Macro-fotografie De wereld van de kleine dingen Theo Sierksma

Inhoud Wat is macro-fotografie? Hoe maak je macro-foto’s? Wat heb je er voor nodig? Macro-foto’s Materieel-show

Wat is macro-fotografie? Macrofotografie is het fotograferen van kleine dingen, bijvoorbeeld insecten, stampers van een bloem etc. Macrofotografie word vaak verward met close up fotografie. Het verschil tussen deze twee is de vergrotingsschaal. Close up fotografie loopt tot 1:1 vergroting Macro fotografie begint bij 1:1 tot 10:1 vergroting (1:1 Vergroting betekent dat 1 cm in het echt 1 cm op je 35mm film is) Macro fotografie komt neer op het nemen van close-ups van alledaagse voorwerpen. De meeste camera’s hebben standaard een macro stand, vaak aangeduid met een tulp als icoon. Voor macro fotografie zijn twee waarden van belang. De eerste is de scherpstelafstand van de lens, hoe dichter je met de lens op je onderwerp nog scherp kunt stellen des te beter. Voor spiegelreflex camera’s zijn speciale macro lenzen en tussenringen te koop, maar vaak staat op een telezoom (tot ongeveer 150mm) of een 50mm lens ook al een tulp icoon. Dit geeft aan dat de scherpstel afstand van de lens dichtbij genoeg is om kleine voorwerpen groot in beeld te krijgen. Op mijn 50mm lens staat een tulpje met de waarde 0.45m, dit betekent dat de lens vanaf 45cm scherp kan stellen op het voorwerp. Op mijn 28-135mm lens staat dat deze scherp kan stellen op een halve meter. Maar dankzij de zoomcapaciteiten van de lens kun je een onderwerp toch heel close in beeld krijgen op deze afstand. Beter echter is een echte macro lens, mijn Canon 100mm macrolens stelt nog scherp op enkele centimeters. Reproductiefactor Een tweede belangrijke waarde is de reproductiefactor. Deze staat in de vorm van een verhoudingsgetal op de lens. Bijvoorbeeld “1:1″. Dit geeft aan dat het object even groot op de sensor wordt geprojecteerd als dat het echt is. Mijn Canon EF 500mm F1.4 heeft een waarde van 1:1.8, dus het object wordt bijna twee keer kleiner op de sensor geprojecteerd. Fotografeer je een euromunt van 10mm, dan zal hij ook 10mm groot worden geprojecteerd op de sensor.

Wat is macro-fotografie? Scherpstelafstand van de lens hoe dichter je met de lens op je onderwerp nog scherp kunt stellen des te beter Reproductiefactor Deze staat in de vorm van een verhoudings-getal op de lens, voorbeeld “1 : 1″ Macro fotografie komt neer op het nemen van close-ups van alledaagse voorwerpen. De meeste camera’s hebben standaard een macro stand, vaak aangeduid met een tulp als icoon. Voor macro fotografie zijn twee waarden van belang. De eerste is de scherpstelafstand van de lens, hoe dichter je met de lens op je onderwerp nog scherp kunt stellen des te beter. Voor spiegelreflex camera’s zijn speciale macro lenzen en tussenringen te koop, maar vaak staat op een telezoom (tot ongeveer 150mm) of een 50mm lens ook al een tulp icoon. Dit geeft aan dat de scherpstel afstand van de lens dichtbij genoeg is om kleine voorwerpen groot in beeld te krijgen. Op mijn 50mm lens staat een tulpje met de waarde 0.45m, dit betekent dat de lens vanaf 45cm scherp kan stellen op het voorwerp. Op mijn 28-135mm lens staat dat deze scherp kan stellen op een halve meter. Maar dankzij de zoomcapaciteiten van de lens kun je een onderwerp toch heel close in beeld krijgen op deze afstand. Beter echter is een echte macro lens, mijn Canon 100mm macrolens stelt nog scherp op enkele centimeters. Reproductiefactor Een tweede belangrijke waarde is de reproductiefactor. Deze staat in de vorm van een verhoudingsgetal op de lens. Bijvoorbeeld “1:1″. Dit geeft aan dat het object even groot op de sensor wordt geprojecteerd als dat het echt is. Mijn Canon EF 500mm F1.4 heeft een waarde van 1:1.8, dus het object wordt bijna twee keer kleiner op de sensor geprojecteerd. Fotografeer je een euromunt van 10mm, dan zal hij ook 10mm groot worden geprojecteerd op de sensor.

