Studiemiddag ‘Signs of Safety’ 17&18 Oktober 2011 Integrale Jeugdhulp BRUSSEL & LEUVEN i.s.m. Sporen. ERIC SULKERS E.S.C

Wat is Signs of Safety? Oplossingsgerichte vragen Gebalanceerd model van zorgen en sterke kanten 6 uitgangspunten 12 praktijkelementen Een paar tools, zoals 3 huizen, het veilige huis Alles heel logisch… We hadden het zelf kunnen verzinnen… E.S.C

It’s “simple, but not easy” Maar… It’s “simple, but not easy” E.S.C

Risicotaxatieinstrument, hulpverleningsmethodiEk Wat is Signs of Safety? GEEN:….. Risicotaxatieinstrument, hulpverleningsmethodiEk of therapie WEL …… benaderingswijze E.S.C

Principe De belangrijkste factor om verschil te maken in het leven van kwetsbare kinderen is … relaties aangaan… relaties tussen professional en de familie (partnerschap) en relaties tussen professionals onderling (professionele samenwerking) E.S.C

Principe Om fouten in de jeugdhulpverlening te verminderen is het nodig om…. toe te geven dat je het wel eens fout kunt hebben Munro, E. (2002). Effective child protection. London: Sage. p.141 E.S.C

Proberen stevig te staan door uit te stralen dat je het beter weet of gelijk hebt…. Zo voorzichtig opereren en ‘meepraten met ouders’ dat het inderdaad onduidelijk is, dat er dus niets gebeurt…..

Praktische uitgangspunten voor het creëren van partnerschap Respecteer de cliënten als mensen met wie samenwerken de moeite waard is Werk samen met de persoon en niet met het misbruik Erken dat samenwerken mogelijk is’ ook onder dwang Erken dat elk gezin signalen van veiligheid heeft Blijf gericht op veiligheid Onderzoek wat de cliënt wil E.S.C

Uitgangspunten vervolg Zoeken altijd naar details Details niet verwarren met een oordeel Stimuleer nemen van kleine stappen Probeer altijd keuzes aan te bieden Gesprek als forum tot verandering Beschouw deze uitgangspunten als streven, niet als aanname E.S.C

6 praktijkelementen Begrijp de opstelling van elk gezinslid Probeer zoveel mogelijk na te gaan en te begrijpen welke waarden, opvattingen en betekenissen de gezinsleden zien in hun verhalen. Dit helpt de hulpverlener om op het unieke karakter van de zaak te reageren en plannen te ontwikkelen die het gezin gaat uitvoeren. Zoek naar uitzonderingen op de mishandeling Zoek naar uitzonderingen op het probleem. Dit geeft de hulpverlener en het gezin weer hoop. Omdat daardoor blijkt dat het probleem niet altijd bestaat. Uitzonderingen kunnen ook een aanwijzing zijn voor oplossingen die in het verleden hebben gewerkt. Als erg geen uitzonderingen zijn, kan dat de hulp-verlener erop attenderen dat het probleem behoorlijk ernstig is. E.S.C www.signsofsafety.nl

6 praktijkelementen Ga na wat sterke punten en hulpbronnen van het gezin zijn Benoem en belicht de positieve aspecten van het gezin. Dit voorkomt dat iedereen die erbij betrokken is door de problemen wordt overweldigd en ontmoedigd. Concentreer je op de doelen Haal de doelen van het gezin naar boven om de veiligheid van het kind en hun leven in het algemeen te verberen. Vergelijk die met de doelen van de hupverlenende instantie. Gebruik waar mogelijk de ideeën van het gezin. Wanneer het gezin geen constructieve doelen kan aandragen, neemt het gevaar voor het kind waarschijnlijk toe. E.S.C www.signsofsafety.nl

6 praktijkelementen Meet veiligheid en vooruitgang Ga tijdens de behandeling van de zaak voortdurend na in hoeverre de gezinsleden veiligheid en vooruitgang ervaren. Dat maakt een duidelijke vergelijking mogelijk met het oordeel van de hulpverleners. Beoordeel de bereidheid, het vertrouwen en de capaciteit Beoordeel de bereidheid en het vermogen van het gezin om plannen uit te voeren alvorens te proberen die te realiseren. E.S.C

