Goed gereedschap is het halve werk... Gijsjan van Blokland, M+P SilentRoads symposium 24 Mei 2005

SilentRoads symposium 24 Mei 2005 Welk werk? Het definiëren en beoordelen van de geluidtechnische eigenschappen van een wegverharding in brede zin. SilentRoads symposium 24 Mei 2005

SilentRoads symposium 24 Mei 2005 Wie werkt ermee? Ieder die betrokken is bij de geluidtechnische effecten van wegdekken DMU’s voor weg-infrastructuur Beleidsbeslissers Planners Aanbesteders en aannemers Beoordelaars van omgevingskwaliteit SilentRoads symposium 24 Mei 2005

SilentRoads symposium 24 Mei 2005 Wat wil de DMU ? Een betrouwbare en generieke beschrijving die toepasbaar is op globaal niveau eengetalswaarde kenmerkend voor een aantal typische verkeers- en wegsituaties beperkte nauwkeurigheid SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Wat willen de aanbesteder en aannemer ? Een betrouwbare beschrijving op productniveau waarmee een bepaalde geluidkwaliteit gedefinieerd en het aangeboden product beoordeeld kan worden éénduidige definitie passend binnen wegbouwkundige praktijk goed werkend in 95% van de projecten Raad van State proof SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Wat wil de beoordelaar van de omgevingskwaliteit ? Een betrouwbare methode waarmee de effecten van een wegdek op de geluidniveaus in de omgeving nauwkeurig vastgelegd kunnen worden naadloos passend in Reken en Meetvoorschrift houdt rekening met verschillen in samenstelling van voertuigpark, gereden snelheden en overdrachtskenmerken zoals gebouwen en geluidschermen formeel vastgelegd in Wet Geluidhinder SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Hoe ziet dit gereedschap eruit ? Voor de DMU: simpel, goedkoop en beperkte keuze Voor de aanbesteder en aannemer: één model, stevig en bestand tegen wat “gesteggel” Voor de omgevingskwaliteit-beoordelaar: mogelijkheid om nauwkeurig allerlei invloedsfactoren mee te nemen SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Dit moet echter in één gereedschapset passen onderling consistent zijn passen binnen de wegbouwkundige praktijk (geluid mag geen buitenbeentje worden) sluit aan bij (inter)nationale ontwikkelingen en standaardisatie technische ontwikkelingen mogelijk maken c.q. bevorderen SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Waarmee is de koffer gevuld ? Één definitie van de geluidreducerende werking van een wegdek: Cwegdek conform CROW publicatie 200 (opvolger van 133): Vier betrouwbare en gestandaardiseerde testmethoden: De Statistical Pass-by methode (ISO 11819-1); De Close proximity methode (ISO 11819-2); Bepaling van de akoestische absorptie (ISO 10534 en 13472): Bepaling van de wegtextuur (ISO 13473): Heel veel soorten besteksbepalingen en afname-eisen; Bij oplevering Na twee jaar Garantie over 10 jaar Boetebepalingen Functioneel/materiaal/mengvormen NET KOFFERTJE ?? DIT LIJKT MEER OP DE WERKBANK IN MIJN GARAGE! SilentRoads symposium 24 Mei 2005

SilentRoads symposium 24 Mei 2005 Methode Cwegdek Voordeel: Naadloze inpassing in RMV Wegverkeerslawaai en daarmee de Wet Geluidhinder Na eenvoudige bewerking geschikt voor strategische - en planningsdoeleinden Beperkingen: Niet geschikt voor aanbesteding en afname controle want: vastgestelde waarde is gemiddelde, dus 50% voldoet niet geen eengetalswaarde, maar set van 4 tot 12 getallen Stelt eigenschap in nieuwstaat vast geen levensduurgerelateerde beoordeling duurzaamheid van effect op omgevingskwaliteit kan tegenvallen duurzaamheid wordt niet gestimuleerd SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Statistical Pass-By methode Bepalen van de gestandaardiseerde geluidproductie van een voertuigklasse als functie van de snelheid in termen van a + b.log(v/v0) Vergelijking met de waarde voor een referentie wegdek levert het wegdek-effect Nog enkele uitvoeringsdetails: Meethoogte: ISO: 1.2 m, NL: 5.0 m, Harmonoise: 3.0 m Eenduidigheid van voertuigklassering Nauwkeurigheid: σ = 1.0 dB SilentRoads symposium 24 Mei 2005

