NTFR congres Directeurgrootaandeelhouder Bedrijfsopvolging Date NTFR congres Directeurgrootaandeelhouder Bedrijfsopvolging dr. S.A. Stevens september 2008 PwC

Agenda Financiering van de bedrijfsopvolging Date Agenda Financiering van de bedrijfsopvolging De bedrijfsopvolgingsfaciliteit Successiewet

Financiering van de bedrijfsopvolging: standaardstructuur Date Financiering van de bedrijfsopvolging: standaardstructuur Holding vader Holding zoon Werkmij

Enkele kanttekeningen bij de standaardstructuur Date Enkele kanttekeningen bij de standaardstructuur Risico van overlijden overdrager: geen recht meer op de bedrijfsopvolgingsfaciliteit SW Risico verlies op de vordering aan de overdrager niet aftrekbaar ivm onzakelijke lening. Idem discussie over de renteaftrek Renteaftrekbeperking NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Date Rechtbank Arnhem, MK, 3 augustus 2007, nr. AWB 06/2793, V-N 2007/57.2.2. De voorwaarden van deze lening waren: rente 5% per jaar opeisbaar met inachtneming van een termijn van één maand geen aflossingsverplichting directe opeisbaarheid zonder waarschuwing bij niet betaling van rente, bij faillissement, bij aanvraag van surséance van betaling, bij inbeslagname van zaken door derde zekerheden zijn niet gesteld. De rechtbank Arnhem vond dit een onzakelijke lening en stond aftrek niet toe. NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Date Vervolg De rechtbank overwoog: “Vaststaat dat eiseres in het kader van de bedrijfsopvolging een lening heeft verstrekt (i) waarvan de omvang circa 75% bedraagt van haar eigen vermogen, (ii) aan een gelieerde (houdster)vennootschap, (iii) die geen andere activa en passiva heeft dan de overgenomen deelneming en de daarmee samenhangende schuld, (iv) terwijl de volledige koopsom van de deelneming met de lening is gefinancierd, (v) zonder dat daarvoor enige zekerheid is verstrekt, (vi) zonder dat er een aflossingsschema is afgesproken. Onder de hiervoor genoemde omstandigheden acht de rechtbank het aannemelijk dat de lening onder onzakelijke voorwaarden is verstrekt. Tussen zakelijk handelende partijen zouden bij een leningverstrekking van de omvang als hier aan de orde, afspraken zijn gemaakt omtrent zekerheden en aflossing. Eiseres heeft op deze wijze een aanmerkelijk financieringsrisico aanvaard ten faveure van de debiteur”. NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Date HR 9 mei 2008, nr. 43 849, V-N 2008/23.14 Lening van dochter aan moeder Geen schriftelijke geldleningsovereenkomst, geen aflossingsschema, geen zekerheid, rente wordt bijgeschreven Hof stelt vast dat onafhankelijke derde onder deze omstandigheden de geldlening niet zou zijn aangegaan 3.4 Indien en voorzover een geldverstrekking door een vennootschap aan haar aandeelhouder plaatsvindt onder zodanige voorwaarden en omstandigheden dat daarbij door die vennootschap een debiteurenrisico wordt gelopen dat een onafhankelijke derde niet zou hebben genomen, moet – behoudens bijzonder omstandigheden – ervan worden uitgegaan dat die vennootschap dat debiteurenrisico in zoverre heeft aanvaard met de bedoeling het belang van haar aandeelhouder in die hoedanigheid te dienen. Dit brengt mee dat een eventueel verlies op de geldlening in zoverre niet in mindering op de winst van die vennootschap kan worden gebracht. NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Renteaftrekbeperkingen Meestal geen probleem Thin-capitalisationregeling verdient aandacht zeker bij private equity, participatiemij of management buy out NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Financiering van de bedrijfsopvolging: standaardstructuur Date Financiering van de bedrijfsopvolging: standaardstructuur D BV C BV PREFERENTE AANDELEN 93,07% GEWONE ANDELEN 6,93% Werkmij LENING Geen geconsolideerde jaarrekening, omdat gebruik wordt gemaakt van de vrijstelling voor kleine rechtspersonen (artikel 2:407, tweede lid, onderdeel a, BW).

