PLATO
Geschiedenis Leerling van Socrates, 1e echte filosoof? Leraar van Aristoteles Geboren 427 v. Chr. in Athene Echte naam is Aristokles
Geschiedenis Plato is bijnaam voor de brede Socrates dood in 399 door de gifbeker Gebruikte als eerste de term filosofie, “liefde voor de wijsheid” Sicilië Stichtte in 387 v. Chr. Akademeia, de eerste georganiseerde school in Europa Filmpje: Youtube Plato - Encyclopedia channel
Belangrijke werken (dialogen) Apologie van Socrates – Charmides Protagoras - Euthyphro Ion – Crito – Alcibiades I Hippias Major – Hippias Minor Laches – Lysis – Euthydemus Middenperiode: Cratylus – Gorgias Menexenus – Meno Phaedo - Symposium Staat – Phaedrus Late periode: Parmenides – Theaetetus Timaeus – Critias Sofist – Staatsman Philebus – Wetten Betwiste geschriften: Clitopho – Epinomis Brieven – Hipparchus Minos - Theages Alcibiades II – Minnaars Niet geschreven: Hermocrates - Ongeschreven leer
Politeia (Staat) Rechtvaardigheid: iedereen doet waar die goed in is Mensen zijn ongelijk: onderverdeeld in 3 klassen Kennende zielsdeel (mensen met wijsheid die het land besturen, zoals filosofen) Strevende zielsdeel (wachters) Begerende zielsdeel (mensen met economische functie)
Politeia (Staat) 5 vormen, op volgorde van degeneratie: Aristocratie (door besten bestuurd) Timocratie (door militairen) Oligarchie (door rijken) Democratie (door meerderheid) Door de vrijheid zal dit tot tirannie leiden Tirannie
Ideeënleer Idee komt van idea, betekent gestalte, aanblik, soort ideaalbeelden
Ideeënleer Twee werelden, ideeën en schijn Alleen filosofen hebben kennis van de ideeën (eigenlijke kennis), de rest hebben niet meer dan een mening
Ideeënleer Voorbeelden: ziel (eeuwig) en lichaam (anamnese: herinnering) Universalia: perfecte driehoek of cirkel, begrippen zoals tafel, stoel, man, vrouw etc. Ethiek: door zuiverheid ook als ideaalbeeld, zoals rechtvaardigheid Staat van het Goede is hoogste in de hiërarchie
Allegorie van de grot
Plato’s citaten "De wijze spreekt omdat hij iets te zeggen heeft, de domme spreekt alleen om iets te zeggen te hebben.“ "Denken, is de ziel die met zichzelf praat.“ "Filosoferen is in feite: je toeleggen op de dood.“ "Goede mensen hebben geen wetten nodig om te weten waar hun verantwoordelijkheid ligt en slechte vinden wel een achterpoortje.“ "Het begin der wijsbegeerte is verwondering.“ "Muziek en ritme vinden hun weg tot in de geheime plaatsen van de ziel.“ "Schoonheid is zichtbaar geworden liefde.“ "Boeken zijn als geschilderde figuren: ze lijken te leven maar geven geen enkel antwoord op de vragen die wij ze stellen.“ "Vleierij kruidt alle menselijke relaties."