De gereedschapskist (1): SPB Toe te passen voor: Klassificatie Calibratie van CPX-waarde Onderzoek in het algemeen Minder geschikt voor COP want: Meting op slechts op één positie Beperking in meetomstandigheid en in gewenste verkeerssamenstelling SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Close Proximity methode De close proximity methode bepaalt het relatieve rolgeluidniveau van een beperkte set testbanden: A,B,C en D band representeren lichte voertuigen; D band representatief voor zware voertuigen. Het levert niveaus, te toetsen aan COP waarden die zijn vastgesteld in een classificatie systeem. Kwaliteit van de methode: Repeteerbaarheid : σ = 0.2 dB Reproduceerbaarheid : σ = 0.5 dB (voor correctie) Representativiteit : σ = 1.0 dB (voor correctie) SilentRoads symposium 24 Mei 2005

SILVIA Round Robin Test (2003) In 6e kader EU project SILVIA heeft M+P een aantal systemen onderling vergeleken: de spreiding in resultaten viel binnen 2 dB. Deze variaties kunnen met een meetsysteem gerelateerde correctie worden geharmoniseerd (de zgn. trailer-correctie, zie ook de PCG methode). SilentRoads symposium 24 Mei 2005

standaardisatie kan ook zo…. SilentRoads symposium 24 Mei 2005

De gereedschapskist (2): CPX Toe te passen voor Opleveringscontrole (COP) Homogeniteitsonderzoek Minder geschikt voor klassificatie want: Geen eenduidige vertaling naar SPB niveau Verwaarloost aandrijfgeluid (met name relevant bij zwaar verkeer en lage snelheid) SilentRoads symposium 24 Mei 2005

SilentRoads symposium 24 Mei 2005 Absorptie en textuur Beide betreffen intrinsieke akoestische eigenschappen van het wegdek: Textuur leidt (mede) tot trilling van het bandloopvlak dat daardoor geluid gaat afstralen Absorptie onderdrukt het hoorneffect en vermindert overdracht van geluid Het begrijpen van deze effecten is essentieel in het onderzoeks- en ontwikkelingswerk Het belang voor technische specificaties binnen contracten is zeer beperkt maar kan een aanvullende eis zijn Relevant binnen kwaliteitscontrole van aannemer SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Absorptie- en textuurmeetmethoden Akoestische absorptie: Loodrecht invallend geluid Frequentiegebied van 250 tot 1600-3200 Hz Aan boorkernen of in-situ Oppervlaktetextuur: 2-D of 3-D Golflengte gebied van 5 mm tot 500 mm Post-processing met tyre-envelope is noodzakelijk SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Gereedschapskist (3) Productie Controle Geluid (PCG) SPB en CPX geïntegreerd in de Productie Controle Geluid CPX meting wordt veel gebruikt maar SPB-niveau is bepalend : CPX controleert van het gemiddelde niveau over het wegvak CPX waarde kan gebruikt worden als voorspelling van de SPB waarde Wanneer CPX waarde niet voldoet dan extra calibratie met SPB meting CPX kan ook als zelfstandige beoordelingswaarde gebruikt worden (trend in SILVIA classificatie systeem) SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Calibratie van CPX resultaat met SPB-meting SilentRoads symposium 24 Mei 2005

SilentRoads symposium 24 Mei 2005 Absorptie en textuur Niet geschikt voor productbeoordeling op contractniveau want er bestaat (nog) geen eenduidige relatie tussen de wegdektextuur/-absorptie en het daaruit volgend effect op het verkeersgeluid. Wel geschikt voor kwaliteitscontrole bij de opdrachtnemer, immers: de bepaalde eigenschappen kunnen vergeleken worden met die van vergelijkbare mengsels Binnen SILVIA wordt een methode ontwikkeld om een absorptie of textuurspectrum gegevens tot een eengetals resultaat terug te brengen. SilentRoads symposium 24 Mei 2005

Compleet maken van de gereedschapskist ISO werkgroep 33 beheersing spreiding in CPX systemen standaardisatie van de testbanden Wegbeheerder en aannemer (CROW e.a.) optimaliseren PCG methode harmoniseren met nieuwe contractvormen risico management V&W, VROM en CROW ontwikkelen visie op levensduur gerelateerde beoordeling en daarmee duurzame beheersing van de omgevingskwaliteit SilentRoads symposium 24 Mei 2005