Onprofessionele Professionalisering
Professionaliserings-theorieën Structureel functionalisme (Parsons, Weber) Samenleving steeds complexer Gespecialiseerde kennis noodzakelijk Universiteiten ontwikkelen kennis (=zuivere wetenschap) die door professionals wordt toegepast Nadruk op cognitieve rationaliteit en gilde-karakter van professionals
Attributiebenadering Freidson 1970 Systematische theoretische fundering Wetenschappelijke beroepsopleiding Beroepsvereniging Beroepscode en schorsingsrecht Wettelijke bescherming Maatschappelijke erkenning Esprit de corps en eigen jargon
Machtsbenadering Illich: Disabling Professions Professionals willen macht uitoefenen (professional power) maken cliënten afhankelijk (dependency cultures) en snijden die af van eigen probleemoplossend vermogen (disabling)
5 mythes Hoogste doel van mens is diensten kopen Complexe maatschappij rechtvaardigt primaat van professional Effectiviteit van middelen kan alleen door professionals worden vastgesteld Professionals zouden in staat zijn consumptieve vraag te verminderen (tegendeel) Zelfhulp vergroot autonomie van burger (maar professionals bepalen hulppraktijken) NB Ook Illich gaat uit van cognitieve basis van de professional
Reflectieve Professional David Schön: The Reflective Practitioner Professional heeft ervaringskennis Professionele handelen zelf is daarmee bron van nieuwe kennis. Impliciete intuïtie van belang (knowing in action) Zie ook Taylor & White: Making Knowledge Zie ook Gibbons: Modus 1 en modus 2 leren.
Professionals onder druk Freidson 2001 Controle mechanismes vanuit Bestuur/managers (bureaucratie) Markt (klanten) Collegiale controle Professional bekneld tussen markt en management (?)
Professional als hoeder van waarden Baart: Een theorie van de presentie (aanwezigheid) Dalrymple: professional heeft eigen beslissingsopdracht op grond van normatieve opvattingen Tonkens: democratisering van de moraal (beraadslaging over moraal staat voorop) Wierdsma: co-creatie
Onderwijsprofessional Klassemanagement & interpersoonlijke competentie Deskundig op vakgebied en innoveert voortdurend Goede lijnen met andere vakken en schoolorganisatie Gaat niet alleen voor succes in cijfers maar gaat ervoor het kind/student iets mee te geven voor het leven (pedagogisch competent) Is niet bang om verantwoording af te leggen en neemt kritiek serieus Blijft levenslang leren