WooDy wordt WoDy Zelfcorrigerende woordvoorspeller voor mensen met dyslexie / dysorthografie

Algemene uitgangspunten Woordvoorspelling is voor veel mensen met lees- en/of schrijfproblemen de aangewezen manier om spelfouten te voorkomen en op een snelle en efficiënte manier tekst te produceren. Spelfouten voorkomen is bij mensen met dyslexie/dysorthografie gemakkelijker te realiseren dan spelfouten corrigeren m.b.v. spellingcontrole. Door de combinatie te maken van ‘zelfcorrectie’ en woordvoorspelling kan de focus op het begin van het woord geplaatst worden (hoofdaccent op de eerste letter, afnemend voor de volgende letters)

Inspiratiebron: Kurzweil 3000 - woordvoorspeller Pluspunten: Gebruikersgebonden: Elk gebruikersprofiel (persoon, studievak, thema, taal) heeft zijn eigen woordvoorspeller. Direct toegankelijk Suggesties worden voorgelezen. Schermleesfunctie voor ondersteuning bij bediening. Sneltoetsen en/of muis. Woordenlijsten snel en veilig te creëren en te beheren: Automatisch invoegen van nieuwe woorden. Spelling wordt gecontroleerd voor het invoegen. Importeer/exporteerfunctie. Bevat speciale woordenschatlijsten Homofonen: je krijgt ondersteuning tijdens het typen. Snel en eenvoudig te creëren en te beheren. Extra-info kan toegevoegd worden: Markeerkleur (signaalfunctie). Verklaring (voorbeeldzin, mnemotechnisch middeltje, …). Zoekfunctie en/of automatische markeerfunctie. Beveiliging: De woordvoorspelling kan geblokkeerd worden (bijv. bij toetsen / examens)

Inspiratiebron: Kurzweil 3000 - woordvoorspeller Minpunten: Beperkte basiswoordenlijst (NL): We hebben in de Nederlandstalige versie enkele voorbeelden voorzien en niet de small-, medium- en large- lijsten uit de Engelstalige versie Correcties tijdens het typen: “gebruik fonetische spelling voor woordvoorspelling” is te omslachtig. Elke correctie moet apart ingevoerd worden. Elk woord dat gecorrigeerd moet worden moet ook ingetypt worden. Beheer van de map vraagt extra – computervaardigheid.

Project Nederlandse Taalunie STEVIN demonstratieproject 2008 – 2009 Projectpartner: Lexima B.V. uit Leusden (NL). Prototype voorgesteld (november 2008). Feedback van experts en gebruikers uit Vlaanderen en Nederland. Juni 2009: slotvergadering met experten en gebruikers Verdere ontwikkeling, o.a.: Woordenlijsten implementeren. Correcties uitbreiden en verfijnen. Testen van compatibiliteit, stabiliteit, effectiviteit. April 2010: release WoDy

WoDy aan het werk Werkt in de meeste programma’s waar je tekst kunt intypen.

WoDy aan het werk Onder of boven de knipperende cursor zie je 2 kolommen: Klik en het woord wordt voorgelezen (+ de eventuele voorbeeldzin) . Dubbelklik en het woord wordt ingevoegd. Klik op de woordenboekknop voor de verklaring en/of een voorbeeldzin en/of een afbeelding In de linkerkolom zie je de suggesties zoals in gewone woordvoorspellers. De suggesties worden bepaald door de ingetikte letter(s), door woordfrequentie en eerder gebruikte woordcombinaties (woordparen). In de rechterkolom zie je gecorrigeerde suggesties, die rekening houden met de spellingondersteuning (ingesteld op het tabblad ‘Woordvoorspelling)’.

WoDy: 5 pijlers Toegankelijkheid. Woordenlijsten op verschillende niveaus. Spellingsuggesties met (zelf)correctie(s). Extra – ondersteuning (o.a. bij homofonen, werkwoorden en aaneenschrijven). Feedback over de correctie(s).

WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid Verschillende gebruikersprofielen. Instellingen & woordenlijsten worden bewaard. Beveiliging: blokkeermogelijkheden. Duidelijke gebruikersinterface met schermlezer. Bediening met muis en/of toetsenbord. WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid

1.1. Gebruikersprofielen Instellingen & woordenlijsten worden bewaard. Beveiliging: blokkeermogelijkheden. Woordvoorspelling uitschakelen Woordenboek uitschakelen Instellingen vergrendelen Woordenlijsten vergrendelen Wachtlijst vergrendelen

WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid 1.2. Gebruikersinterface Duidelijk en overzichtelijk. Tabblad Weergave. Tabblad Spraakinstellingen. Tabblad Correcties. Tabblad Logboek. Toegankelijk voor iedereen: schermlezer. WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid

WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid 1.3. Eenvoudige bediening Computermuis. Toetsenbord. WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid

WoDy - pijler 2. Woordenlijsten Verschillende soorten. Woordenlijsten. Wachtlijst. Beheer van de woordenlijsten. WoDy - pijler 2. Woordenlijsten

2.1. Verschillende woordenlijsten Soorten woordenlijsten: Basis woordenlijst. (1 000 – 8 000 woorden) Uitgebreide woordenlijst: (8 000 – 37000 woorden) Extra – woordenlijsten Lijst met homofonen. Lijst met werkwoorden. Wachtlijst: bevat woorden die door de spellingcontrole worden tegengehouden WoDy - pijler 2. Woordenlijsten

2.2. Beheer van woordenlijsten Keuze van de woordenlijsten: Basis woordenlijst: bij aanmaak gebruiker. Uitgebreide woordenlijst: idem. Extra – woordenlijsten: typen of importeren. Lijst met homofonen: automatisch. Lijst met werkwoorden: bij aanmaak gebruiker Woordenlijst importeren / exporteren. (.txt) Woordenlijst comprimeren. Werkwoordenlijst resetten. WoDy - pijler 2. Woordenlijsten

3. Spellingsuggesties met correcties Indeling tabblad Correcties: Gebaseerd op foutenanalyses. Boomstructuur. Concrete voorbeelden per correctie. WoDy - pijler 3. Correcties

3. Spellingsuggesties met correcties Spellinghulp op 3 niveaus: Hoorniveau (fonemisch). Regelniveau (morfologisch). Weetniveau (etymologisch). WoDy - pijler 3. Correcties

3.2.1. Correcties op hoorniveau Klinkers: kort/lang: a/aa, e/ee, o/oo, u/uu eer/eur/oor: bijv.: ‘bir ‘wordt ‘beer’ tweeklanken: aai/ooi/oei; eeuw/ieuw/uw omkeringen: ie/ei, eu/ue, … (visuele) verwarring: a/o, oe/oo u/uu/ui/eu: bijv.: ‘guir ‘wordt ‘geur’ doffe e: bijv.: ‘zu’ wordt ‘ze’ Medeklinkers: stemhebbend/stemloos: b/p, d/t, f/v, g/h, s/z (visuele) verwarring: b/d/p/q, f/t, m/n, m/w, v/w, … medeklinkerverbindingen: omissies in clusters voor- of achteraan Volgordefouten bij 2 (mede)klinkers: corrigeert omwisseling: bijv. ‘amren’ wordt ‘armen’ WoDy - pijler 3. Correcties

3.2.2. Correcties op regelniveau verlengen: p/b en t/d achteraan (‘hooft’ wordt ‘hoofd’) verdubbelen: na korte klinker (‘kipen’ wordt ‘kippen’ ) correctie bij onterecht verdubbelen (’parraplu’ wordt ‘paraplu’) ontdubbelen: na lange klinker (‘boomen’ wordt ‘bomen) correctie bij onterecht ontdubbelen’ (‘zerover’ wordt ‘zeerover’) tussen –n / eind –n: bijv.: ‘pannekoek ‘wordt ‘pannenkoek’ tussen –s / eind –s: bijv.: ’eenmanzaak’ wordt ‘eenmanszaak’ ‘ samenstellingen en afleidingen: bijv.: ‘ondekken’ wordt ‘ontdekken’ werkwoorden: tegenwoordige tijd (‘ik vint wordt ‘ik vind’/‘hij raat’ wordt ‘hij raadt’) verleden tijd(‘hij vont’ wordt ‘hij vond’ / ‘’hij rade’” wordt ‘hij raadde’) voltooid deelwoord tijd (‘het is gebeurt’ wordt ‘het is gebeurd’) WoDy - pijler 3. Correcties