Rechtbank Haarlem, MK 7 februari 2008, nr. AWB 07/4201, V-N 2008/34.16 Vraag 1 is WM in een groep verbonden? Groepsvereiste (artikel 10d, tweede lid, Wet Vpb 1969). Groepsbegrip: een bepaalde maatschappij in wezen een andere maatschappij beheerst ofwel feitelijk beleidsbepalend is. Beoordelen obv geheel van feitelijke omstandigheden en contractuele relaties. C BV verricht in feite alle activiteiten. Het merendeel van de economische voordelen vloeit toe aan C BV C BV is feitelijk beleidsbepalend, omdat de directeur van C BV ook directeur is van de WM. Het enkele feit dat geen consolidatie plaatsvindt, is niet relevant nu consolidatie niet achterwege blijft vanwege het feit dat er geen groepsrelatie is, maar vanwege het feit dat beroep op een vrijstelling wordt gedaan. Vgl. standpunt in het Besluit Staatssecretaris van Financiën van 5 juli 2007, nr. CPP2006/2514M, V-N 2007/34.20. NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Rechtbank Haarlem, MK 7 februari 2008, nr. AWB 07/4201, V-N 2008/34.16 Vraag 2 is de WM een verbonden lichaam? Het feit dat D BV preferente aandelen heeft doet niet ter zake. De visie dat de preferente aandelen moeten worden aangemerkt als een lening met 5% rente en daarom geen sprake is van een verbonden lichaam vindt geen steun in het recht. Het feit dat dubbele heffing optreedt is geen voldoende argument om de thin-capregeling buiten toepassing te laten. NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Bedrijfsopvolgingsfaciliteit SW Besluit van 18 oktober 2007 Invulling eis mede bepalen (artikel 7a, tweede lid UItv.reg SW) Meer dan 50% van het geplaatst kapitaal of bestuurder van de WM Goedkeuring dat aan eis wordt voldaan bij een middellijk belang van 5% Geen probleem meer met certificering Vastgoedvennootschap NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Besluit 18 oktober 2007 DGA DGA DGA 100% 5% 50% 5% 50% 50% NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Besluit van 18 oktober 2007: meerdere deelnemingen 5% 50% 50% pand WM NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Besluit van 18 oktober 2007: meerdere deelnemingen 100% 5% 5% pand WM NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Besluit van 18 oktober 2007: meerdere deelnemingen 5% 50% 50% pand WM derden NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Bedrijfsopvolgingsfaciliteit SW Besluit van 18 oktober 2007 Uitleg voortzettingsvereiste: verkoop deelneming Preferente aandelen Direct gehouden Via een holding Rechtbank Breda van 9 juni 2008 R.o. 4.1 “Omdat deze aandelen slechts recht geven op een vast rendement is naar het oordeel van de rechtbank niet mogelijk een evenredig deel van de bezittingen en schulden van de BV aan de deelneming toe te rekenen. De toerekeningsregel zoals neergelegd in artikel 7a, tweede lid UR SW kan in het onderhavige geval dan ook geen toepassing vinden”. Echter toerekening is wel degelijk mogelijk zie WFR-artikel NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

Uitgangspunten voor een nieuw systeem Gelijke behandeling van overdracht tijdens leven en overlijden Aansluiten bij reële financieringsproblemen Doorschuiffaciliteit ab-claim of een betalingsfaciliteit Vordering van de overdrager fiscaal behandelen als ondernemingsvermogen SW Versobering van de bedrijfsopvolgingsfaciliteit SW in ruil voor een tariefsverlaging en een betalingsfaciliteit voor de SW Verlenging van de 5 jaar voortzettingseis/vervreemdingsverbod van de aandelen Extra faciliteiten vordering overdrager: tijdelijk vrijstelling rente?, verlies nemen op de vordering? Extra waarborgen voor vroeg overlijden NTFR congres directeurgrootaandeelhouder

PwC Op verschillende punten is wetswijziging aangekondigd. Date Op verschillende punten is wetswijziging aangekondigd. Een integrale visie op bedrijfsopvolging is wenselijk, maar niet op korte termijn te verwachten. © 2008 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. “PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers LLP (US). PwC