Sociologische verklaringen voor sociale stratificatie De eendimensionele benadering van Karl Marx De meerdimensionele benadering van Weber E.O. Wright Registrar General SES
De eendimensionele benadering van Karl Marx Verdienste van Marx: Structurele analyse van de werkelijkheid In die tijd was dat het kapitalisme = economisch systeem dat gekenmerkt wordt door het nastreven van winst, privé- eigendom van de productiemiddelen en de verdeling van goederen en diensten via een competitief marktsysteem. Wetenschappelijke analyse van de structuur van het kapitalisme De structuur van het kapitalisme leidde tot armoede De ontwikkeling van het kapitalisme leidt onvermijdelijk tot sociale revolutie
Het ontstaan van klassen Def: een klasse is een sociale groepering waarvan de leden eenzelfde eigendomsrelatie hebben tot de productiemiddelen. 2 hoofdklassen; Klasse van de niet-productieven: Zij die de productiemiddelen kapitaal en grondstoffen bezitten (burgerij, kapitalisten) Klasse van de productieven: Zij die enkel hun arbeidskracht bezitten (proletariaat, de werkende klasse)
Ontstaan van klassen Horde (= primitief communisme/ overlevingseconomie) (overproductie uitvinding van landbouwtechnieken) Landbouweconomie (uitvinding van industriële productietechnieken) Kapitalisme met toenemende polaristatie revolutie: klasseloze maatschappij: communistische maatschappij
De meerdimensionele benadering van Weber Marx: 1 criterium (al dan niet bezitten van productiemiddelen) ⇔ Weber: 3 criteria: Klasse Status Macht Klasse = een verzameling individuen die een ongeveer gelijke positie delen in de markteconomie en hierdoor ongeveer gelijke economische voordelen krijgen waardoor ze vergelijkbare levenskansen hebben.
Het ontstaan van klassen Marx: 2 klassen: Diegene die de productiemiddelen bezitten Diegene die geen productiemiddelen bezitten ⇔ Weber: 4 klassen: De kapitaalbezittende hoge burgerij De bezitloze kaders of managers De kleine burgerij De handenarbeiders in loondienst
Marx: toenemende polarisatie ⇔ Weber: geen toenemende polarisatie Kleine burgerij MAAR: bezitloze kaders of managers niet alleen klasse speelt een rol (ook status en macht)