3.2.3. Correcties op weetniveau Klinkers: au(w)/ou(w) bijv.: ‘kaud‘ wordt ‘koud’ e/a en ee/ay (Engels) bijv.: ‘trem‘ wordt ‘tram’ e(i)/ê/è (Frans)/ai (Frans of Engels) bijv.: ‘creme‘ wordt ‘crème’ ee/é/ai (Frans of Engels) bijv.: ‘cafe‘ wordt ‘café’ ei/ij/y bijv.: ‘beina‘ wordt ‘bijna’ i/e: bijv.: ‘pristatie‘ wordt ‘prestatie’ i/ie: bijv.: ‘lieter‘wordt ‘liter’ i(e)/y/ey: bijv.: ‘simbool‘ wordt ‘symbool’ ie/ea/ee (Engels) bijv.: ‘wiekend‘ wordt ‘weekend’ Franse j als (eu)ill, (a)ill of Engelse j als y bijv.: ‘feujeton‘ wordt ‘feuilleton’ tussenklank j in –ea/-ia, -eu-/-iu-, -eo-/-io- bijv.: ‘idejaal‘ wordt ‘ideaal’ o(o)/au/eau (Frans) bijv.: ‘cado‘ wordt ‘cadeau’ o/oa/ow (Engels) bijv.: ‘soop‘ wordt ‘soap’ ou/oe (Frans) bijv.: ‘joernalist‘ wordt ‘journalist’ tussenklank w in –ueel, -ua, -uo, -uï bijv.: ‘ruwine‘ wordt ‘ruïne’ wa/oi (Frans) bijv.: ‘twalet‘ wordt ‘toilet’ Medeklinkers: g(t)/ch(t)/h: bijv.: ‘slegt‘ wordt ‘slecht’ k als c/ch/ck/qu: bijv.: ‘kaktus‘ wordt ‘cactus’ kw als qu: bijv.: ‘frekwent‘ wordt ‘frequent’ ks als cc/x: bijv.: ‘taksi‘ wordt ‘taxi’ ng(t)/ngk(t)/nk(t): bijv.: ‘plangk‘ wordt ‘plank’ nj/gn: bijv.: ‘lasanje‘ wordt ‘lasagne’ s/c/sc: bijv.: ‘sitroen‘ wordt ‘citroen’ -si(e)/-ci(e)/-ti(e): bijv.: ‘polisie‘ wordt ‘politie’ sj/ch/sh/si: bijv.: ‘sjocolade‘ wordt ‘chocolade’ s/sz: bijv.: ‘langsij‘ wordt ‘langszij’ t/th: bijv.: ‘tema‘ wordt ‘thema’ vr/wr: bijv.: ‘vraak‘ wordt ‘wraak’ zj-/(sj-)/g-/j-: bijv.: ‘zjenre‘ wordt ‘genre’ Trema: e/ë, i/ï, o/ö, u/ü: bijv.: ‘geirriteerd‘ wordt ‘geïrriteerd’ WoDy - pijler 3. Correcties

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning Woordenboeken. Van Dale pocketwoordenboek. Voorbeeld: afbeelding en/of zin. Homofonen. Werkwoorden. Aaneenschrijven van woorden. Gebruik van wildcard (*) WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning 4.1. Woordenboeken Van Dale woordenboek Voorbeeld: zin (hoorbaar en/of zichtbaar) en/of afbeelding (open systeem) WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning 4.2. Homofonen Andere letterkleur. Voorbeeldzin (hoorbaar en/of zichtbaar) Afbeelding: WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning 4.3. Werkwoorden Andere letterkleur. Voorbeeldzin (hoorbaar en/of zichtbaar) WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning 4.4. Aaneenschrijven Andere letterkleur: WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning 4.5. Wildcard (*) De * kan maximaal 3 letters vervangen aan het begin van een woord. WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

5. Feedback over de correctie(s) Informatie over de correctie(s) Gebruikerslogboek. WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

5.1. Informatie over de correctie(s) Sneltoets CTRL + I WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

WoDy - pijler 5. Feedback over correcties 5.2. Gebruikerslogboek Weergave in txt – bestand. WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

WoDy - pijler 5. Feedback over correcties 5.2. Gebruikerslogboek Weergave in MS Excel: 1 tabblad per spellingniveau: WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

WoDy vs. spellingcontrole Test 1: +/- 700 spelfouten (P.I. woorddictee, LVS-dictees, …) Analyse: onvoldoende steun WoDy : 11,1% Spellingcontrole: 21,6 % Test 2: Idem + sample spelfouten, totaal: +/- 1 000 fouten Analyse: onvoldoende steun WoDy : 13,1% Spellingcontrole: 28,5 %

WoDy: meer dan compenseren? WoDy helpt snel en efficiënt spelfouten te voorkomen en is daardoor in de eerste plaats een heel krachtig compenserend hulpmiddel voor elke persoon met schrijfproblemen. Het gegeven dat de gebruiker tijdens het typen snel het correcte woord kan zien en horen heeft wellicht ook een groot remediërend effect. In tegenstelling tot spellingcontrole wordt men immers nauwelijks nog geconfronteerd met het verkeerde woordbeeld. Deze stelling nodigt uit tot verder wetenschappelijk onderzoek.

WoDy - versies Apart product: Add-on bij Kurzweil 3000 Demoversie: CD USB (Netwerkversie) Add-on bij Kurzweil 3000 Demoversie: Sensotec – stand Aanvragen of downloaden: www.sensotec.be

WoDy VRAGEN?