Hoe maak je macro-foto’s? Stap 1: Camera perfect instellen Stap 2: Hulpmiddelen juist gebruiken Stap 3: Licht gebruiken

Stap 1: Camera perfect instellen Handmatig in plaats van autofocus Belichting handmatig instellen Scherptediepte beïnvloeden Scherpte controleren

Stap 2: Hulpmiddelen juist gebruiken Het licht op de juiste manier meten Het macro-objectief Close-uplenzen en tussenringen Statief Afstandsbediening of zelfontspanner Filters (polarisatiefilter) Alternatieven (voorzetlens + zoomlens)

Stap 3: Licht gebruiken Zacht licht (opsteek- en ringflitser) Natuurlijk licht (reflector) Studio-opnamen Interne flitser beter niet gebruiken, een opsteekflitser wel beter; eventueel met softbox. Ringflitser voor professionele fotografen; gelijkmatig en zachte belichting. Geen harde schaduwen, dus beter niet midden op de dag, maar beter ‘s morgens of laat in de middag. Ook geen direct zonlicht, te harde schaduwen: kleine reflector.

Wat heb je er voor nodig? Fotocamera Lens (normaal of macro objectief) Voorzetlens Tussenring Teleconverter Anders (balgapparaat) - Echte macrolens: Een echte macrolens is natuurlijk het beste wat je kan hebben. Maar deze zijn er ook in veel verschillende varianten. Vaak zit het hem niet meer in de vergroting wat dit is meestal 1:1, maar in de werkafstand. Als je werkafstand groter wordt, is het meestal zo dat je DOF ook groter wordt, en dat is natuurlijk gunstig. Daarnaast is het ook zo dat een insect minder snel zal wegvliegen als je 75cm bij hem vandaan zit i.p.v 10 cm. Mocht je meer vergroting willen dan de lens zelf geeft, dan is het het best om tussenringen te gebruiken, omdat deze geen kwaliteitverlies opleveren. - Tussenringen: Tussenringen of extension tubes zijn ringen die je tussen de camera en de lens in plaatst. Doordat de afstand tussen de camera en lens groter word gaat de lens meer werken als een soort van vergrootglas. Omdat tussenringen geen glas hebben word de kwaliteit van je foto er ook niet minder door. Het kan wel zo zijn dat je iets minder licht binnenkrijgt. Tussenringen verkleinen ook de werkafstand van je objectief. - Voorzetlens of dioptrie lenzen: Een macrovoorzet lens kan je op veel verschillende soorten lenzen gebruiken. Als voorbeeld de veelgenoemde raynox dcr-250. Je moet hiervoor geen groothoek lens gebruiken, maar liever een lens die rond de 70 tot 150 mm zit. Anders krijg je zeer weinig vergroting. Een voorzetlens of dioptrie voorzetlenzen hebben wel als nadeel dat de kwaliteit van je foto's achteruit gaat. Wat meestal ook nog meespeelt is dat je DOF al snel veel kleiner word waardoor je kleinere diafragma's moet gaan gebruiken. - Omgekeerde lens: Een lenzen van 28 of 50 mm zijn uitstekend geschikt om achterstevoren te gebruiken als macrolens. De kwaliteit hiervan is meestal erg hoog. Je kunt deze lenzen bij de meeste camera’s met een speciale adapter rechtstreeks aan de body bevestigen. Het mechanisme om scherp te stellen e.d. werkt hierdoor niet meer. Omdat de elektronica nu aan het uiteinde van de lens zit kan het niet communiceren met de camera.

Camera

Macro lensen

Tussenring/voorzetlens/teleconverter

Anders De 'gewone' macro-objectieven zijn instelbaar van oneindig tot 1:1. Er zijn echter ook macro-objectieven die alleen ontwikkeld zijn voor het dichtbij-bereik. In feite doen ze hetzelfde als een balgapparaat met daarop een macro-objectief. Van 1:1 tot vijfmaal ware grootte is haalbaar met dit zeer sterk vergrotende 2,8/65 mm macro-objectief van Canon. Gebruik van tussenringen of een balgapparaat is bij dit objectief overbodig, het is direct gereed voor sterke vergrotingen. Alleen zijn ze compacter en gebruiksvriendelijker, omdat volledige koppeling met het camerasysteem mogelijk blijft. Voorbeeld is het 2,8/65 mm objectief van Canon, dat traploos instelbaar is van 1:1 tot 5:1. Hiermee kun je dus extreem sterke vergrotingen bereiken, terwijl de optische kwaliteit helemaal is afgestemd op het toepassingsgebied, en dus zeer hoog blijft. Dit objectief maakt gebruik van balgapparaat en tussenringen overbodig.

Samenvatting Kies een zo laag mogelijke ISO-waarde (minder ruis) met een nog acceptabele sluitertijd Denk goed na over welk diafragma je kiest Probeer een rustige achtergrond te krijgen bij je onderwerp (dus bepaal het beste standpunt) Als je de mogelijkheid hebt overweeg gebruik van een statief Schiet in de hoogst mogelijke kwaliteit

Macro foto’s

Macro foto’s

Macro foto’s

Macro foto’s

Macro foto’s

Macro foto’s

Macro foto’s

Macro foto’s

Materieel-show KonicaMinolta DYNNAX 7D Sigma Macro 1 : 2,8 / 105 mm Solingor set tussenringen