… een nieuwe zoekmachine! “Dear finance support desk customers, The search facility within the knowledge base will be improved to help you find information and documents even more easier. We have implemented a state of the art, brand new search facility that works in a paradigm shifting way. We are assigning so called “keywords” to web pages and documents. When you execute a query, the search engine will match the keywords in your query with keywords assigned to web pages and documents. This will greatly increase relevance and improve your overall search experience. We look forward to your feedback on the groundbreaking improvements. Best regards, Timothy B. Schmit Finance Services Support Delivery Steer Manager”

“Welke kenmerken heeft de tegenwoordige zoekmachine afgekeken van de informatiespecialist? “ 1. Op onderzoek uit : een tweetal opdrachten; 2. Zoekgedrag : hoe spelen zoekmachines daar op in? 3. Hoe verschillen zoekers van elkaar? 4. Ontwikkelingen van zoekmachines en de veranderende rol van de Informatiespecialist.

Vraag: Formuleer wat volgens jullie de grootste toegevoegde waarde is van de informatiespecialist in de wereld waarin veel mensen vaker zelf op zoek gaan naar informatie? * Zien we de ‘google’s’ als een bedreiging voor ons vak? * Wat kan jij wat een ander niet kan?

Vraag: Geef aan of er bepaalde activiteiten/ functies door de tegenwoordige zoekmachines van de informatiespecialist is afgekeken? Zo ja, welke? Bestudeer daarvoor de volgende websites: • • • • • Kies & Klik van Bibliotheek BorgerKies & Klik van Bibliotheek Borger • Website voor gemeentenWebsite voor gemeenten • • • • wat valt je op aan deze resultaten?wat valt je op aan deze resultaten? • Wat valt je op bij deze zoekresultaten?Wat valt je op bij deze zoekresultaten? • • Koninklijke Bibliotheek - wat valt je op? Koninklijke Bibliotheek - wat valt je op?

Zoekgedragspatronen 1) Zoeken en browsen worden afgewisseld; 2) Succes van een zoekopdracht baseren op het aantal resultaten ; 3) Snel door de zoekresultaten scannen en bij pagina 6 bedenken dat de resultaten toch beter bekeken moeten worden; 4) Eerste paar resultaten zijn alleen belangrijk; 5) Moeite hebben met het formuleren van de juiste zoekterm; 6) Op verschillende zoekresultaten klikken om snel te zien of het waardevol is en in de meeste gevallen terug gaan naar zoekresultaten.

1. Zoeken en browsen worden afgewisseld; Breadcrumbs: waar kom ik vandaan? Associatieve links Zorg voor cross-linking, door een spinnenweb geen pagina waar het eindigt.

2. Succes van een zoekopdracht baseren op het aantal resultaten ; Filter op categorieën: -Dagblad -Leeftijd -Documenttype Pas “and” toe in plaats van “or” als standaard- operator, dan blijven er minder resultaten over. Laat zien hoeveel resultaten er overblijven, ‘100’ is een te rond getal

3. Snel door de zoekresultaten scannen GLL_en&num=50&q=metadata&meta=&aq=f &oq=&num= Titels in één oogopslag begrijpelijk - Zoektermen in titels markeren - Aantal resultaten per pagina aanpassen

4. Eerste paar resultaten zijn alleen belangrijk; NIET: (!) Gesponsorde links 1.Oxford Summer School Oxford Summer School Study with the World's Elite Debating, Leadership, History, Law 2.Summer Course Summer Course Geneva Summer Course on International Affairs & Trade graduateinstitute.ch/summer -Optimaliseer de resultaten van de populaire zoekopdrachten/ queries -Bouw ‘best-bets’ in, of ‘suggested link’, zodat bepaalde resultaten bovenaan blijven staan. ( geen betaalde links)

5. Moeite hebben met het formuleren van de juiste zoekterm;  Meervoudsvormen: hond/honden  Grammatica: loop/loopt/lopen/liep  Thesaurus / synoniemen: fiets/rijwiel/waterfiets  Vertaling: navo (nl)/ otan (fr)  Fonetische correctie: Filip/ philip  Typo’s (typfouten) correctie: portomonnee / portemonnee  Wel of niet hoofdletter-gevoelig maken : Hannah/ hannah  Accenten: resumé/ resume/ résumé  Afkortingen: EAD/ Encoded Archiving Description  Entiteiten herkennen: locatie, persoonsnamen, datum, symbolen.