Communicatie bij Signs of Safety Oplossingsgericht Detailvragen Schaalvragen Wondervragen Relatievragen EARS vragen Oordeelloos kijken E.S.C

BASIC ASSUMPTIONS OF SOLUTION BUILDING We are useful to people when we see the potential that they don’t notice

People are experts about their life People are doing the best they can People want to save face, feel competent, and be in control

People are NOT categories or stable states Change is constant and inevitable People can and do create their own solutions

Small change leads to big change (small is big) We construct meaning with language Asking good questions allows the individual to utilize their resources

‘Not knowing’ creates opportunity for the worker/ client to construct their own solutions There is no clear relationship between problems and solutions Everything is connected

“If it ain’t broke, don’t fix it” Attend to what works If it works – do more of it If it doesn’t work – do something different “If it ain’t broke, don’t fix it”

"Knowing when to push, when to let go, what to listen to, and what to ignore - all these skills are based on the profound respect for human dignity and working to restore a sense of who they are and what they want to be." Insoo Kim Berg

The art of being wise is the art of knowing what to overlook. Insoo Kim Berg

It is more effective to look for ways to build on existing strengths than to look for weaknesses and deficits and attempt to correct these. Insoo Kim Berg

Instead of confrontation, allow others to save face Instead of confrontation, allow others to save face. “The natural response to being coerced is defiance, resistance, and a desire to subvert others’ attempts at control. Human beings somehow sense that they are being robbed of their dignity when they permit themselves to be controlled.” . (De Jong and Berg, 1998).

Conclusies Het gaat dus altijd om het stellen van vragen. Vragen die de ouders (en de werker) helpen om zelf te doordenken waar het werkelijk om gaat. Een goede intervisie over Signs of Safety resulteert er dus in dat men zegt: “Ik heb weer een heleboel vragen gekregen van mijn collega’s om mee te nemen naar de familie”. De vragen moeten wel altijd helpen om een focus te verkrijgen / behouden. E.S.C

Voorbeelden van een sequentie: Hoe belangrijk is het voor jou om dat schreeuwen te veranderen? Wat zal er anders zijn als je dat lukt? Wat zouden je kinderen zeggen zou er anders zijn? Wanneer is het al eens gelukt om iest anders te doen als je boos werd? Hoe reageerde men toen? Ben je bereid met mij te kijken wat voor mogelijkheden er zijn? E.S.C

Werken aan doelen Hoe belangrijk is het voor jou om dat schreeuwen te veranderen? Wat zal er anders zijn als je dat lukt? Wat zouden je kinderen zeggen zou er anders zijn? Wanneer is het al eens gelukt om iest anders te doen als je boos werd? Hoe reageerde men toen? Ben je bereid met mij te kijken wat voor mogelijkheden er zijn? E.S.C

3. Waar zijn we op een schaal van 0 tot 10? Het Framework; 4 domeinen 1.Waar zijn we bezorgd over? 4.Wat moet er gebeuren? 2.Wat gaat er goed? Zorgen; Bestaande krachten Complicerende factoren Wat is er nu al aan veiligheid 3. Waar zijn we op een schaal van 0 tot 10? www.signsofsafety.nl

3. Waar zijn we op een schaal van 0 tot 10 Het Framework; 4 domeinen 1.Waar zijn we bezorgd over? 4.Wat moet er gebeuren? 2.Wat gaat er goed? Wat is er gebeurd -aanleiding tot ingrijpen -1e, ergste, laatste -wie heeft wat geconstateerd -gebeurtenis in het verleden Bestaande krachten -bereidheid, vermogen en vertrouwen in verandering -hulpbronnen Doelen van de aanmelder; -Wat wil de aanmelder zien om de zaak te kunnen sluiten Doelen van het gezin -Welke veranderingen hebben de gezinsleden zelf voor ogen Wat is er nu al aan veiligheid -uitzonderingen; vb van gedragingen van ouders waarbij het gelukt is niet te slaan, knijpen, etc -huidig gedrag van anderen uit het netwerk Waar zijn we bang voor -ontwikkelingsbedreiging -toekomstgericht Direct noodzakelijk; -Wat moet onmiddellijk gebeuren om de veiligheid van het kind te garanderen Complicerende factoren -wat maakt het lastig om veranderingen in gang te zetten 3. Waar zijn we op een schaal van 0 tot 10 Waarbij 0 betekent het gaat zo slecht met het kind dat direct ingrijpen noodzakelijk is en 10 betekent dat er zoveel veiligheid is dat de casus afgesloten kan worden www.signsofsafety.nl

