan of er voldoende vermogen is om aan de toekomstige verplichtingen te voldoen De dekkingsgraad is de verhouding tussen de waarde van de bezittingen (vermogen) enerzijds en de waarde van de voorziening pensioenverplichtingen (VPV) anderzijds De pensioenwet schrijft voor dat de waarde van de bezittingen dient te worden vastgesteld op marktwaarde Even zo dient de contante waarde van de verplichtingen op basis van marktrente te worden vastgesteld Voor de bepaling van de marktrente dient te worden uitgegaan van de door De Nederlandsche Bank vastgestelde rentetermijnstructuur (RTS) welke afhankelijk is van het rendement op een bepaald pakket staatsleningen Rekenvoorbeeld contante waarde Pensioenuitkering per 1 januari 2013: Eur 1.100 Pensioenverplichting per 1 januari 2012: Bij marktrente 10% : Eur 1.000 Bij marktrente 2% : Eur 1.078 Hoe lager de marktrente hoe hoger de contante waarde van de verplichting en hoe hoger het vermogen moet zijn

De dekkingsgraad geeft aan of er voldoende vermogen is om aan de toekomstige verplichtingen te voldoen De dekkingsgraad is de verhouding tussen de waarde van de bezittingen (vermogen) enerzijds en de waarde van de voorziening pensioenverplichtingen (VPV) anderzijds De pensioenwet schrijft voor dat de waarde van de bezittingen dient te worden vastgesteld op marktwaarde Even zo dient de contante waarde van de verplichtingen op basis van marktrente te worden vastgesteld Voor de bepaling van de marktrente dient te worden uitgegaan van de door De Nederlandsche Bank vastgestelde rentetermijnstructuur (RTS) welke afhankelijk is van het rendement op een bepaald pakket staatsleningen De vereiste minimum dekkingsgraad dient tenminste ± 105% te bedragen, maar afhankelijk van de wijze waarop wordt belegd (beleggingsmix) wordt een vereiste dekkingsgraad bepaald. Bij ons fonds is dit 112,6%. Is de dekkingsgraad lager dan de vereiste dekkingsgraad dan is er sprake van een reservetekort; er dient een herstelplan voor de lange termijn te worden gemaakt Is de dekkingsgraad lager dan de vereiste minimum dekkingsgraad dan is er sprake van een dekkingstekort; er dient een herstelplan voor de korte termijn te worden gemaakt

De ontwikkeling van de dekkingsgraad in 2010-2011 Goede beleggingsresultaten: + 14% Gewijzigde sterftetafels: - 8% Beleggingsresultaten: + 4% Stijging rente Daling rente

Het vermogen heeft zich positief ontwikkeld, maar ….. (x EUR 1 mio) 431 345

…. onvoldoende om de invloed van de gewijzigde sterftetafels en de dalende rente op de verplichtingen te compenseren (x EUR 1 mio) 463 348

De werkelijke dekkingsgraad blijft achter ten opzichte van de vereiste dekkingsgraad op grond van het korte termijn herstelplan

DNB eist maatregelen om dekkingsgraad te herstellen Aanpassing pensioenregeling Extra bijstorting door werkgever Korten

Vragen?

Financiën Waarde van de beleggingen en overige activa/passiva per 31-12-2011 430.748.000,-- Contante waarde van de verplichtingen 463.458.000,-- Dekkingsgraad per 31-12-2011 92,9% Belangrijkste inkomsten 2011: Actuariële premie + kosten 13.000.000,-- Solvabiliteitsopslag 1.900.000,-- Herstelplan betalingen door Aon 6.600.000,-- Beleggingsopbrengsten 37.230.000,-- Overgenomen verplichtingen 870.000,-- Belangrijkste uitgaven 2011: Pensioenuitkeringen 17.500.000,-- Toevoegingen aan de reserve (RTS) 38.060.000,-- Overgedragen pensioenverplichtingen 2.360.000,-- Premie herverzekering 925.000,-- Uitvoeringskosten 768.000,--

Beleggingsresultaten 2010 en 2011 2010 2011 feitelijk benchmark feitelijk benchmark Vastrentende waarden 9,5% 7,1% 14,2% 11,8% Renteswap 1,6% 2,8% Aandelen 15,2% 15,3% - 8,8% - 6,8% Onroerend Goed 7,5% 9,1% 0,4% - 1,0% Commodities 17,4% 15,9% - 7,3% - 9,9% Totaal rendement 13,6% 8,0% Strategische beleggingsmix: 61% vastrentend 28% aandelen 7% vastgoed 4% commodities