5. Moeite hebben met het formuleren van de juiste zoekterm; -Een lijst met populaire zoektermen uit laten rollen; -Een zoekopdracht opslaan, zodat het niet weer opnieuw ingevoerd hoeft te worden.

6. Van zoekresultaten naar pagina en weer terug. -Zoekresultaten markering in het gehele document -Pagina openen in een nieuwe venster -Page preview/ quick view -De titels van pagina’s die al bekeken zijn anders kleuren.

Factoren die zoekgedrag beïnvloeden  Wat maakt zoekers zo verschillend? A. Domeinkennis Domeinkennis B. Zoekervaring Zoekervaring C. Zoekstrategie Zoekstrategie D. Zoekdoel Zoekdoel E. Zoekfocus Zoekfocus F. Situationele kenmerken Situationele kenmerken

A. Domeinkennis  Het zoekgedrag van de gebruiker heeft veel te maken met de mate van affiniteit met het onderwerp, de expertise op het betreffende domein. NieuwExpert Onzeker over – waar te beginnen met zoeken Weet welke bronnen te gebruiken Minder precieze zoektermenPrecieze zoektermen (leveren al betere resultaten op) Moeite om de zoekresultaten te beoordelen Weet sneller achter welke zoekresultaten de beste documenten hangen.

B. Zoekervaring  De ervaring die iemand heeft met zoeken bepaald zoekgedrag, maar succes niet gegarandeerd.  Rijke toolset: Booleaanse operatoren, exacte zoekstring kunnen formuleren, filter mogelijkheden  Technische kennis en domeinkennis.  Verschil tussen holistisch en analytisch beïnvloed zoekgedrag.  Diepte / gerichter versus globaal/ overzicht  Niet altijd het één of het ander C. Zoekstrategie

D. Zoekdoel Het doel waarmee gezocht wordt is bepalend voor het zoekgedrag:  Navigatie: op zoek naar specifieke site: “IKEA”  Informatie: op zoek naar specifiek onderwerp “symptomen hooikoorts”  Transactie: om een actie uit te voeren “koop spiegelreflex camera” E. Zoekfocus Of men in staat is te kunnen formuleren waarnaar gezocht wordt.  Doelgericht versus verkennend en ontdekkend.

F. Situationele kenmerken De omgeving van de zoeker of situationele kenmerken speelt ook een rol bij het gedrag van het zoeken.  Werkdruk, stemming, werkomgeving, deadline of alle tijd…

Maar waarin zien we verschuiving van onze rol als informatiespecialist? De ontwikkelingen van zoekmachines om te volgen:  metadata wordt minder noodzakelijk, er wordt meer full-text doorzocht. Maar hoe meer metadata hoe beter.  een zoekingang naar meerdere bronnen  vertaling, quickviews, aanbevelingen, visualiseren  intelligente navigatiestructuren gebaseerd op zoekgedrag en organisatie  kennismanagement is mogelijk door informatie platform  het analyseren van zoekgedrag om zoekmachines te optimaliseren

Leg je focus op de juiste vaardigheden… 1. Informatie organiseren: niet indexeren, categoriseren, maar betrouwbaarheid en relevantie meten 2. Beheer informatiebronnen: niet pro-actief informatie aanleveren, maar pro-actief zoeken 3. Informatiebeheer: sociale factor mee laten spelen (wie zoekt wat, waarom) 4. Informatie analyse is vooralsnog vooral mensen werk.

Afsluiting Beschrijf het oude en creëer het nieuwe… Succes!