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurt waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Wat is er gebeurd? E.S.C

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurd waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Waar zijn we bang voor? *gebaseerd op het framework ontwikkeld door Turnell en Edwards, vertaling www.signsofsafety.nl E.S.C

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurd waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Complicerende factoren *gebaseerd op het framework ontwikkeld door Turnell en Edwards, vertaling www.signsofsafety.nl E.S.C

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurd waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Statement betreffende krachten en bestaande veiligheid E.S.C

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurd waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Veiligheidsschaal

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurt waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Veiligheidsdoelen van de instelling *gebaseerd op het framework ontwikkeld door Turnell en Edwards, vertaling www.signsofsafety.nl

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurd waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Veiligheidsdoelen van de familie

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurd waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Volgende stap naar veiligheid *gebaseerd op het framework ontwikkeld door Turnell en Edwards, vertaling www.signsofsafety.nl

Voorlichting Signs of Safety methodiek Veiligheid bestaat uit krachten waarvan ouders over langere tijd laten zien dat het bescherming biedt tegen de zorgen. Veranderingen en veiligheid voor het kind hebben te maken met iets nieuws, niet alleen maar met de afwezigheid van risico’s www.signsofsafety.nl Bureau Jeugdzorg Drenthe

Evenwicht tussen gevaar en veiligheid? Zorgen / Gevaar Veiligheid We zijn bang dat vader moeder en de kinderen verwondt of zelfs doodt Vader gaat praten bij een therapeut. En hij moet het beloven nooit meer te doen…. E.S.C

Deze man is gevaarlijk, er is geen andere mogelijkheid dan de kinderen uit huis te plaatsen…. Als deze man mee wil werken dat hij naar een therapeut gaat, dan zal het vanzelf wel goed komen…..

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Wat zijn onze zorgen Wat gaat er goed Wat moet er gebeuren Schade in het verleden: (wat is er gebeurd waar we ons zorgen over maken betreffende deze of andere kinderen in de zorg van deze ouders) Toekomstig gevaar: (waar maken we ons zorgen over dat in de toekomst met deze kinderen kan gebeuren in de zorg van deze ouders) Complicerende factoren: (Wat maakt het creëren van veiligheid voor kinderen en werken met deze familie gecompliceerder) Doelen van de instelling gericht op veiligheid: (Wat wil de organisatie zien dat deze ouders doen in het zorgen voor de kinderen en over welke periode om zeker te zijn dat er voldoende veiligheid is voor de kinderen zodat de casus gesloten kan worden.) Doelen van het gezin gericht op veiligheid: (Wat denkt de familie dat zij moeten doen in het zorgen voor de kinderen, zodat de kinderen veilig zijn en de organisatie de casus wil sluiten) Wat moet er gebeuren: (Wat denken de organisatie en de familie dat de volgende stap is in het werken naar het behalen van deze doelen) Veiligheidsschaal: Op een schaal van 0 tot 10, waar 10 betekent iedereen weet dat de kinderen veilig genoeg zijn zodat de organisatie de casus kan sluiten en 0 betekent dat de situatie zo slecht is voor de kinderen dat zij niet langer thuis kunnen wonen, waar plaatsen we de situatie? 0 10 Veiligheidsdoelen van de instelling Waar zijn we bang voor? Veiligheidsdoelen van de familie

Signs of Safety Assesment en planningsformulier Veiligheidsplan Rqlrhq lalhrla hr al aalhfr lahflaf Afkcvkasdkl dfhaslfh ALSDFC kasc, zkcj `szdk bf`sdkgf kj`sdf ks`dfk `sdl fsldf Awrqw R qwrqwr qert wet wet ewtg wtg weg aerg aerg aerg r Ag aergh aergh sertgh ersth srthdhg; ae.z vxlbv ,zsnv sdv ls`bdv zdfv Dfb dfznbladsfn gvlkdsnlv dfl bjdszflhgv l;zdsfv lds fgl;sn.vdzlvn dszl vzdlsn vcxv lzdfjv ;asdhglasxc ,xcj vl;sd nv,x.xcnl vjzs; v;kdsfvx`clv ndslv ,.x nlxcv`sd hacvzxcpzxc`sc`sc`scn j o h h o i ig oo hjp hp jpi h h oi hohoog ugyo jvhgcj jh yxg fkufkvougcl b;g fl bi gk vlb k v.kvk g bk gvk go; go;ugb lbkljgho;hh ;oho;hb/l ho;h/lkbkjhvoyt7dfp8i ygv;hyf piugb kljbho;ug[iugblkbjug;ougb/kljvb;iy fgvl;ihvl;ig;iuv;hbl/jb;gjlbl;jgjlgjlg;lk gjlgl;kjg/jkg;k,.

