Intermediatie & interface metaforen Lezing Verbeeldingsprincipes 2 16 mei 2006 Marianne van den Boomen •Onderzoek naar Internet-metaforen electronische snelweg, menu, mailbox •Filmpje Warriors of the Net: tel de metaforen en de media!
Intermedialiteit ??? •Media-ontologie: er bestaat zoiets als een ‘zuiver’ medium... •Wat noemen we een medium? •Tijdelijke werkdefinities •Materiële drager (celluloid) •Productietechnologie (camera/montage) •Reproductieapparaat (projector) •Distributiesysteem (distributeur) •Modaliteit van perceptie (zien bewegend beeld) •Receptie situatie (bioscoop) •Ontlogische blokken: dé film, dé tv, hét theater •Er bestaan geen media; er bestaan alleen tijdelijke, instabiele constructies = mediaties en intermediaties
Metaforen mediëren •Onderzoek naar Internet-metaforen •Materialistische semiotiek •Materiële metaforen: verbinding talige concepten & technologische artefacten •Digitale media: software & hardware, code & materie
Waar is mijn mail? •Kersverse ADSL-aansluiting, ‘klikken en gaan’ •Maar: geen mail in de inbox •Online? •Kabels? Nee, software
Daar is de mail... •Kersverse ADSL-aansluiting, ‘klikken en gaan’ •Maar: geen mail in inbox •Online? •Kabels? Nee, software •Inbellen overbodig, vgl. werkconfiguratie •Ontbrekende tussenschakel •Klein denkfoutje •Digibeet? Nee, computerervaring
Analyse: 1. icoon-ontologisering •Letterlijk nemen icoon-metafoor •Is ook de functie van computericonen •Dubbelzijdige tekens: •Gebruiker: metafoor voor beoogd resultaat •Machine: indexicale referentie naar instructies/proces •Delegatie van complexiteit •Vergeten van processen en tussenschakels •Hapering: terug naar de materiële processen •Computergebruik = weten & vergeten
Analyse: 2. verwachte onmiddellijkheid •Verwachting van direct, onmiddellijk resultaat •Norm en maatstaf voor elke mediatie: •Gebruikersongeduld •Discours van instant updates etc. •Toekomstdromen van interfaceloze computers •Permanent in die droom, tot er iets hapert
Analyse: 3. poging tot overdracht •Mentaal beeld van werksituatie overgedragen naar thuissituatie •Verwachting één-op-één overdracht •Computerinterfaces: gestandaardiseerde overdracht •Netwerkoverdrachten: •content (kopiëren, mail, ftp, downloaden) •modaliteit (bestand-print, live-webcam, geluid-IP-telefonie) •bestandsformat (Word-PDF, blog-RSS, wav-mp3) •Digitale mythologie: identieke één-op-één overdracht •Alleen op digitaal machineniveau; gebruikers behelpen zich met fuzzy/analoge interfaces
Transcoding (Manovich) •Transcoding = vertaalslag tussen computer code en culturele code •Ontologische kloof tussen menselijk leesbaar en machinaal leesbaar •Overbrugging: via interface (iconen, menu's, commando's) -> cultureel reservoir van conventies & concepten: te gebruiken als metaforen •Metafoor = overdracht, letterlijk en figuurlijk •Overdracht van brondomein naar doeldomein •B.v. bron: brievenbus, poststukken, zenden/ontvangen, postbode, postdistributie
Bolter & Grusin: Remediatie = hypermediacy + immediacy •Hypermediacy: nadruk op gemedieerd zijn •Immediacy: onzichtbare mediatie •Beide samen = remediatie •Proces i.p.v. ontologische staat: •Remediatie •Demediatie •Transmediatie
Intermediatie = remediatie + demediatie + transmediatie •Intermediatie: mediatie van de mediatie •Beter dan intermedialiteit: nadruk op processen en tussenschakels i.p.v. ontologische media •Beter dan remediatie: •‘re’ is altijd slechts een herbewerking van het bestaande •rekenschap van haperingen •Intermediatie: term uit financiële wereld •Lening, tijdelijke overdracht, rente, winst, verlies...