Wetenschappelijk kader Universal Design for Learning SIHO stelt voor: Wetenschappelijk kader Universal Design for Learning en praktische mogelijkheden 16 november 2010 Leen Thienpondt Debbie De Neve Meggie Verstichele Ontmoetingsdag SIHO

Overzicht inhoud sessie Opwarmer Universal Design for Learning (UDL) Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Representatie Acties en expressie Betrokkenheid Casus UDL Hoe UDL was deze sessie? Vragen

Een opwarmer

Universal Design for Learning (UDL) Overzicht inhoud Universal Design for Learning (UDL) Oorsprong: Universal Design: architectuur Wetenschappelijk kader UDL Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? 3 afbeeldingen van MR-scan van de hersenen bij verschillende personen. In iedere afbeeldingen worden andere gebieden met kleur aangeduid. MR-scans van de hersenen die individuele verschillen aantonen

Neurologische basis UDL Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Brein: 3 verschillende netwerken 1 Het recognitienetwerk Afbeelding van de hersenen. Het achterste deel, het recognitienetwerk, is in donkerblauw aangeduid. Er wijst een pijl naar en die zegt ‘recognition’

Neurologische basis UDL Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Brein: 3 verschillende netwerken 1 Het recognitienetwerk Afbeelding van de hersenen. Het achterste deel, het recognitienetwerk, is in donkerblauw aangeduid. Er wijst een pijl naar en die zegt ‘recognition’ Herkennen en opnemen van informatie Zintuigelijk WAT we leren

Neurologische basis UDL Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Brein: 3 verschillende netwerken 2 Het strategisch netwerk Afbeelding van de hersenen. Het voorste deel, het strategisch netwerk, is donkerblauw aangeduid. Er wijst een pijl naar die zegt ‘strategic’

Neurologische basis UDL Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Brein: 3 verschillende netwerken 2 Het strategisch netwerk Afbeelding van de hersenen. Het voorste deel, het strategisch netwerk, is donkerblauw aangeduid. Er wijst een pijl naar die zegt ‘strategic’ Plannen, uitvoeren en monitoren HOE we leren

Neurologische basis UDL Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Brein: 3 verschillende netwerken 3 Het affectief netwerk Afbeelding van de hersenen. Het middelste deel, het affectief netwerk, is donkerblauw aangeduid. Er wijst een pijl naar die zegt ‘Affective networks located at core of brain’

Neurologische basis UDL Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Brein: 3 verschillende netwerken 3 Het affectief netwerk Afbeelding van de hersenen. Het middelste deel, het affectief netwerk, is donkerblauw aangeduid. Er wijst een pijl naar die zegt ‘Affective networks located at core of brain’ Evalueert en stelt prioriteiten WAAROM we leren

3 principes UDL Gelinkt aan de 3 neurologische netwerken Bied verschillende vormen van representatie aan cf. Recognitie netwerk Bied verschillende vormen van actie en expressie aan cf. Strategisch netwerk Bied verschillende vormen van betrokkenheid aan cf. Affectief netwerk Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

De 3 principes hebben telkens 3 richtlijnen 3 principes UDL De 3 principes hebben telkens 3 richtlijnen In totaal dus 9 richtlijnen Niet elke richtlijn moet gevolgd worden  checklist Overzicht inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Actie en expressie Betrokkenheid Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

Casus UDL: een les Nederlands Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Algemene informatie: Vak: Nederlands Lesonderwerp: de overeenkomst tussen het onderwerp en werkwoord Klas: 2e jaar secundair onderwijs Duur: 50 minuten Deze les is herhaling, de leerlingen hebben deze principes vorig jaar reeds geleerd

Casus UDL: een les Nederlands Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming? Lesdoelen Lesmateriaal Lesverloop

Casus UDL: een les Nederlands Ideeën om deze les meer UDL te maken? Theoretisch kader per richtlijn wordt uitgelegd Ideeën samen brengen Ideeën worden genoteerd Alle ideeën worden achteraf bezorgd door het SIHO Universal Design for Learning Neurologische basis UDL 3 grote principes UDL Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

Principe 1: Verschillende vormen van representatie Richtlijn 1: Verschillende mogelijkheden voorzien voor perceptie Richtlijn 2: Voorzie mogelijkheden voor taal en symbolen Richtlijn 3: Voorzie mogelijkheden voor het begrijpen Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

Principe 2: Verschillende vormen van actie en expressie Richtlijn 4: Verschillende mogelijkheden voorzien voor fysieke respons Richtlijn 5: Voorzie mogelijkheden voor expressieve vaardigheden en vloeiendheid Richtlijn 6: Voorzie mogelijkheden voor executieve functies Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

Principe 3: Verschillende vormen van betrokkenheid Richtlijn 7: Voorzie mogelijkheden om interesse op te wekken Richtlijn 8: Voorzie mogelijkheden om doorzetting te creëren Richtlijn 9: Voorzie mogelijkheden voor zelfregulatie Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

Feedback studenten op UDL   University of Iowa Student gerichte cursus, UDL principes Video-opnames vb. http://media.uiowa.edu/client/icater/udl8.html (feedback van studenten, 6´11´´) Reacties uit het fragment: Gevarieerde methodes: positief Lesmateriaal in verschillende formats aangeboden Rollenspel: positief (ik leer dingen door te doen) Gericht op de lerende zelf Ondertitels zijn heel handig De smartpen werd goed onthaald Feedback studenten op UDL Overzicht Inhoud Universal Design for Learning Neurologische basis UDL Recognitie netwerk Strategisch netwerk Affectief netwerk 3 grote principes UDL Representatie Perceptie Taal en symbolen Begrijpen Actie en expressie Fysieke actie Expressieve vaardigheden Executieve functies Betrokkenheid Interesse Doorzetting Zelfregulatie Feedback studenten Casus UDL Hoe UDL was deze vorming?

Hoe UDL was deze workshop? Powerpoint op voorhand digitaal ter beschikking (1.1) Filmpje is ondertiteld (1.2) Beschrijving bij afbeeldingen (1.3) Neurologisch vakjargon uitgelegd (2.1) Afbeeldingen toegevoegd bij slides (2.5) Casus met tegenvoorbeelden (3.2) Casusoefening die ingebouwd is in de workshop (3.4) 20

Hoe UDL was deze workshop? Inhoudstafel in de kantlijn van de powerpoint weergegeven (3.3) Tekst op de powerpoint, afbeeldingen van de hersengebieden, mondelinge toelichting, filmpjes (5.1) … 21

Meer informatie Folder van het SIHO omtrent UDL Bundel van het SIHO omtrent UDL Interessante link   www.udlonline.cast.org CAST (Center for Applied Special Technology) biedt een online vorming over UDL aan. De vorming is opgesplitst in 2 modules van telkens 4 à 6 uur studietijd. 22 22

Contact Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs (SIHO) www.siho.be E: info@siho.be T: 0473/59.09.72 Afbeelding: Ventje met telefoon en (e-)mail. 23 23

Vragen? Afbeelding: Vragend ventje. 24 24