Een goed veiligheidsplan moet … … een duidelijke, concrete beschrijving van de zorgen omvatten, die voor iedereen te begrijpen is (ook voor de kinderen) … een specifieke beschrijving van het gedrag bevatten dat ten grondslag ligt aan de zorgen … gecreëerd worden voor alle dagelijkse situaties (thuis, onderweg, bij de sport) met duidelijke regels zodat blijkt dat het kind veilig is en de (vermoedelijke) dader niet opnieuw beschuldigd kan worden … in de loop van de tijd ontwikkeld, verfijnd en geïmplementeerd worden “it’s a journey” … onderschreven worden door de aanmelder van de betreffende casus … aandacht besteden aan situaties van stress en triggers … iedereen van de familie en een zo groot mogelijk netwerk betrekken “it takes a village to raise a child”

Die gloeilamp lijkt toch echt steeds kapot te gaan Safety Planning in High Risk Cases, Fabricated or Induced Illness, Susie Essex and Margaret Hiles. August 2008 E.S.C Safety Planning in High Risk Cases, Fabricated or Induced Illness, Susie Essex and Margaret Hiles 45

…Maar we hebben er een geheel nieuw systeem om heen gebouwd! De gloeilamp is nog steeds kapot… …Maar we hebben er een geheel nieuw systeem om heen gebouwd! E.S.C Safety Planning in High Risk Cases, Susie Essex Safety Planning in High Risk Cases, Fabricated or Induced Illness, Susie Essex and Margaret Hiles 46

Hoezo, een ‘paradigmaverschuiving’? ‘Vroeger’ Nu Praten ‘Inzicht’ Het geweld stopt dan veiligheid Een veiligheidsplan ‘afdwingen’, met controle door een netwerk ‘Inzicht’….of niet (door een actief netwerk wordt de kans op inzicht vergroot) E.S.C

DE 3 HUIZEN www.signsofsafety.nl

Ontstaan 3 huizen Nickie Weld bedacht 2 huizen; huis van de zorgen en huis van de krachten Andrew Turnell bedacht hier nog een 3e huis bij; het huis van de dromen De 3 huizen is het frame-work van de kinderen

Doel 3 huizen De stem van kinderen wordt gehoord. Zelfde drie-eenheid belicht als bij ouders, netwerk en hulpverlening met het drie-kolommen model. Problematiek wordt inzichtelijker voor het kind / de jongere, maar ook de volwassenen. Het maakt meer indruk op volwassenen om tekeningen te zien en de letterlijke citaten van het kind te horen. Het is een middel waardoor het voor kinderen makkelijker wordt om te praten over problemen. E.S.C

10 stappen in het Proces De voorbereiding Het kiezen van de locatie Informeer de ouders en vraag hun toestemming om met het kind te praten. Besluit om in aan- of afwezigheid van de ouders met het kind te praten Besluit om met de kinderen gezamenlijk of individueel te praten Leg jouw rol uit en vertel wat de 3 huizen inhouden Het interview Leg aan het kind uit wat er vervolgens gaat gebeuren, bespreek samen wat de volgende stap is Presenteer de 3 huizen aan de ouders en andere betrokkenen Bewaar de tekeningen in het dossier. E.S.C www.signsofsafety.nl

hu hu hu Huis van de toekomst Huis van de krachten Huis van de zorgen E.S.C

E.S.C

Een paar voorbeelden… E.S.C

E.S.C

E.S.C

E.S.C

Tips praten met kinderen 1 Zorg ervoor dat er gesproken wordt over wat er goed gaat of niet leuk is met Papa, met Mama en met Papa en Mama bij elkaar. Kinderen vermijden vaak het onderwerp, dus bedenk vragen als: Wat zie ik als ik s’avonds bij jullie door het raam zou kijken? Wat zou je goudvis zeggen als hij kon praten? Laat kinderen zelf niet enge dingen tekenen, tenzij ze dit perse willen. Neem grote vellen, schrijf wat ze zeggen in de kantlijn. E.S.C

Tips praten met kinderen 2 Gebruik al je creativiteit en probeer het gewoon, begin niet in je zwaarste zaak. Vraag of het AMK het wil doen en ga het zelf filmen of blijf er in ieder geval bij. Kijk je film 7 x na…. Bedenk dat het een kunst is die niet uit een boekje valt te leren. Het gaat niet om de waarheid, maar het gaat erom het kind een stem te geven bij de volwassenen. Je zult merken dat ze steeds meer durft te sturen, maar wees voorbereid op noodzaak veiligheidsplan. E.S.C

Soms gaat het zo snel dat je alleen maar kunt schrijven

Wat zeggen ouders over goede hulp? Je was er altijd voor ons, voelden ons geen nummer Je luisterde, je gaf ons keuze’s Kregen het gevoel dat je heel erg naar het belang van het kind keek Je gaf ons vertrouwen. Leerde ons ook anderen te vertrouwen Je gaf ons hoop, ook al hadden we dat even zelf niet meer Je zorgde ervoor dat we weer zelfvertrouwen kregen E.S.C

Interview moeder… E.S.C

Wat zeggen ouders over goede hulp? Je was er altijd voor ons, voelden ons geen nummer Je luisterde, je gaf ons keuze’s Kregen het gevoel dat je heel erg naar het belang van het kind keek Je gaf ons vertrouwen. Leerde ons ook anderen te vertrouwen Je gaf ons hoop, ook al hadden we dat even zelf niet meer Je zorgde ervoor dat we weer zelfvertrouwen kregen E.S.C

Wat zeggen ouders over goede hulp? Hoe dit te doen in het kader van kortdurende hulpverlening? Hoe dit te doen in het kader van doorverwijzen naar gespecialiseerde hulpverleners? Advies: Probeer het zo in te richten dat er ruimte blijft voor langdurige begeleiding door 1 persoon Als het goed klikt met een HVer bij een super-hoog risico gezin, verzin een list om langer te kunnen blijven… E.S.C

Oude visie op Huiselijk Geweld Vreemde twee-slachtigheid: HG is zo gevaarlijk dat je er voor moet vluchten En/of het is zo ongevaarlijk dat relatietherapie en beloftes goed genoeg zijn… Wat zit er tussen in: Signs of Safety Proberen bij elkaar te blijven OK, maar wel met allerlei backup systemen die ingrijpen en signaleren E.S.C

Onze oude ‘standaard’ plannen Zorgen / Gevaar Plan Moeder is depressief Vader is agressief Ouders hebben ruzie Kinderen hebben vreemd gedrag Moeder moet naar psychiater Vader gaat in therapie Ouders relatie therapie? Kinderen krijgen ook een therapeut E.S.C

“Ieder zijn eigen therapeut….” ‘Knooppunt’ Info ‘therapie’ veiligheidsplan! BJZ GGZ AMW E.S.C

Nieuwe visie Huiselijk Geweld Maar als we afgaan van 2 standaard ‘zorgpaden’ (vluchten of het beste hopen)…. Dan moeten we creatief worden en zeer specifieke plannen gaan maken die passen bij het gezin. Dat redden we niet zelf…. Dat moeten we aan de familie gaan vragen…. En moeten we onze vaste recepten laten gaan (niet onze kaders voor veiligheid). Dan moeten we echt gaan luisteren…. E.S.C

Familie Netwerkberaad Veel discussie over de naam en de vorm Belangrijk is dat een vorm gevonden wordt waarbij de familie zoveel mogelijk zelf beslissingen kan nemen Gezien de ontwikkeling als acute interventie bij een huisverbod in Zeeland is er sprake van een ‘spoedconferentie’, zonder familie- prive- tijd E.S.C

Film Beraad… (let op die blonde jongen…) E.S.C

Familie Netwerkberaad Lijkt simpel. Maar lastig te organiseren. Vaak dwang en drang nodig “Ik heb niemand”, “Niemand geeft om mij”, “Mijn hele familie is alcoholist”, “Ik heb het toch verbruid” Wat helpt is vanaf begin af aan netwerk in kaart brengen… Dit moet een visie zijn die het hele team uitstraalt… “It takes a village to raise a child”. E.S.C

Die gloeilamp lijkt toch echt steeds kapot te gaan Safety Planning in High Risk Cases, Fabricated or Induced Illness, Susie Essex and Margaret Hiles. August 2008 E.S.C Safety Planning in High Risk Cases, Fabricated or Induced Illness, Susie Essex and Margaret Hiles 77

…Maar we hebben er een geheel nieuw systeem om heen gebouwd! De gloeilamp is nog steeds kapot… …Maar we hebben er een geheel nieuw systeem om heen gebouwd! E.S.C Safety Planning in High Risk Cases, Susie Essex Safety Planning in High Risk Cases, Fabricated or Induced Illness, Susie Essex and Margaret Hiles 78

Valkuilen Familie Netwerkberaad Een rij professionals die met 1 of 2 ouders praten. De familie komt niet opdagen. Men vindt de familie zo aardig dat er geen strak plan meer wordt gemaakt. Slechte voorbereiding, waardoor er verrassingen zijn zoals ernstig Huiselijk Geweld of Seksueel Misbruik. Emoties lopen te hoog op, en men weet dat niet in goede banen te leiden (= ook voorbereiding..) Men verliest focus: Veiligheid E.S.C

Film Julie asks network… E.S.C

Conclusies Natuurlijk schamen mensen zich. Dit kost tijd. Maar zonder controle van een verslaving af te komen is vrijwel onmogelijk Met name bij verslavingen is het netwerk klein en versleten soms. Dit kost tijd….. Je kunt altijd een netwerk bouwen… Ouders proberen hun netwerk te verbergen…. Belangrijkste is werken vanuit een visie en doorzetten…. E.S.C

Bekende zwart/wit fouten Men ziet de het wisselend Zwart->Wit->Zwart Fase 1: Gevaarlijke man, is het wel nodig om met hem te gaan werken? Fase 2: Bezocht in de gevangenis, best aardige vent, hij accepteert mijn hulp en wil nog meer hulp. Het is niet nodig om door te drukken dat zijn baas het weet Fase 3: oh nee, hij is toch niet zo aardig, stalkt zijn vrouw weer, maar nu kunnen we niets meer met het interventieteam en geen beraad meer afdwingen…. E.S.C

Oplossing hiervoor Oplossing moet komen uit de intervisie: Als men het te wit ziet vragen: Wat is het ergste incident: Wat kan er gebeuren als we niets doen? Wat heeft vader al echt laten zien aan ander gedrag? Als men het te zwart ziet vragen: Hoe goed is je relatie zou vader zeggen met hem? Waarom zo goed? Wat vinden de kinderen leuk aan hem? Weet vader dat? Heb je hem al gesproken? Wat wil hij? E.S.C

De ‘ZigZag’ Zorgen / Gevaar Sterke kanten Wat is er nog meer precies gebeurd? Wat is het ergste wat er kan gebeuren als er niets verandert? Wat is het goede wat de kinderen zeggen over hem als vader? E.S.C

Bekende fout 1 Gaat altijd om balans in SofS: ‘Rigor and Grace’ Aardig zijn en onverbiddelijk veiligheid eisen. De kunst is het om dit tegelijkertijd te doen. In de praktijk slingert een werker vaak heen en weer en lijkt soms net zo instabiel als de client. E.S.C

Bekende fout 2 Doel uit het oog verliezen. Doel is veiligheid voor kinderen allereerst. Meet voortdurend dat doel. Vraag: “OK, en hoe heeft wat we vandaag hebben besproken geholpen om het veiliger te maken?” In de praktijk wordt vaak een band opgebouwd door te helpen met aanvragen voor nieuw huis etc., terwijl er niet hard wordt gewerkt aan veiligheid. E.S.C

Bekende fout 3 De werker heeft geen idee hoe een plan er uit kan zien. Als wij het niet weten wie dan wel? Plannen maken die niet volledig bestaan uit verwijzingen naar anderen, vereist creativiteit Stoppen met de ‘one size fits all approach’ is best lastig, want je moet nu veel meer details weten over wat er al dan niet al werkt… E.S.C

Bekende fout 4 Het verleden veronachtzamen. Risicotaxatie is een bescherming hiertegen, mits er ook actie op wordt ondernomen (zwwardere hulp, nie te snel los laten) en niet alleen gebruikt wordt als wachtlijst beslismoment. De hoogste categorie kan dus niet na 1 gesprek OK zijn? (Fase 1 -> Fase 2 foute switch) E.S.C

Bekende fout 4 Vragen: wat maakt dat het dit keer wel goed zal gaan? Wie heeft er ooit ingegrepen succesvol? Hoe kunnen we zorgen dat dat nog eerder gebeurt? Stel dat je toch weer depressief wordt, hoe kunnen we er voor zorgen dat je kinderen niet weg worden gehaald omdat het weer mis is gegaan? E.S.C

Bekende fout 5 De oplossing wordt gezocht in professionals Om ouders tegemoet te komen in hun vraag naar geheimhouding worden problemen opgelost met uitkeringen, taxivervoer, buitenschoolse opvang etc. Elk onderdeel van het plan waar een buurvrouw of tante voor nodig is, levert een stukje zekerheid, continuïteit etc. op! E.S.C

Bekende fout 6 Familieberaad laten leiden door iemand met onvoldoende ervaring Belangrijk is: Zorgen dat anderen de zorgen verwoorden, niet het slachtoffer. Veiligheid inbouwen vooraf en tijdens het beraad. Voorbereiding, voorbereiding Tekening van kinderen kan doorslag geven E.S.C

Wat te doen E.S.C

E.S.C

E.S.C

‘Tips’ Olmsted 1 Bescherm kinderen door hun moeder veiligheid te bieden Werk constructief samen met de vrouwenopvang Interview moeders altijd eerst apart Vertrouw op de mening van moeders over wat veilig is Licht moeders voor over de dynamiek van Huiselijk Geweld Betrek het hele systeem gezamelijk bij een veiligheidsplan E.S.C

‘Tips’ Olmsted 2 Besef dat veiligheidsplannen dynamisch en veranderlijk zijn Het is belangrijk dat plegers aan wettelijke restricties worden gehouden Besef dat het grootste gevaar bestaat bij het weggaan uit de relatie Bedenk dat mannen gevoeliger zijn voor bevragen van hun vader-rol Licht mannen voor over de impact van Huiselijk Geweld op hun kinderen E.S.C

‘Tips’ Olmsted 3 Zorg voor specifieke trainingen op het gebied van huiselijk Geweld Besef dat 1 hulpverlener per gezin is nodig, die zonodig langdurig contact houdt Wegsturen naar individuele hulpverleners is gevaarlijk Continuïteit is nodig, ‘via de vrouw de weg naar de man vinden’ Gevaar ‘revictimizatie’ van de vrouw bij te vroege aanmelding Jeugdzorg E.S.C

‘Tips’ Olmsted 4 Een goed veiligheidsplan maken en testen kost 3-4 maanden! Een gespecialiseerd team met affiniteit voor werken met HG lijkt nuttig Kwaliteit kost wat; gemiddeld 30 uur Op lange termijn goedkoper. Vele gezinnen waren al jaren bekend bij gefragmenteerd pallet aan hulpverleners, inclusief verslavingszorg, MW schuldsanering, MW woningbouw, kinderarts, etc E.S.C

‘Olmsted’ waarschuwt tegen: Opties die in de ogen van het slachtoffer het gevaar groter maken, bijvoorbeeld gebruik van huis- of straatverbod tegen de wil van het slachtoffer in (sic!). Onoordeelkundig adviseren van relatie therapie Onoordeelkundig adviseren van mediation of een familieontmoeting ‘Agressieregulatie’ adviseren (in plaats van meer specifieke behandelprogramma’s voor HG-plegers) Een bezoekregeling zonder supervisie van gespecialiseerde mensen E.S.C

Niet zo, maar zo! E.S.C Info ‘Knooppunt’ GGZ BJZ AMW veiligheidsplan! ‘therapie’ veiligheidsplan! BJZ GGZ AMW E.S.C

Signsofsafety. nl Signsofsafety. net Signsofsafetyzeeland. nl www Signsofsafety.nl Signsofsafety.net Signsofsafetyzeeland.nl www.leuven.signsofsafetyzeeland.nl E.S.C